Het is inmiddels geen originele constatering meer, maar daarom niet minder terecht: de coronacrisis versnelt (digitale) innovatie in de zorg. Prachtig, al die initiatieven die ontstaan om ervoor te zorgen dat patiënten thuis alsnog behandeld of begeleid kunnen worden. Toch valt de samenwerking tussen zorgverlenende instanties onderling vaak niet mee.
Zo is de kans dat zorgverleners actief deelnemen aan innovatieve oplossingen of concepten (bijvoorbeeld voor hartrevalidatie) die aangeboden worden door andere zorgverleners, nog altijd vrij klein. Ik vraag mij regelmatig af wat hiervan de oorzaak is, maar nog vaker wat hiervoor de oplossing is. De oorzaak ligt denk ik in het feit dat wij zorgverleners, ondanks dat de nood nu hoog is, nog steeds te veel last hebben van het 'not invented here syndrome'.
Losse initiatieven
Dit syndroom wordt versterkt door subsidiegeldverstrekkers, die zelden als voorwaarde stellen dat samenwerking een must is. Op die manier ontstaan allerlei losse initiatieven, al dan niet met duur betaalde apps, waar uiteindelijk weinig mensen gebruik van maken. Of mensen maken er slechts tijdelijk gebruik van omdat er een puntoplossing (software die slechts één specifiek probleem 'oplost') wordt aangeboden. Als het probleem opgelost is, is de behoefte het te blijven gebruiken verdwenen.
Daarnaast is er nog steeds een diep gewortelde maar vreemde aanname dat de patient 'eigendom'is van de zorginstelling of zorgprofessional die hem behandeld heeft. Een zorginstelling-overstijgende multidisciplinaire samenwerking, waarbij kennis vanuit meerdere disciplines gecombineerd wordt ingezet en dus ieders kwaliteiten benut worden, is veel minder gebruikelijk.
Geslaagd voorbeeld: hartrevalidatie
Toch zijn er ook geslaagde voorbeelden van een multidisciplinaire aanpak. Eén daarvan is hartrevalidatie. Fysiotherapeut, diëtist, psycholoog, cardioloog en maatschappelijk werk werken met elkaar aan de behandeling van de patient. Het effect van hartrevalidatie is enorm: 35 procent sterftereductie in vier jaar tijd.
Het is dus zeer belangrijk dat de zorg voor deze patiëntenpopulatie tijdens de coronacrisis niet stopt. Helaas is dat wel gebeurd. Zo is hartpatiënten met groepjes laten sporten in een afgesloten ruimte momenteel geen optie. De gevolgen zijn vergaand, blijkt ook uit twee publicaties deze week.
Volgens de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC), Gupta Strategists en de Value Based Healthcare-researchafdeling van Medtronic kan de zeer noodzakelijke focus op coronazorg in maart en april tot wel 100.000 levensjaren kosten bij mensen met hart- en vaataandoeningen. De NVVC, Harteraad en de Hartstichting willen dan ook dat hartrevalidatie snel weer wordt opgepakt.
Aanpak gehandhaafd bij telehartrevalidatie
De multidisciplinaire aanpak blijft bij telehartrevalidatie gehandhaafd èn het is een samenwerking tussen meerdere partijen - zowel binnen als buiten de zorg. De Hartstichting, het Benefit-consortium (www.benefitathome.nl) en Harteraad hebben nu de handen ineengeslagen en bieden ziekenhuizen, revalidatiecentra en huisartsen een tailor-made oplossing aan. Dat kan in eigen beheer, deels uitbesteed en geheel uitbesteed.
Zo moet telehartrevalidatie beschikbaar komen voor alle hartpatiënten. Daarmee kan de zorg voor deze patiëntenpopulatie ondanks de nog altijd voortdurende coronacrisis doorgang vinden, waarbij voor de patient alle disciplines in één app worden ontsloten. Op termijn kan dit ook op grote schaal blended multidisciplinaire samenwerking (op locatie en op afstand) bevorderen. Voor hartpatiënten, maar zeker ook voor andere mensen met chronische aandoeningen.
Voorwaarde is dan wel dat zorgpartijen over hun eigen schaduw heen stappen. Het moet niet uitmaken waar zorg plaatsvindt en wie hem biedt (de patiënt behoort alleen zichzelf toe) en het moet niet uitmaken welk platform de zorg op afstand ondersteund (we don't care where it is invented).
