Inclusie van mensen met een beperking is belangrijk, zodat ook zij op alle fronten in de maatschappij mee kunnen doen. De digitalisering van tal van producten en diensten is voor deze groep vaak lastig omdat ze bepaalde zaken niet goed zien, horen, niet goed begrijpen of niet kunnen hanteren. Die (digitale) producten zijn overal, het loopt van Bol.com en DigiD tot en met de NS en de bank. Ook in de zorg zijn er met de komst van ECD’s, apps, beeldbellen en thuismonitoring steeds meer digitale drempels.
Producten en diensten
Om de maatschappij inclusiever te maken heeft Minister Helder van Langdurige Zorg en Sport een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd waardoor producten en diensten toegankelijker worden voor mensen met een beperking. Het wetsvoorstel spreekt in eerste instantie vooral het bedrijfsleven aan op het realiseren van een inclusievere samenleving, maar heeft direct en indirect ook betrekking op diensten en producten in de zorg. Al was het maar omdat veel digitale toepassingen in de zorg door commerciële partijen worden ontwikkeld én omdat het wetsvoorstel expliciet aanhaakt bij het ‘VN-verdrag Handicap’.
Nederland wordt inclusiever
Met het wetsvoorstel worden meerdere wetten gewijzigd ter uitvoering van een Europese Richtlijn. Deze richtlijn gaat over de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten. Hierdoor zullen diensten en producten zoals smartphones, streamingsdiensten, webwinkels, pinautomaten en reisinformatie voor openbaar vervoer toegankelijker worden. Het toegankelijker maken van deze diensten en producten zorgt ervoor dat mensen met een beperking beter kunnen deelnemen in de maatschappij. Minister Helder: “In Nederland moeten we nog steeds stappen zetten om inclusiever te worden voor mensen met een beperking. Met het kabinet zijn we druk bezig om te zorgen dat mensen met een beperking dezelfde mogelijkheden hebben als mensen zonder beperking. Daarom zet ik, namens het kabinet, deze stap voor toegankelijkere diensten en producten. Het is een belangrijke stap richting een inclusiever Nederland.”
Meedoen óók in zorg essentieel
De problemen omtrent toegankelijkheid van producten zijn in een snel digitaliserende maatschappij omvangrijk. Ook in de zorg hebben veel mensen moeite om zich te redden met bijvoorbeeld apps, websites en PGO’s. Zorgaanbieder Visio werkt daarom bijvoorbeeld samen met PGO-leverancier Quli aan een PGO dat toegankelijk is voor mensen met een visuele beperking.
Mensen met beperkingen zoals mensen met Parkinson, rolstoelafhankelijke mensen, slechtzienden en blinden, doven en slechthorenden, mensen met dementie of met hersenletsel en mensen met een prothese lopen vaak dagelijks tegen talloze barrières aan. Juist bij deze groep kunnen digitale tools het leven regelmatig iets minder ingewikkeld maken. Denk aan apps, aangepaste computers of smartphones, zorgrobots, slimme horloges en tal van andere technologie die mensen een stukje regie over het eigen leven teruggeeft. Het is voor het realiseren van een inclusievere samenleving essentieel dat zoveel mogelijk mensen ‘mee kunnen doen’ en regelgeving omtrent nieuwe technologie, zoals het nieuwe wetsvoorstel van Helder beoogt, helpt daarbij.
Digitale applicaties inclusiever
Het wetsvoorstel van Helder is er in principe om de volle breedte van producten en diensten toegankelijker te maken voor mensen met een beperking. De toegankelijkheid van digitale applicaties kan volgens het wetsvoorstel bijvoorbeeld gedaan worden met ondertiteling, een voorleesfunctie, aanpasbare helderheid of geluid en eenvoudig taalgebruik op websites en in gebruiksaanwijzingen. Hierdoor wordt het eenvoudiger voor mensen met een beperking om te pinnen, een verzekering af te sluiten, een kaartje kopen, een boek te lezen, iets online te bestellen of gebruik te maken van een PGO.
VN-verdrag Handicap
De wet die naar verwachting zal voortvloeien uit dit wetsvoorstel, zal invloed hebben op ondernemers in Nederland. MKB-Nederland en VNO-NCW zijn al bezig met het informeren van bedrijven over de toegankelijkheidsvoorschriften waar ze zich aan moeten gaan houden. De producten die onder deze wet vallen, en die na 28 juni 2025 op de markt worden gebracht, moeten voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften uit de richtlijn. Producten die al voor die datum op de markt waren hoeven niet verplicht worden aangepast, hoewel dat wel wordt aangemoedigd.
Na advies van de Raad van State is het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze nieuwe wet komt voort uit de Europese Toegankelijkheidsrichtlijn, waarmee we vanaf 28 juni 2025 in alle EU-lidstaten producten en diensten toegankelijk maken voor mensen met een beperking. Deze aanpassing van de wet sluit aan op het VN-verdrag handicap. In dit verdrag is bepaald dat de partijen bij het verdrag passende maatregelen nemen om te proberen personen met een beperking dezelfde mogelijkheid te geven als mensen zonder beperking.
