Grijs beleid

2 september 2016
Blog
Met de term grijs beleid kan je twee kanten op: Beleid voor de vergrijzende samenleving en grijs als onvoldoende duidelijk beleid.. Bij e-health is beiden het geval:

  • Onze maatschappij  vergrijst snel.  Dat legt een toenemende claim op de daarvoor benodigde ondersteuning en zorg naar doelgroepen zoals minder mobiele ouderen, dementie, vereenzaming, lichamelijke beperkingen en chronische ziekten.
  • E-Health biedt daarvoor een aantal in potentie efficiënte oplossingen. Daar is echter vaak nog geen sluitend of zelfs alleen maar afwachtend beleid op.

Noodklok

Op meerdere plaatsen luidt al de noodklok. Huisartsenposten raken onbereikbaar door de toenemende grijze zorgvraag. Er is een groot tekort aan betaalbare thuiszorg, beschikbare mantelzorg en vrijwilligers. Ouderen vereenzamen thuis. De SEH stroomt vol met ontregelde ouderen die het zicht op hun medicatie of therapie kwijt zijn. En de zorg in verpleeghuizen voldoet kwalitatief niet.

Lokale overheden blijven nogal eens verontrustend achter bij het opstellen van E-health-beleid voor ouderen. Bij het ministerie van VWS gaat deze implementatie van e-health-beleid wel heel voortvarend. Zorgverzekeraars beginnen het domein van positieve gezondheid via e-health te ontdekken.

E-health-boxes

Bij het maken van beleid richting de vergrijzende bevolking zie je regelmatig vreemde dingen gebeuren. Men gaat iets totaal nieuws bedenken. Vaak zonde van de tijd want een passende oplossing is dikwijls al vanuit de e-health voor handen.

Thinking in new boxes i.p.v. out of the box verdient de voorkeur.

Afwachtend

Een aantal gemeenten neemt wat de inzet van e-health bij haar vergrijzende bevolking betreft een afwachtenden houding aan. Deels wordt dat veroorzaakt door te weinig kennis en inzicht bij deze materie. En dat terwijl de gemeente nu juist zo goed zorg op maat kan leveren en de beschikkingen, PGB’s en de WMO met de eigen kracht van haar burgers in portefeuille heeft.

Particulier initiatief

Een bekend misverstand is dat het gebruik van e-health voor Gezondheid, Leefstijl en Welzijn (GLW) een zaak is van het particulier initiatief. Natuurlijk bestaat er consumenten e-health. Zo’n 30-40% van de bevolking gaat zelf aan de slag en koopt apps, wearables, smart devices en zelfs slimme gezondheidsbevorderende huisnetwerken in.  Ouderen lopen daarin zelfs voorop.

Groter is echter de groep die dat uit zichzelf niet zo gauw doet. Zij zijn niet bekend met de mogelijkheden, hebben daar geen toegang tot of het behoort niet tot de eigen belevingswereld. Dat vraagt om beleid om deze doelgroepen daar toch van te laten profiteren. Met straks 40-50% ouderen in de doorsnee gemeente zeker geen overbodige luxe!

Gegevens zijn bekend

Een van de voordelen van Big Data is dat de GLW-gegevens over de grijs wordende samenleving in potentie al uitvoerig bekend zijn. Je behoeft deze als beleidsmaker slechts uit het system te halen, belevend te visualiseren voor de wethouder of raadscommissie en vervolgens de daarvoor benodigde e-health—voorzieningen in het lokale aanbod op te nemen.

Op maat en postcode

De rol van Big Data voor (positieve) gezondheid is immens. Je kunt zorg precies op maat (optimaal passend bij deze cliënt) en met een veel hogere efficiency (werkt het beste voor deze persoon) verstrekken.

Dat bespaart flink op mislukkingen en geld.. Bovendien krijgen de wat oudere burgers zo een betere kwaliteit van leven en kunnen langer zelfstandiger blijven functioneren en/of thuis blijven wonen. Ook de veiligheid gaat er op vooruit.

Grote preventiecampgnes gingen voorheen op voor de totale bevolking, wijk of doelgroep. Met Big Data flexibel preventie en curatie aanbieden tot op postcodeniveau. De juiste zorg achter elke voordeur.

Inzicht vanuit de GGD

Ook bij de GGD-en, de adviseur over de uitvoering van publieke gezondheidszorg in het sociale, domein, stijgt de belangstelling voor grijs beleid. Zij kunnen voor gemeenten in kaart brengen over om hoeveel ouderen het precies gaat, wat zij nodig hebben voor het op eigen kracht de eigen gezondheid managen als dat in de vorm van aanvullende e-zorg / hulpverlening en wijkprofielen aanmaken.

De Wet Publieke Gezondheid in optima forma.

Grijze speerpunten

Bij de combinatie van een gezond ouderenbeleid en e-health gaat het om de volgende belangrijke speerpunten:
  • Het op eigen kracht gezond blijven. GLW-apps, wearables, beeldbellen en het PGD zijn hierbij belangrijke gereedschappen.
  • Het langer met een betere Kwaliteit van leven zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Het smart care home met domotica en de slimme digitale stad bieden hiervoor uitgebreide mogelijkheden.
  • Het bestrijden van eenzaamheid. Bekende voorbeelden zijn het via een tablet  beeldbellen met de zorgverlener, en kennisencircuit  en de maatjesrobots.
  • Het ontlasten van  de overbelaste zorg. Zorg op afstand, medicatiecontrole, bewaking van de veiligheid en vitale kenmerken, het uitvoeren van ADL, huishoudelijke taken en kleinere therapeutische handelingen
  • Het aanzetten tot meer beweging en gezonder eten. FT via de smarttv of robotbuddy. Gezond eten bestellen vanuit huis en (deels) laten bereiden door de keukendomotica.
  • Het aanpakken van dementia, Alzheimer en lichtere psychiatrische stoornissen van het ouder wordende brein.

De tijd is echt rijp voor niet meer organisatorisch grijs maar echt grijs beleid. Ouderen in de picture van e-health met duidelijk faciliterend beleid bij de benodigde voorzieningen. Nu al valt er veel winst te behalen. Op een aantal plaatsen is e-health-beleid al in gang gezet. Om straks het vastlopen van een gezonde ouderenmaatschappij te voorkomen zijn op korte termijn echter nog veel meer inspanningen nodig.