Uit een recente analyse door IG&H, een technologie- en consultancybedrijf, blijkt dat de regiobeelden van Nederlandse zorgkantoorregio's voornamelijk gericht zijn op arbeidsmarktproblemen en de groeiende zorgvraag bij ouderen. Opmerkelijk is dat cruciale thema's zoals duurzaamheid en het gebruik van technologische innovaties, die mogelijk een oplossing zijn voor deze uitdagingen, in hoge mate onderbelicht blijven. De analyse is gebaseerd op de pagina’s met conclusies van alle 35 regiobeelden.
Uit de bevindingen blijkt dat zorgorganisaties en gemeenten in verschillende regio's in Nederland grotendeels dezelfde knelpunten ervaren. Arbeidsmarktspanning, de druk op de zorgvraag bij ouderen en problemen met betrekking tot mentale gezondheid worden consequent als de meest urgente kwesties aangemerkt, met respectievelijk 35, 32 en 26 vermeldingen in de regiobeelden. Deze bevindingen sluiten aan bij de kernpunten van het Integraal Zorgakkoord (IZA), dat benadrukt dat er meer aandacht moet komen voor domein overstijgende samenwerking en duurzaamheidsinspanningen.
IZA-partijen
Regiobeelden en samenwerking vormen volgens de overheid essentiële instrumenten om regionale samenwerking vorm te geven. De Rijksoverheid ondersteunt dit met beschikbare informatiebronnen, waaronder de pagina 'basisbeeld' ontwikkeld door het RIVM in samenwerking met landelijke datapartijen en input van IZA-partijen. Deze pagina biedt gedetailleerde informatie per regio en thema en vind je hier.
Hoewel arbeidsmarktcijfers prominent aanwezig zijn in deze regiobeelden, blijven thema's als innovatie en duurzaamheid volgens de consultants van IG&H ernstig onderbelicht en dat is volgens hen in strijd met de prioriteiten van het Integraal Zorgakkoord (IZA).
Regiobeelden kunnen beter
Het komende half jaar zullen de regio's werken aan het opstellen van regioplannen, waarin wordt beschreven hoe ze de komende jaren met deze knelpunten willen omgaan. Een interessante observatie is dat er aanzienlijke overlap is tussen de voorgestelde oplossingen in deze plannen. Onderwerpen zoals preventie-aanpak, het aanpakken van arbeidsmarktproblemen en het bevorderen van interne samenwerking worden vaak genoemd. Het is essentieel om deze overeenkomsten te erkennen en te leren van succesvolle transformaties die elders al zijn ingezet. Regio's moeten afstappen van het 'niet hier uitgevonden' principe en juist een 'trots geïnspireerd door' mentaliteit omarmen. Bovendien is het van cruciaal belang dat regio's gebruik kunnen maken van integrale oplossingen die in meerdere regio's kunnen worden toegepast.
Onderbelichting van Technologie en Duurzaamheid
Bas Leerink, managing director bij IG&H, vindt het opvallend dat het gebruik van technologische toepassingen en de bevordering van digitale databeschikbaarheid in veel regiobeelden nog onderbelicht zijn gebleven, terwijl dit een van de kernpijlers is van de IZA-werkagenda is. Tevens wijst Leerink erop dat er nog te weinig aandacht is voor het verminderen van administratieve lasten en het verminderen van de belasting van klimaat, milieu en leefomgeving, terwijl ook deze doelen expliciet in het IZA benoemd worden.
Hoewel de conclusies in de 35 regiobeelden grotendeels overeenkomen, rijst de vraag of het nuttig was om deze op 35 verschillende plaatsen uit te werken. Niettemin heeft deze regionale analyse op veel plaatsen geleid tot het starten van samenwerking. Sommige regio's zijn al lange tijd bezig met domein overstijgende samenwerking, terwijl andere regio's pas recentelijk zijn begonnen met gesprekken hierover. Positief is dat het IZA, met het opstellen van het regiobeeld als eerste stap, heeft bijgedragen aan het creëren van een gevoelde urgentie om samenwerkingsverbanden te versterken en te professionaliseren.