Een prachtige oproep, om te komen tot een keuzerecht voor mensen als het gaat om de zorgvorm en -plek die het beste bij hen past. Kies je voor digitaal, omdat bijvoorbeeld reizen niet wenselijk is? Of juist voor een fysieke ontmoeting, omdat het beter past bij je zorgvraag? Laat wat bij mensen past leidend worden!
Zorgverzekeraar Zilveren Kruis en de Patiëntenfederatie slaan de handen ineen: nu gebruik van digitale zorg de mogelijkheden verruimt, moet deze zorg volgens hen actief als optie worden aangeboden.
Het pleidooi is een aanzet tot omdraaien van het stelsel: niet het aanbod of de arts staan centraal, maar de vraag van mensen. Dit draagt bij aan emancipatie van mensen, cliënten, patiënten. En het democratiseert de zorg.
Stel je voor, een ouder persoon hoeft in de avond niet alleen naar de huisartsenpost, maar kan beeldbellen. Een werkende vader hoeft niet naar de spreekkamer van de huisarts. Een controle van iemand met een chronische ziekte hoeft niet in een ziekenhuis, wat een hoop reistijd, kosten en energie bespaart, maar kan online.
Het kan allemaal, mits we ruimer gaan denken en de digitale mogelijkheden van zorg verlenen (of preventie) standaard gaan inzetten. En wijs mensen actief op de alternatieven die er zijn, want dat is nu nog niet altijd het geval.
Hoe werkt keuzerecht
Hoe kan een keuzerecht werken? Stel, je hebt nu zorg nodig vanwege een chronische hartaandoening. Je ziekenhuis vertelt je dat er een wachtlijst is. En tegelijk krijg je een andere optie: digitale zorg aan huis. En je krijgt er ondersteuning bij, zodat je over de vaardigheden en randvoorwaarden beschikt om ermee te werken. Dat zou een verruiming van mogelijkheden voor een patiënt zijn. Die kan kiezen, op basis van betrouwbare informatie.
Niets moet, behalve het gesprek voeren tussen patiënt en zorgverlener. Wie ben je, wat past bij jou en je omgeving en op welk moment? Laat dit gesprek centraal staan, zodat een patiënt goed geïnformeerd kan kiezen. Met als ‘stok achter de deur’ het recht dat je goed geïnformeerd moet worden om te kunnen kiezen.
Transformatie in de zorg
Uiteraard vraagt dit om een transformatie in denken, handelen, organiseren en financieren van de zorg. Daarover bestaan terechte vragen. Een dialoog over de uitvoering vanuit alle betrokken perspectieven lijkt mij zeer waardevol, zodat mensen het samen kunnen uitvoeren. Laten we dan wel een dialoog voeren over de vraag hoe we het keuzerecht kunnen invoeren vanuit het perspectief van de patiënt en niet teruggaan naar het huidige model van aanbieders. Wat volgens Marjan Kaljouw (NZa) een verdienmodel op zorg is.
Samen kunnen we de mogelijkheden van zorg verlenen verruimen en beter passend maken: laten we deze kans benutten!
