In totaal is er voor volgend jaar 103,4 miljard euro beschikbaar voor de zorg. Dat blijkt uit de gisteren gepresenteerde begroting voor 2024 van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het kabinet gaat onder meer extra investeren in digitalisering van zorg en in betere uitwisseling van patiëntgegevens. Verder wil het demissionair kabinet de zorg voor iedereen toegankelijk en betaalbaar houden. Dat vraagt onder meer om een focus op preventie, een onderwerp waarop bestuursvoorzitter Helen Mertens van Maastricht UMC+ in de coverstory van ICT&health 5 (26 oktober 2023) veelvuldig in zal gaan.
Gezondheid is belangrijk voor de kwaliteit van leven van individuele Nederlanders en voor het functioneren van onze maatschappij als geheel, schrijft VWS in een toelichting op de begroting. Wanneer dat nodig is, moet iedereen kunnen rekenen op toegankelijke en betaalbare zorg en ondersteuning: nu en in de toekomst. Dat gaat niet vanzelf en vraagt om preventieve gezondheidsmaatregelen en het anders organiseren van de zorg. Het kabinet werkt hier samen aan met zorgpartijen, gemeenten en maatschappelijke organisaties.
Uitdagingen in de zorg
De uitdagingen in de zorg zijn al jaren bekend. Zo neemt de naar zorg toe, maar het aantal zorgmedewerkers stijgt niet even hard mee. Daardoor dreigt de zorg vast te lopen. Deze kabinetsperiode zijn daarom met gemeenten en een groot aantal maatschappelijke partijen binnen en buiten de zorg akkoorden gesloten om veranderingen in te zetten zodat de zorg toegankelijk, betaalbaar en van goede kwaliteit blijft. Een bekend voorbeeld is het in september 2022 gesloten Integraal Zorgakkoord (IZA). Eerder deze maand werd bekend dat het demissionair kabinet de IZA-plannen mag doorzetten.
Voor het IZA blijven de transformatiemiddelen voor gezamenlijke (digitale) innovatie in 2024 beschikbaar. Het gaat het om de al eerder aangekondigde 2,8 miljard euro in de periode 2023-2027, waarmee de plannen vanuit de verschillende regio’s kunnen worden uitgevoerd. Dit geld wordt onder meer besteed aan de versterking van de eerstelijnszorg, zoals de huisartsenzorg en de wijkverpleging. Ook zet het kabinet in op samenwerking tussen gemeenten, de huisartsenzorg en de geestelijke gezondheidszorg.
Verder wordt er geïnvesteerd in digitalisering en betere uitwisseling van patiëntgegevens. Zo is er komend jaar 9,3 miljoen euro beschikbaar voor het realiseren van de elektronische verpleegkundige overdracht (eOverdracht), zodat (wijk)verpleegkundigen minder tijd kwijt zijn aan administratie. Om tot verplichte veilige, gestandaardiseerde gegevensuitwisseling te komen, zoals bij eOverdracht, is eerder dit jaar na enkele jaren voorbereiding ook de Wegiz aangenomen.
Ouderenzorg anders ingericht
De ouderenzorg wordt de komende jaren anders georganiseerd aan de hand van het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). Het kabinet trekt hier 345 miljoen euro voor uit in 2024. Met dit programma worden ouderen ondersteund om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven, en ontvangen zij zorg en ondersteuning, in de meeste gevallen thuis in hun vertrouwde omgeving. Volgens Conny Helder, minister voor langdurige zorg, vormt de inzet van technologie hiertoe een belangrijke basis, zo stelde de bewindsvrouw eind 2022.
Het kabinet heeft besloten om twee eerder aangekondigde maatregelen binnen de Wet langdurige zorg uit het coalitieakkoord voor 2024 niet door te laten gaan. Het gaat om
- De tariefsverlaging voor de ouderenzorg die samenhangt met de doorontwikkeling van het kwaliteitskader verpleeghuiszorg (100 miljoen euro);
- De tariefsverlaging voor de hele Wlz die samenhangt met meerjarig contracteren (125 miljoen euro).
Beide maatregelen zijn nog onvoldoende uitgewerkt om al in 2024 in de tarieven verwerkt te kunnen worden. Verder wordt het budget voor de uitvoering van de langdurige zorg volgens de reguliere systematiek verhoogd (220 miljoen euro), omdat meer mensen een beroep doen op de langdurige zorg.
Innovatieve nucleaire diagnostiek
De financiering voor bouw van de nieuwe PALLAS kernreactor is rond. Dit is een grote stap om de toekomstige leveringszekerheid van medische isotopen veilig te stellen. Met de komst van de nieuwe reactor kunnen patiënten wereldwijd blijvend profiteren van de snelle toegang tot innovatieve en betaalbare nucleaire diagnostiek en (kanker)behandelingen. Voor 2024 is hiervoor het nog openstaande investeringsbedrag van 320 miljoen euro in de begroting opgenomen. Dit is aanvullend op het eerder vrijgemaakte bedrag van 1,36 miljard euro.