Heeft u wel eens van de Metaverse gehoord? Hoogstwaarschijnlijk wel, het gonst er van op het internet. Maar weet u ook wat het precies is? Ik in ieder geval niet. Was het niet iets met Facebook? Afgelopen oktober kondigde Mark Zuckerberg in een video van ruim een uur de naamsverandering van Facebook naar Meta aan en nam hij uitgebreid de tijd uit te wijden over zijn visie op de toekomst en de rol van de Metaverse daarin. Omdat ik denk dat de mogelijkheden van de Metaverse oplossingen kunnen bieden voor de zorg, leek het me een mooi onderwerp voor een blog. Wat kunnen we in de zorg leren van de Metaverse?
De exacte definitie van de Metaverse verandert nog continu. De Metaverse is er nog niet, maar techreuzen als Facebook - oftewel Meta - Microsoft, Apple en Google investeren veel geld in de ontwikkeling ervan. Aangenomen wordt dat de Metaverse in 2024 een markt zal vertegenwoordigen van 800 miljard dollar.
Het is eigenlijk te vergelijken met het internet in de jaren negentig van de vorige eeuw. Dat was een informatiesnelweg waar je via een zoekmachine informatie kon zoeken op verschillende websites. We hadden toen nog geen idee waar het internet zich naar toe zou ontwikkelen tot waar we nu zijn met social media, webwinkels en bijvoorbeeld sites als Wikipedia en Flitsmeister. We staan mogelijk op dit moment op eenzelfde positie ten opzichte van de Metaverse.
Veel experts beschouwen de Metaverse als een driedimensionaal model van het internet. Een parallel universum, waar je je digitale leven doorbrengt. Een plek waar je er uit ziet zoals jij wilt door een door jou zelf gecreëerd personage, een zogenaamde avatar, die interacties heeft met andere avatars, winkels, theaters, eigenlijk met de gehele omgeving, net als in het échte leven.
Metaverse en Second Life
Een mooie vergelijking valt te maken met de virtuele wereld van Second Life. Misschien kunt u zich deze hype rond dit ‘spel’ in 2007 nog herinneren? Een wereld waar u met uw zelfgemaakte avatar doorheen kon lopen en met andere mensen kon interacteren en spelletjes kon doen. Je kon er een stukje grond kopen en er een huis opzetten. Dat kon je vervolgens weer verkopen en het verdiende geld inwisselen voor echte dollars. Multinationals als Coca-Cola, Nike en Philips openden er zelfs kantoren.
Tegenwoordig zijn er vergelijkbare virtuele werelden die al veel verder geëvolueerd zijn. Roblox bijvoorbeeld. Ik ben daar ook af en toe te vinden met mijn avatar om daar gezellig met mijn kinderen gezamenlijk avonturenspellen te spelen. Heel grappig om naast elkaar op de bank te zitten en opeens een klasgenootje vanaf zijn eigen huis aan te zien sluiten. Per dag spelen er tientallen miljoenen spelers wereldwijd en in de VS speelt meer dan de helft van de kinderen onder de 16 jaar dit spel. En er zijn meer van dit soort platformen, zoals Fortnite, World of Warcraft en Minecraft.
Verbonden virtuele werelden
Voor de Metaverse zou je je een verbinding tussen al die virtuele werelden moeten voorstellen. Waarbij je van de ene naar de andere gaat met hetzelfde avatar, met dezelfde kleding aan en dezelfde virtuele attributen bij je die je gekocht hebt met cryptovaluta die overal geaccepteerd worden. Zonder dat je fysiek van plaats verandert.
Je kunt daar vervolgens andere mensen ontmoeten in een wereld die lijkt op de echte wereld. Daar helpen nieuwe technologieën zoals Virtual en Augmented Reality-brillen bij, die je echt het gevoel geven dat je daar bent met andere mensen. En het gaat verder dan het spelen van spellen. Ook bijvoorbeeld gezamenlijk naar een virtueel concert gaan, zoals de concerten die nu al in Fortnite worden gegeven. En de eerste vergadertools in de Metaverse zijn er ook al, zoals Meta’s Horizon Workrooms, waarbij iedereen vanuit zijn eigen werkplek aansluit in dezelfde virtual meeting room.
Nut voor de zorg?
In de coronacrisis zijn we veel meer online gaan doen. We hebben gemerkt dat er heel veel kan, maar ook dat het elkaar fysiek ontmoeten toch écht anders is. De Metaverse zou deze verschillen wel eens een stuk kleiner kunnen maken of wellicht zelfs doen verdwijnen. Ofwel: dat via de Metaverse elkaar ontmoeten of ergens heen gaan niet onderdoet voor het er fysiek naar toe gaan.
Denk je eens in wat deze drempelverlaging kan doen voor het bestrijden van eenzaamheid doordat iemand die zijn huis niet uit kan toch ‘echt’ mensen kan ontmoeten! En zoals u weet is er uitgebreid wetenschappelijk bewijs voor de negatieve effecten van eenzaamheid op de mentale en fysieke gezondheid.
Doordat er in de Metaverse sprake is van virtuele werelden, ontstaan er bovendien mogelijkheden die er in de fysieke wereld niet zijn. Bijvoorbeeld dat een zorgverlener razendsnel bij de mensen ‘thuis’ kan komen zonder zich fysiek te verplaatsen. En wat te denken van groepsbehandelingen? Iedereen kan moeiteloos bij elkaar komen om behandeling te krijgen. In theorie zou dat allemaal heel goed kunnen werken.
Zou dit de toekomstige problemen van vergrijzing en toename van zorgvraag enerzijds en het tekort aan zorgprofessionals anderzijds kunnen opvangen? De tijd zal het leren, maar laten we er vooral met open vizier ingaan. Verdiep je in de mogelijkheden die er aan komen met de Metaverse en denk actief mee. Ik ben van mening dat er alleen oplossingen komen die het beste werken voor de zorg als we met onze inhoudelijke zorgbril blijven kijken en meedenken!
Met dank aan Bart Collet voor het meedenken en je waardevolle input!
Lees ook de artikelen van Bart Collet en Gabriëlle Speijer over de Metaverse en de zorgsector die verschijnen in ICT&health 3 (17 juni).
