Het verlenen van toestemming voor de uitwisseling van medische gegevens is de afgelopen perdiode, door de coronacrisi, weer extra onder de aandacht gekomen. Op verzoek van met name de huis- en SEH-artsen werd een tijdelijke corona-opt-in regeling ingevoerd. Daarmee wordt de toestemming voor het inzien van medische gegevens in uitzonderlijke gevallen 'automatisch' geregeld.
Echter, uiteindelijk is uitdrukkelijke toestemming voor gegevensuitwisseling van de patiënt nog altijd verplicht. En de tijdelijke Corona-opt-in regeling zal, zoals de naam al verraad, op enig moment weer ingetrokken worden. Een aantal ziekenhuizen is daarom gestart met het actief vragen voor die toestemming aan patiënten.
Bij het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis en het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft deze aanpak succes. Dagelijks groeit het aantal patiënten dat toestemming verleent voor het uitwisselen van medische gegevens. Het uiteindelijke doel van beide ziekenhuizen is om het registreren van de totale patiëntenpopulatie.
Registratie toestemming in poliproces
Bij het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis kunnen patiënten op verschillende momenten en plekken met de generieke toestemmingsvraag voor het uitwisselen van medische gegevens in aanraking komen. Dat gebeurt zowel fysiek als ook digitaal. Bij de informatiezuilen en op het online portaal bijvoorbeeld, maar ook bij de inschrijfbalie en de spoedeisende hulp.
"Op die momenten vragen we de patiënten naar hun adres-, apotheek- en huisartsgegevens en nu dus ook of we in het kader van hun behandeling ook informatie mogen delen met zorgpartners. Voor veel patiënten is het antwoord op de vraag vanzelfsprekend. Iedere patiënt wil tenslotte de beste zorg", zegt Eric Koppelaar, projectleider Informatiemanagement.
Opvallend is dat ze in het Van Weel-Bethesda ziekenhuis zien dat de uitbraak van het coronavirus geen invloed heeft op het gevoel van urgentie bij patiënten om toestemming te verlenen. "Voor de uitbraak gaven patiënten namelijk óók al hun toestemming", aldus Koppelaar.
Op basis van de goede ervaringen met het actief benaderen van patiënten om toestemming te geven voor het delen van medische gegevens heeft Koppelaar enkele tips voor andere ziekenhuizen en zorginstellingen die dit overwegen. "Begin bij het begin. Neem de toestemmingsvraag op in het poliproces en vraag daar waar het kan de toestemmingsvraag uit. Benut daarbij de centrale plekken waar de patiënt komt. Daar behaal je de grootste en snelste resultaten. Ook zetten wij ons patiëntenportaal in, waarin de patiënt zelf de toestemmingsvraag kan beantwoorden. We zijn ontzettend trots op het hoge percentage toestemmingen."
Gegevensuitwisseling van grote waarde
"Voor het verder versterken van samenwerkingen met bijvoorbeeld huisartsen en andere ziekenhuizen en het kunnen bieden van de beste patiëntenzorg, is toestemmingsregistratie voor gegevensuitwisseling van grote waarde", aldus Koos Moerland, voorzitter van de raad van bestuur van het Zuid-Hollandse ziekenhuis.
"Bij ongeplande zorg en spoedsituaties kunnen zorgverleners de patiënt niet altijd om toestemming vragen. Daarom hebben wij er als ziekenhuis voor gekozen om onze patiëntenpopulatie proactief te benaderen voor de toestemmingsregistratie en te integreren in het poliproces. Vóór de coronaperiode zetten we in de regio Zuid Holland al in op de uitrol van Zorgplatform. Het uitwisselen van gegevens van patiënten tussen zorgverleners maakt de zorg voor patiënten beter, goedkoper en sneller", zo vertelt Moerland.
