Op hogeschool Saxion wordt onderzocht of het mogelijk is om verbeterde pessariums op maat te maken. Hierbij wordt een 3D-printer ingezet om deze kapjes of ringen van kunststof te maken. Ze worden door vrouwen in de vagina geplaatst, om de klachten die zij ervaren in het geval van een verzakking, te verminderen. Een pessarium gemaakt door de 3D-printer verhoogt de zelfredzaamheid van betrokkenen en verbetert het draaggemak.
In dit project werken de Saxion lectoraten Industrial Design en Technology, Health & Care, FabLab Enschede, Gynaecologen Coöperatie Oost Nederland (Gycon) en het ziekenhuis ZGT samen om dit verbeterde pessarium (pdf) te realiseren.
Een pessarium is in de volksmond vooral bekend als voorbehoedsmiddel. Maar zo’n kunststof kapje of ring kan ook worden ingezet als hulpmiddel bij een verzakking. Dit is een zeer veel voorkomend probleem bij vrouwen, dat bijvoorbeeld kan ontstaan na een bevalling. Eén op de vier vrouwen heeft er in meer of mindere mate last van. Een operatie kan uitkomst bieden, maar specialisten doen dit liever niet in verband met mogelijke complicaties. Een pessarium kan dan een uitkomst zijn, want zo´n kapje of ring zorgt er voor dat blaas en baarmoeder weer op hun normale plaats komen te liggen. Klachten kunnen zo verminderen of verdwijnen.
Trial-and-error
Een pessarium moet dan wel precies de goede maat hebben en op de juiste plek in de vagina worden aangebracht. Dat is in de praktijk best nog een uitdaging want het aanmeten van een geschikt pessarium gebeurt via trial-and-error en is niet prettig. Bovendien kan na het plaatsen van een pessarium irritatie aan de vaginawand ontstaan. Elke drie tot zes maanden moet het worden schoongemaakt, waarvoor met name oudere patiënten teruggaan naar de huisarts of gynaecoloog.
Pessarium uit printer
In ziekenhuizen wordt de 3D-printtechnologie steeds vaker ingezet als er hulpmiddelen of protheses op maat moeten worden gemaakt. Zo kan al bijvoorbeeld een al een nieuwe onderkaak van titanium worden geprint. In het Noord-Brabantse Bravis ziekenhuis werkt men sinds kort met een 3D-printer. Het doel is om onder meer om modellen van complexe breuken te printen, zodat artsen beter kunnen bepalen wat voor operatie nodig is. Maar ook bijvoorbeeld ergotherapeuten zetten 3D-printers in voor het maken van hulpmiddelen voor mensen op maat. En nu wordt er dus door Saxion en partners gewerkt aan het printen van pessariums op maat.
De pessariums die uit de 3D-printer komen, hebben ten opzichte van de traditionele productiemethode een aantal voordelen. Via 3D-scannen en printen kan het pessarium bijvoorbeeld precies op de persoonlijke maat van de vrouw worden gemaakt, waardoor het sneller passend is. Tevens wordt gewerkt aan een pessarium dat de patiënten zelf goed in en uit kunnen doen, dat een hoog draagcomfort heeft en dat goed schoon te maken is.
