“Geef mensen met een beperking een condoom met een gaatje er in. Dan krijgen ze allemaal kinderen en dan wordt het probleem zo groot dat de overheid het wel op moet lossen!” Zomaar een antwoord tijdens mijn trainersopleiding Creatief Denken.
Ik bracht een casus in: mensen met een beperking krijgen geen studiefinanciering en er is geen betaalde vervolgopleiding op maat voor hen. Mijn lesgroep vol vrije denkers ging helemaal los bij de ‘Battle Absurd’. Verzin rare, (evt. ook criminele) absurde oplossingen voor dit probleem. Ze gingen helemaal los.
Van gaatjes in condooms kwamen ze al associërend op hoereren, prostitutie en andere niet zo bruikbare maar wel originele oplossingen. Nadat ze de rare suggesties om gingen bouwen in reële oplossingen, kreeg ik een concreet plan gepresenteerd waar ik blij van werd! Van prostitutie waren ze al nadenkend en roepend uitgekomen op etalages.
Het plan was: vraag de Bijenkorf Amsterdam of je hun etalages een dag mag lenen. Laat de doelgroep zelf slogans bedenken en een protestetalage verzinnen. Zet ze in die etalage en laat iemand daar voor staan om handtekeningen te verzamelen en zo het onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer te krijgen. Heerlijk! En wie had gedacht dat we op zo’n mooi en bruikbaar idee uit zouden komen toen we het nog over geperforeerde condooms hadden?
Probleemoplossing door Trump
Ik houd van brainstormen. Maar dan niet de klassieke vorm: je denkt je suf en schrijft je pen leeg op gele blaadjes. De briefjes worden opgehaald, misschien nog net gerubriceerd en meegenomen en dan hoor je er nooit meer iets van. Ik houd van out of the box denken. Krijg je een moeilijk probleem of een creatief vraagstuk niet via de normale denkroute getackeld, dan vraagt het een andere route. De creatieve denkroute. De battle absurd, de battle criminèl, overdrijven, different eye. Hoe lost Donald Trump problemen op? Wat is zijn stijl, zijn karakter? Dat schrijven mensen op. Een flap vol, met gemak. Hoe zou hij vervolgens jullie probleem oplossen? Dat leidt tot nieuwe inzichten, nieuwe zienswijzen, nieuwe oplossingen.
Ik begeleid regelmatig groepen hierin en leid mensen op als procesbegeleider Creatief Denken. Het out of the box denken werkt niet altijd. Mensen brengen bijna altijd de interne communicatie in als probleem. Maar als daar één goed antwoord op was geweest, was dat wereldwijd uitgerold en was de beantwoorder multimiljonair.
Maar er komen regelmatig wel leuke dingen uit. Zeker bij een groep creatieve denkers die met lef de begaande paden durven te verlaten en bouwen op elkaars ideeën. Het helpt als er ‘wilde ganzen’ bij zitten. Vrije denkers die niet per definitie verstand hebben van het onderwerp maar vrijuit en snel durven associeren. Ze komen soms uit een andere sector of branche en denken met plezier met je mee. Ze worden niet gehinderd door zinnen als: ‘dat hebben we al geprobeerd’ of ‘dat vindt onze manager nooit goed’.
Oordeel achterlaten
De uitdaging zit hem namelijk in het vrij en kritiekloos kunnen denken. Geen oordeel over je eigen ideeën en geen kritiek op de ideeën van anderen. De wat meer ‘blauwe’ mensen die in structuren en haalbaarheid denken, vinden dat lastig. Die denken al snel aan wat er niet gaat werken aan het net bedachte idee, maken te snel de wie-wat-waar-waarom-en-hoe-analyse en denken zo het geopperde idee kapot. Super waardevol in het innovatieproces maar niet in de idee-fase.
Wilde gans aan tafel
De frisse blik van een student of stagiaire, de timmerman die in de zorg komt werken en zaken van een andere kant bekijkt. De industrieel ontwerper die meekijkt in de ouderenzorg en kijkt hoe dingen anders en makkelijker kunnen. De ondernemer die in de afvalindustrie zit en je probleem rondom het heen en weer lopen met rolstoelen naar dagbesteding vergelijkt met kliko’s en met een goede suggestie komt. Zet je deuren voor ze open en nodig eens een wilde gans uit aan tafel! Oordeel niet direct over hun ideeën, maar geef het een kans.
Vergeet niet om na de wilde denksessie van divergeren naar convergeren te gaan en de oplossing te concretiseren. Anders zit je aan tafel bij je bestuurder met schaamrood op je kaken het misbruiken van mensen met een beperking als oplossing voor zijn probleem te promoten.
Succes!
