De coronacrisis heeft ons geleerd dat de acute zorg door de maatregelen om een pandemie van die orde het hoofd te kunnen bieden flink onder druk komt te staan. De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) stelt in het advies 'van deelbelangen naar gedeeld belang' dan ook dat de toegankelijkheid van de acute zorg in de toekomst structureel beter gewaarborgd moet worden.
De coronapandemie zorgde ervoor dat de toegankelijkheid van de acute zorg nog verder onder druk kwam te staan. Die druk was al groot door stijgende eisen aan kwaliteit, strakke financiële kaders, verstedelijking, vergrijzing en het oplopende personeelstekort. De coronapandemie voegde daar factoren als de verdeling van beschermingsmiddelen en de opnamecapaciteit van verpleeghuiszorg aan toe.
Aanbevelingen voor acute zorg
De aanbevelingen uit het advies van de RVS werden in een technische online briefing aan de Tweede Kamer gepresenteerd. Een van de belangrijkste constateringen van de RVS is het feit dat het evenwicht tussen de borging van de publieke waarden kwaliteit, betaalbaarheid en toegankelijkheid ontbreekt. Daarnaast is er ook behoefte aan een betere publieke verantwoording voor de manier waarop acute zorg regionaal georganiseerd wordt.
De raad pleit ervoor dat binnen elke ROAZ-regio een publiek bestuurder, een zogenoemde Commissaris Acute Zorg die tevens als onafhankelijk voorzitter fungeert, benoemd wordt. Een van de taken van deze bestuurders wordt het betrekken van maatschappelijke organisatie, patiëntenverenigingen en burgers bij het besluitvormingsproces. Desgevraagd dienen zijn zij ook de aangewezen bestuurder om verantwoording af te leggen over de regionale organisatie van deze zorg.
Ook moet deze Commissaris Acute Zorg de bevoegdheid hebben besluiten omtrent verandering in het zorgaanbod aan de minister voor te leggen wanneer toegankelijkheid van deze zorg voor burgers onvoldoende geborgd is of er signalen zijn dat burgers onvoldoende betrokken zijn bij het besluitvormingsproces.
Innovatie en samenwerking
De RVS stelt ook dat het wenselijk is dat zorgaanbieders en verzekeraars meer met elkaar gaan samenwerken om goede, toegankelijke een betaalbare acute zorg te realiseren. Om die samenwerking vlot te trekken stelt de raad dat deze zorg voortaan ten dele op basis van beschikbaarheid bekostigd moet worden.
Het laatste advies van de RVS betreft de financiering van innovaties die die acute zorg beter toegankelijk kunnen houden. Dat moet op een andere manier geregeld worden. Op dit moment gaan namelijk nog te veel kansrijke innovaties verloren. Doorgaans omdat deze niet binnen de huidige financiering van deze zorg passen. Het hele adviesrapport is hier in te zien.
Door de coronapandemie zijn de afgelopen maanden meer problemen en uitdagingen rondom het organiseren en bereikbaar houden van de acute zorg boven water komen drijven. Op meerdere vlakken wordt daar ook al hard aan gewerkt. Denk bijvoorbeeld aan het versnellen van de digitale gegevensuitwisseling waarover eind mei bericht werd.
