Vrijwel niemand vindt het prettig in een ziekenhuis te moeten verblijven. Kinderen en mensen die geen familie of vrienden in de buurt hebben, voelen zich geïsoleerd van de wereld. Zij kunnen veel baat hebben bij regelmatig contact. Dat kan via technologie zoals Skype en Facetime. Realtime Virtual Reality geeft dit contact op afstand letterlijk extra diepte. De eerste ervaringen zijn positief en vrijwel dagelijks doen zich nieuwe toepassingsmogelijkheden voor.
Virtual Reality lijkt veelbelovend bij pijnbestrijding. De combinatie van visuele en auditieve input zorgt ervoor dat de patiënt meer afgeleid is, zo blijkt uit onderzoek van wetenschappers van York St. John Univeristy in het Verenigd Koninkrijk. Hun onderzoek, gepubliceerd in Royal Society Open Science(1), naar de invloed van geluid, betrof een groep van 32 mannen die hun hand zolang mogelijk in een bak met ijskoud water moesten houden, terwijl ze het racegame Radial-G speelden met een VR-headset op. Eerst zonder, en daarna mét geluid. Uit het onderzoek bleek dat de deelnemers het gemiddeld 1,5 keer langer volhielden mét geluid. Hoe dichter de realiteit wordt benaderd, hoe beter de afleiding dus lijkt te zijn. Contact via technologie Contact met de thuisomgeving is belangrijk voor het welzijn van de patiënt. Het was al mogelijk via FaceTime of Skype. Maar contact in realtime met een VR-bril, maakt er een hele nieuwe ervaring van. Het 360º video bedrijf YellowBird legde al in december 2015 de basis voor het VR-iendje concept. ‘Immersive Care’ noemen zij het. Via een dubbele livestream weten zij mensen die zich op verschillende locaties bevinden, virtueel met elkaar te verbinden met 360 ° beeld en geluid. De gebruiker krijgt een ervaring alsof hij midden in de opname staat. Hij kan het letterlijk meebeleven. Inmiddels is het systeem zover ontwikkeld dat de 360° camera kabelvrij en simpel te bedienen is. ‘Het is een vorm van ‘Do it yourself VR’, legt Directeur Strategie Yellowbird Kees Klomp uit. ‘Wij hebben als doel kinderen en andere patiënten een gelukservaring te geven doordat ze in realtime contact kunnen leggen met hun vrienden en familie. Als het aan ons ligt is VR straks niet meer weg te denken is uit het ziekenhuis’, zegt hij gedreven. Ervaringsdeskundig Kees Klomp had vanaf zijn geboorte Astma. Als 14-jarige kreeg hij zoveel last, dat hij een tijd in een zuurstoftent in een ziekenhuis moest verblijven. Hij weet dus als geen ander hoeveel impact die afzondering heeft op kinderen. Contact houden met betekenen enorm veel. Waar VR al langer zorgt voor afleiding tijdens vervelende en pijnlijke behandelingen, verdiept VR-iendje de beleving, doordat er letterlijk een brug geslagen wordt tussen familie, vrienden, klas- of teamgenoten en de patiënt. De ervaring van Klomp in de periode in de zuurstoftent geeft hem voldoende motivatie om vierkant achter het product te staan. ‘Ik doe het vooral voor die kinderen die nu geen contact kunnen hebben met hun thuisfront en hun vriendjes. Als je ziet wat het gemis aan contact voor schade toebrengt? Daar wil ik een oplossing voor bieden. Het gaat me om hun glimlach. Daar zet ik heel graag mijn tijd voor in.’ Pijnbestrijding Het Martini Ziekenhuis in Groningen zet al sinds 2014 de Oculus Rift in voor pijnbestrijding tijdens verbandwisselingen in het brandwondencentrum. Want verbandwisselingen bij patiënten met brandwonden zijn dagelijks nodig, maar zijn pijnlijk, waardoor patiënten hier erg tegenop zien. Virtual Reality kan dit verlichten. Sinds kort werken zij ook met VR-iendje van yellowBird. Klinisch psycholoog Kirsten Lamberts liet een aantal patiënten VR-iendje uitproberen. ‘Er is uiteraard meer onderzoek nodig naar de werkelijke impact van VR-iendje. Maar we zien zeker effect op patiënten.Met onderzoek willen we dat effect objectiveren.’ Als voorbeeld noemt Lamberts een Roemeense patiënt, wiens familie in Roemenië woont en niet op bezoek kon komen, waardoor de patiënt erg veel heimwee had. Met de oplossing, een voorloper van VR-iendje kon hij tijdens een etentje van zijn familie virtueel aan tafel zitten. ‘Na die ervaring kon hij er weer even tegen’, zegt Lamberts. ‘We willen meten hoe dat effect plaatsvindt. We willen eigenlijk die glimlach objectiveren. Het lijkt erop dat de impact groter is dan bij Skype, maar dat willen we dus wetenschappelijk bewijzen.’ Lamberts speelt in gedachte ook al met een aantal andere toepassingen voor Vriendje. ‘Ik zie ook mogelijkheden voor VR-iendje bij fysiotherapie. Veel mensen moeten werken aan hun lichamelijke conditie, maar steeds maar fietsen op een hometrainer is saai. Als je het voor elkaar kunt krijgen dat iemand meerijdt met een partner, die in de echte wereld op een fiets rijdt, dan krijg je een hele andere en nieuwe ervaring. Een soort virtuele tandem, dus.’ Wat is VR-iendje? VR-iendje streamt met een mobiele VR-camera in real time in 360 ° beeld en geluid van de ene locatie naar de andere en weer terug. Alle communicatie verloopt via het beveiligde VR-platform van Yellowbird. Daardoor wordt een persoon virtueel onderdeel van die omgeving. Of het nu gaat om een klaslokaal, een huiskamer of een kantoor. Voor de gebruiker levert dat een ervaring in de eerste persoon op. Anders dan bij Periscoop , Facebook Life, Skype of Facetime, waar hij toeschouwer blijft. Bij VR-iendje is hij echt onderdeel van de ervaring. In augustus 2016 kreeg een patiëntje in het Wilhelmina Kinderziekenhuis de primeur van VR-iendje. Inmiddels zijn er heel veel ideeën voor toepassingen in andere ziekenhuizen en zorginstellingen. Naast de realtime toepassing heeft VR-iendje ook toegang tot een grote databank met VR videobeelden. Patiënten hebben dus de keuze uit meerdere films en games. VR-iendje wordt bekostigd middels een abonnementensysteem. Naast het Martini Ziekenhuis gaat ook het Wilhelmina Kinderziekenhuis de komende jaren onderzoeken welke positieve invloeden VR-iendje heeft op het patiënten welzijn. Ook onderzoekt het ziekenhuis hoe de technologie van VR-iendje verbeterd kan worden.