Een hartoperatie is een ingreep die veel voorbereiding vergt, zeker ook bij kinderen. Voordat de operatie uitgevoerd kan worden, moeten de kindercardioloog en kinderhartchirurg het hart en de vaten bestuderen en een plan gemaakt over de ‘reparatie’ van de afwijking.
Om die voorbereiding beter en eenvoudiger te maken ontwikkelt technisch geneeskundige Jet Peek nieuwe methoden waarbij ook gebruik gemaakt wordt van 3D-modellen en virtual reality. Zij maakte voor de ontwikkeling van 3D-prints en virtual reality beelden gebruik van de CT-scans van een vijftal jonge hartpatiënten. Kinderen die geopereerd waren aan de zeldzame aangeboren hartafwijking double outlet rechter ventrikel (DORV).
2D-beelden versus 3D-modellen
De technisch geneeskundige liet een groep van 2 kinderhartchirurgen en kindercardiologen uit het Erasmus MC, LUMC en Amsterdam UMC de tweedimensionale echo- en CT-beelden zien en door de 3D-print van het hart en VR-beelden, in willekeurige volgorde. Tussendoor werd de cardiologen en hartchirurgen telkens gevraagd hoe goed de anatomie zichtbaar was en hoe zij op basis van die waarnemingen de operatie zouden aanpakken.
Uit die vergelijkingen bleek dat de 3D-visualisaties, gebaseerd op de 3D-modellen, tot de beste resultaten leidden. Daarop konden de chirurgen en cardiologen beter zien hoe het hart en de vaten in elkaar zaten. Bovendien kwam het operatieplan op basis van de 3D-beelden beter overeen met hoe de operatie daadwerkelijk was verlopen. Tussen de 3D-print en de VR-visualisatie waren geen noemenswaardige verschillen. Onderstaande video toont de 3D-visualisatie en -print.
Enthousiaste reacties en tijdswinst
Ondanks dat een groot deel van de chirurgen en cardiologen ng nooit een VR-bril gebruikt had, waren de reacties direct enthousiast. “Ze vonden het heel gaaf en interessant om de beelden op een andere manier te bekijken.’ In de VR-visualisatie hebben alle structuren een aparte kleur en kan de drager van de bril delen van het hart of de vaten aan- en uitzetten, draaien en van alle kanten bekijken”, aldus Peek.
Behalve dat het gebruik van 3D-modellen en VR-visualisaties van grote waarde kan zijn voor de voorbereiding van kinderhartoperaties, zorgt het ook voor tijdswinst tijdens de operatie zelf. “Elk kinderhart is anders. Tijdens de operatie zijn chirurgen veel tijd kwijt aan wat ze exploreren noemen: in kaart brengen hoe het hart in elkaar zit. Als ze door 3D van tevoren al beter weten hoe het zit, scheelt dat kostbare operatietijd”, aldus de technisch geneeskundige.
