Het gaat goed met GezondheidsLab, de ‘anderhalvelijnsvoorziening’ van diagnostisch laboratorium Saltro, de samenwerkende huisartsen in Utrecht stad (HUS) en de ziekenhuizen Diakonessenhuis en het Sint Antonius Ziekenhuis. Twee jaar na de aarzelende start gebruiken patiënten in de Domstad steeds vaker zogenoemde (inmiddels vijf) zorgpaden voor chronische aandoeningen, waarin huisartsen en specialisten nauw samenwerken. De patiënten waarderen de one-stop-shopping, de korte wachttijden, de gastvrijheid en het comfort. Niet voor niets viel het GezondheidsLab in Kanaleneiland onlangs in de prijzen als meest geslaagde ‘zorggebouw’ van het jaar. Tijd voor landelijke opschaling.
Huisarts en specialist werken nauw samen in de wijk
“Goeiemorgen, we gaan bloedprikken. Loopt u mee?” Met uitgestoken hand en een brede glimlach verwelkomt functie-onderzoeker Leontien Berntssen van Saltro een bezoeker van het GezondheidsLab aan de Beneluxlaan. De locatie lijkt in niets op de gebruikelijke huisartsenpraktijk of het ziekenhuis. Geen harde plastic stoeltjes maar designmeubelen in ruime, lichte wachtruimten. Geen linoleum maar kleurige vloerbedekking. Voor patiënten die meerdere of tijdrovender diagnostische onderzoeken moeten ondergaan, is er een aparte wachtruimte met een rustbank.
De patiënten stellen de gastvrijheid en het comfort op prijs. Bovenal zijn ze enthousiast over de korte wachttijden. Voor bloedprikken kunnen mensen de hele dag zonder afspraak terecht. Een röntgenfoto, ECG, hartecho, blaastest of ander functieonderzoek moet wel op afspraak, maar ook hiervoor zijn de wachttijden aanzienlijk korter dan in het ziekenhuis. “Iedereen gaat hier blij weg”, meldt Leontien. “We hebben het leuk hier. Dat straalt af op de patiënten. Steeds meer mensen bellen zelf om af te spreken en de gebruiksaantallen stijgen snel. De bekendheid groeit.”
Ook voor de medewerkers is het prettig werken in het GezondheidsLab. Het team telt 13 medewerkers en is zelfsturend. Dat betekent dat zij de meeste zaken, zoals afspraken, roosteren en verlof zelf regelen.
Zinnige en zuinige zorg
Wekenlang wachten op een afspraak, een onderzoek of een behandeling in het ziekenhuis. Of eindeloos ‘forensen’ tussen je huisarts en een of meer specialist(en), afgewisseld met al dan niet herhaald bloedprikken, een scan of ander diagnostisch onderzoek. Iedereen kent de verhalen, uit eigen ervaring of van horen zeggen. In veel gevallen is het onvermijdelijk. De werkdruk in de gezondheidszorg is hoog, de capaciteit beperkt.
Toch kan het beter. Door nauwere samenwerking tussen huisartsen en medisch specialisten kan de zorg effectiever en efficiënter, dus goedkoper, zowel voor de zorgverlener als voor de patiënt. Én aangenamer.
Als bijdrage aan de door de politiek gewenste ‘zinnige en zuinige zorg’ om zorg betaalbaar te houden, zette enkele jaren geleden een groep zorgprofessionals GezondsheidsLab op. Patiënten uit Utrecht zuidwest kunnen op de locatie in de wijk Kanaleneiland op afspraak, dichtbij huis en met één bezoek, zonder noemenswaardige wachttijden alle noodzakelijke diagnostische onderzoeken ondergaan.
Dankzij de samenwerking tussen de huisartsen en specialisten kijken medisch specialisten van de deelnemende ziekenhuizen online ‘mee’ en geven duiding en advies op basis van de diagnostische onderzoeken aan de huisartsen. Hierdoor kan de huisarts de goede diagnose stellen zonder dat de patiënt verwezen hoeft te worden naar het ziekenhuis. De huisarts heeft de regie.
Lange weg
De eerste contouren van de transmurale samenwerking dateren van 2008, toen huisartsen in de Bilt hun krachten bundelden om samen met Saltro en de ziekenhuizen in de regio voor bepaalde patiëntengroepen specifieke zorg dichtbij huis te kunnen bieden.
De uitvoering, het opzetten van organiseren van de benodigde samenwerking tussen huisartsen en specialisten, bleek een stuk weerbarstiger. Huisarts Carin de Kok, één van de pioniers: “Het opzetten van zorgpaden heeft lang geduurd, waardoor het aanvankelijke enthousiasme dreigde te verlopen. De partijen wachtten eindeloos op elkaar en verzekeraars keken de kat uit de boom. Mede dankzij de vasthoudendheid van een aantal pioniers is GezondheidsLab er toch gekomen.”
De Kok gelooft nog steeds heilig in het concept en hoopt dat er in de komende jaren meer locaties volgen. De samenwerking zorgt voor betere zorg, verlicht de werklast van zorgprofessionals, biedt comfort aan patiënten en levert forse besparingen op.