Het gebruik van het eConsult bij de huisarts blijft vrij laag. De gebrekkige gebruiksvriendelijkheid is één van de belangrijkste obstakels voor de adoptie van deze veelbelovende eHealth-dienst. Om deze adoptie te verbeteren, zijn er zeven actiepunten benoemd diehet eConsult bij de huisarts een impuls moeten geven. Dat schrijft kenniscentrum Nictiz.
Tijdens de Nederlandse eHealth-week organiseerde Nictiz samen met stichting IKONE en Growtivity de workshop 'het eConsult bij de huisarts: van belofte naar praktijk'. De ervaringen, ideeën en adviezen die door de deelnemers zijn opgedaan en gedeeld, zijn gebundeld in een digitaal kennismagazine. Het magazine bevat ook een zevental acties waarmee de initiatiefnemers het eConsult bij de huisarts een extra impuls kunnen geven.Voor elke actie wordt een werkgroep gevormd die de verantwoordelijkheid neemt voor het uitwerken van het actiepunt én het uitvoeren van de bij de actie horende taken. Het Nictiz-programma Patientparticipatie ondersteunt en faciliteert waar nodig en mogelijk. Bij de start van een werkgroep wordt duidelijk omschreven wat de taakverdeling en verantwoordelijkheden zijn van de werkgroepleden.
Drempels voor eConsult
Tijdens de interactieve workshop werd gekeken waarom het gebruik van een veelbelovende eHealth-dienst als het eConsult bij de huisarts achterblijft en wat we kunnen doen om daar verandering in te brengen. De deelnemers vormden een mix van de verschillende stakeholders: (vertegenwoordigers van) patiënten, huisartsen, praktijkondersteuners, verzekeraars, beleidsmedewerkers, leveranciers, ontwikkelaars en adviseurs.Een van de drempels voor het gebruik van het eConsult, zo blijkt uit de workshop, is het onvoldoende gebruiksvriendelijk zijn van de dienst. Demotiverende obstakels bij het gebruik van het eConsult zijn onder meer 'lappen tekst over wel en niet van het eConsult, ingewikkelde inlog- en registratieprocedures die je al moet begrijpen als je niet zo digitaal vaardig bent, onduidelijkheden over responstijd,' zo stelde Anne-Miek Vroom (directeur Stichting Ikone) tijdens de interactieve workshop.
"Het eConsult is door een aantal huisartsen erg voortvarend opgepakt, en snel ingevoerd. Maar gaan patiënten daar dan ook mee aan de slag? En komen we dan ook verder? 'Dat is volgens mij echt iets dat je met patiënten en zorgverleners moet oppakken. Samen aan de slag gaan, om het eConsult succesvol te implementeren."
Om verder op het thema gebruiksvriendelijkheid in te gaan, organiseert Nictiz samen met Pharos (expertisecentrum gezondheidsverschillen) de bijeenkomst 'Ontwikkeling van gebruiksvriendelijke eHealth'. De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 16 maart tijdens de Zorg & ICT beurs.
Redenen gebruik eConsult
Het eConsult leent zich onder meer voor:
- Vragen die niet direct een antwoord behoeven
- Vragen die te klein zijn voor een bezoek aan de praktijk maar te belangrijk om niet te stellen
- Situaties waarbij een eigen zoektocht via “Dokter Google” tegenstrijdige antwoorden oplevert
- Vragen die patiënten liever schriftelijk stellen dan in persoon (schroom of schaamte)
Huisartsen, POH-ers en assistenten zien als voordelen van een eConsult:
- Je gaat met de tijd mee: eHealth heeft de toekomst
- Je kunt zelf bepalen wanneer je de vragen beantwoordt (efficiëntie)
- Een deel van de consulten kun je hiermee online afhandelen (minder volle wachtkamers)
- Je kunt nog even iets opzoeken voordat je antwoord geeft
Voor patiënten heeft het eConsult meerwaarde als:
- Ze te druk zijn voor het bezoek aan de huisarts
- Het bezoek aan de huisarts teveel energie kost
- Ze moeite hebt met een volle wachtkamer
- Als ze het moeilijk vinden zich tot een zorgverlener te wenden (zorgmijdend)
- Ze niet in de gelegenheid zijn tijdens werktijd naar de huisarts te gaan
- Het uitspreken van een zorg op een door de patiënt gekozen moment gemoedsrust geeft
Impulsen en actiepunten
Er is een aantal impulsen mogelijk voor het eConsult, zo bleek tijdens de workshop.- Het hebben van een duidelijke visie op het eConsult: de meerwaarde voor huisarts, praktijkondersteuner en patiënten.
- Enthousiasme generen onder huisartsen, zoals collega’s met goede ervaringen inzetten als ambassadeurs voor het eConsult.
- Het eConsult moet meerwaarde hebben, boven de aan patiënten bekende diensten.
- Koepels en beleidsmakers moeten het belang van eHealth in het algemeen, en eConsulten in het bijzonder uitdragen.
- Hulp bij de communicatie over voordelen eConsult richting patiënten.
- Het moet duidelijk zijn op welke termijn je een antwoord krijgt op je eConsult.
- Gebruiksvriendelijkheid van systemen, zowel voor de huisarts als de patiënt.
- Rekening houden met verschillen in (digitale) gezondheidsvaardigheden zoals laaggeletterdheid.
- Het kunnen koppelen van de eConsult-applicatie aan het HIS.
- Meer aandacht voor het eConsult in de opleiding en in vakbladen voor huisartsen.
- Duidelijkheid over de financiering van het eConsult.
- Een cursus eConsult: waarom, wat, hoe?
Een belangrijk doel van de workshop was het benoemen van praktische oplossingen om het achterblijvende gebruik van eConsult bij de huisarts vlot te trekken. Onder leiding van Erik Gerritsen (Secretaris-Generaal VWS) werden acties benoemd voor een gezamenlijke actieagenda. Deze acties moeten bijdragen aan een breder, effectief en efficiënt gebruik van eConsulten bij de huisarts. De komende tijd gaan de initiatiefnemers op zoek naar partijen die hier gezamenlijk uitvoering aan willen geven.
Enkele actiepunten
Een praktische communicatietoolkit voor huisartsen moet hen helpen het eConsult bekend te maken bij patiënten. Mogelijke onderdelen van de toolkit zijn: het eConsult in het belmenu van de praktijk, websiteteksten over het eConsult, voorbeeldfolders, links naar externe websites en de wachtkamer als leerkamer.Een bondige handreiking moet helder verwoorden wat de meerwaarde van eConsulten bij de huisarts is, voor wie het meerwaarde heeft, en voor welke situaties. Koepelorganisaties en expertisecentra kunnen deze handreiking vervolgens bij huisartsen en huisartsenpraktijken onder de aandacht brengen en zelf uitdragen richting hun achterban.
De ontwikkeling van een werkend prototype van een interoperabel eConsult. Er wordt verkend hoe een eConsult efficiënt kan worden ingezet door een koppeling met o.a. huisartsinformatiesystemen en hoe deze optimaal is af te stemmen op andere ketenpartners, zoals apothekers.
Hieronder een volledige lijst van de actiepunten:
• Ontwikkeling communicatietoolkit
• Opleiding en nascholings-cursus eConsult
• Handreiking eConsult: waarom, wanneer en voor wie?
• Landelijke stimuleringsmogelijkheden verkennen
• Gebruiksvriendelijkheid
• Financieringshobbels
• Ontwikkeling prototype
