Kijkt u wel eens naar het Klokhuis? Bij ons thuis staat dit regelmatig aan, net voor het Jeugdjournaal begint. Vooral mijn jongste dochter vindt het geweldig en ik vind het zelf ook erg vermakelijk. Educatieve onderwerpen gecombineerd met grappige, soms absurdistische sketches. Omdat ik een van de actrices in Het Klokhuis van mijn middelbare school ken, ging ik met haar in gesprek over wat wij in de zorg kunnen leren van… acteurs.
Naast haar rol als Leonoor (die met de rode panty) in het Klokhuis heeft Anniek Pheifer in een groot aantal toneelstukken, films en tv-series gespeeld, genoeg ervaring om van te leren dus! We hadden het al snel over het toneelstuk waar Anniek nu in speelt. Bij toneelstukken werk je zeer intensief met elkaar samen. Je reist met de cast vaak maanden achter elkaar door het land. Tijdens de tournee wordt lief en leed met elkaar gedeeld en dat is ook nodig om elkaar volledig te vertrouwen.
Continue vorm teambuilding
Het is eigenlijk een continue vorm van teambuilding. Je doet tijdens zo’n voorstelling vanuit je rol namelijk dingen die heel naar of kwetsend voor de ander kunnen zijn en dan is vertrouwen in elkaar essentieel. Een andere manier waarop er vertrouwen ontstaat, is door close reading van het script. Het met de hele cast doornemen van het script en het met elkaar doorgronden wat er precies staat. Waarom iemand iets zegt, waarom iemand anders daar weer zo op reageert, welke emotie erbij gevoeld wordt. Zo wordt de tekst ook echt gezamenlijk ontleed en krijgt iedereen hetzelfde beeld van wat er waarom precies gebeurt.
Het script is leidend en het is niet de bedoeling om daarvan af te wijken. Maar je kunt je voorstellen dat er soms iets gebeurt waardoor toch het script niet meer helemaal wordt gevolgd. Hoe ga je daarmee om? Eigenlijk niet anders dan wanneer er in het gewone leven iets gebeurt. Tijdens het acteren ben je de persoon die je speelt en reageer je ook op de dingen die gebeuren. Dus als er opeens iets anders wordt gezegd of er gebeurt iets onverwachts, reageer je daar intuïtief op. Het is een mindset. Het helpt daarbij dat je door de close reading wel heel goed de context scherp hebt.
Samenwerken als team
Ik moest gelijk denken aan zoveel processen in de zorg waar je als team moet samenwerken. Bijvoorbeeld bij het uitvoeren van een operatie, of bij het bereiden van medicatie in de apotheek of bij het zo goed mogelijk verzorgen van een bewoner in een verpleeghuis. Stuk voor stuk teamprestaties! Hoe zit het eigenlijk met het vertrouwen in zo’n team bij elkaar? Ik schreef al eerder dat ook bij topsporters veel aandacht is voor teambuilding en dat we daar in de zorg meer aandacht voor zouden moeten hebben.
Op mijn werkplekken in de zorg was het daarnaast niet gebruikelijk om gezamenlijk protocollen van procedures te close readen. Als er een nieuwe procedure was, werd iedereen geacht die te bekijken, maar dat is toch wel wat anders dan intensief met elkaar doorgronden wat er gedaan wordt en wat precies de essentie van wat er gedaan wordt. Dat zou nu ik dat weet denk ik ook van pas kunnen komen als het gaat om improviseren.
Procedures van belang in zorg
Natuurlijk is het juist in de zorg van belang om duidelijke procedures te hebben en je daaraan te houden, het gaat om de gezondheid van mensen. Maar ook daar moet soms worden afgeweken door onverwachte zaken. Ik denk dat het zou helpen als iedereen dan weet wat de essentie van de procedure is, zodat je met dat in gedachten de juiste keuzes kunt maken.
Ontzettend bedankt, Anniek Pheifer, voor ons leuke gesprek en jouw inspirerende woorden.
