Waarom is het zo moeilijk om relatief eenvoudige innovaties voorbij de pilotfase te krijgen? “Omdat je altijd tegen een ICT-voorwaarde aanloopt die nog niet is aangepakt”, meent healthcare consultant Jurian Sluiman van Buitenhuis Advies. “Je kunt bijvoorbeeld wel iedereen een smartphone geven, maar dan moet de wifi ook optimaal worden ingemeten via een site survey."
Samen met Sander ten Hoedt van Cisco sprak Sluiman vorige maand tijdens het ICT&health Congres over praktische inzichten voor schaalbare ziekenhuiszorg. Het integraal benaderen van ICT-vraagstukken was één van de learnings die hij met de aanwezigen deelde.
“Innovaties bestendigen, is in de praktijk vaak lastig”, weet hij. “Niet zelden loopt het fout omdat de basis niet op orde is. Terwijl dat minstens zo belangrijk is als de innovatie zelf. Stel dat je camera’s ophangt op een verpleegafdeling, maar de beelden zijn niet inzichtelijk via het device dat de verpleegkundigen gebruiken, of niet op de plek waar zij zich bevinden: dan gaat niemand er gebruik van maken.”
Innovaties bundelen
Ook een sluitende businesscase maken is vaak een struikelpunt. “Neem track & trace, waar veel ziekenhuizen op dit moment interesse in hebben. Dat is een relatief dure innovatie. Zeker als je die wilt invoeren op basis van één gebruiksscenario, zoals de verpleegkundige die snel de dichtstbijzijnde infuuspomp wil vinden. Maar stel dat je ook iets wilt met beveiliging, met looproutes en het beheer door de medische techniek wilt vereenvoudigen, dán krijg je die businesscase opeens wel sluitend. Het is dus van belang dat je al in een vroeg stadium verschillende innovaties bundelt en er integraal naar kijkt.”
Leiderschap en lef
Naast het op orde brengen van de basis en een integrale benadering, noemt Sluiman ook leiderschap als essentiële succesfactor voor innovatie. “Een voorbeeld: veel ziekenhuizen vinden het ontzettend moeilijk om van de fax af te komen. Terwijl het een achterhaalde, niet efficiënte en onveilige technologie is. Waarom ze er dan toch aan vasthouden? Omdat andere partijen het ook nog gebruiken, omdat ze het gewend zijn. Maar uiteindelijk moet je daar keuzes in durven maken. Dat is niet eenvoudig. Het kan zo anderhalf jaar duren voor je zoiets ogenschijnlijk simpels volledig hebt uitgefaseerd. Dus er is lef nodig om kleine en grote beslissingen te nemen: hier staan we voor, dus dit doen we.”
Sowieso is nieuwbouw volgens Sluiman een uitgelezen kans om innovaties vleugels te geven. “Het is natuurlijk een gigantische stok achter de deur voor verandering. Het geeft een positieve vibe in de organisatie om verder te innoveren en werkprocessen toekomstbestendig aan te passen.”
Maatwerk vaak niet nodig
Last but not least is de realisatie van belang dat niet ieder ziekenhuis uniek is, aldus Sluiman. “Je ziet het tijdens implementaties: veel ziekenhuizen vragen nog om maatwerk voor bijvoorbeeld het EPD, netwerk of telefonie. Veel winst valt te behalen door adoptie van bewezen oplossingen. Logisch, want minstens 80 procent van de ICT-behoeften van ziekenhuizen is hetzelfde. Gebruik dus best practices die er al zijn, vertrouw die partij die het al heel vaak heeft gedaan. Ziekenhuizen bekleden steeds meer een regierol. Je kunt niet meer alles zelf uitdenken en dat moet je ook niet willen. Dan houd je innovatiekracht tegen.”
Volgens Hein Dekkers, directeur van Cisco’s Digitale Versnelling Nederland programma, is de toekomst van de gezondheidszorg hybride. “Het verder digitaliseren van de zorg biedt ontzettend veel kansen, onder andere op het gebied van arbeidstekort. Het is echter wel belangrijk dat deze ontwikkelingen op een veilige manier gebeuren en dat oplossingen voor iedereen toegankelijk zijn. En dat is precies wat Cisco’s Digitale Versnelling Nederland programma hun partners biedt: samen kijken we naar de behoeftes en hoe technologie hier een rol in kan spelen.”
