Wie kent hem nog uit de jaren ‘80 en ‘90 van de vorige eeuw: Richard Dean Anderson als MacGyver. Zeven seizoenen lang konden we zien hoe deze vindingrijke man, vaak slechts gewapend met ducttape en een scherp mesje, auto’s kon bouwen en zichzelf uit gevangenissen kon bevrijden. Ik moet vaak aan hem denken in mijn werk. De vindingrijkheid en de creativiteit uit de serie inspireert en het maakt dingen lekker eenvoudig. We hebben niet veel nodig, maar moeten het wel goed inzetten.
Nu we het toch over ducttape hebben: u kent dit schemaatje vast ook wel1;

Want ook in al die initiatieven om te komen tot digitale transformatie zitten we soms echt wel vast. Het beweegt soms traag of gewoon niet richting hetzelfde doel. Teleurgesteld constateren we dat we weer een bestuurlijke afspraak net niet hebben gehaald.
Als we die doelen van het gezondheidsinformatiestelsel uit de Nationale Visie en Strategie2 willen halen, dan mogen we wel iets meer in beweging komen. Want, laten we eerlijk zijn, we zitten toch met elkaar nog wel heel vast in patronen, vast in belangen en soms vast in wantrouwen. Soms zo erg dat we alleen nog via voorbereidde ‘annotaties’ met elkaar standpunten uitwisselen op een van de vele bestuurlijke tafels. En net als bij een ketting van je fiets die verroest is, kan een beetje smeerolie dan echt wonderen doen. Dat zien we ook in de zorgpraktijk!
Samenwerking smeren
Vanuit onder andere Nictiz zijn we hier actief mee bezig om zorgverleners, leveranciers, regio’s en de landelijke koepels bij elkaar te zetten om in beperkte tijd, met ‘het hele systeem in de kamer’ de samenwerking te smeren. En met elkaar over zorgafspraken, informatie-afspraken en de besturing te praten. En dat in een week. Bijvoorbeeld rond proactieve zorgplanning3 of de basisgegevensset zorg.
We hebben dit designathons4 genoemd, maar die naam daar gaat het niet om. Het gaat om het losmaken van de vaste patronen, het vindingrijk samenwerken met beperkte middelen om tot oplossingen te komen. En daar de tijd voor nemen met elkaar. Om tot meer effectiviteit te komen: een jaar vergaderen in een week.
Dan helpen oliemannen en -vrouwen enorm. En daar kunnen we er nog wel flink wat van gebruiken. Ben jij die MacGyver die helpt om tot een Gesmeerd Informatiestelsel te komen? Die eens wat anders doet met beperkte middelen dan weer dat bestuurlijk overleg voor laten bereiden, die digitale consultatie uitzet of op drie tafels met verschillende partijen hetzelfde bespreekt? Of in de woorden van Richard Dean Anderson: “With a little bit of imagination, anything is possible.”
CV
Tim Postema is manager Strategie & Advies bij Nictiz en docent klinische informatiekunde bij het Amsterdam UMC.