Generaties lang was gezondheidszorg een gefragmenteerde bezigheid: iemand wordt ziek of breekt een been, gaat naar de dokter, en meestal komen ze na hun herstel pas terug bij de dokter als ze de volgende keer ziek of geblesseerd zijn. Met de nieuwe mogelijkheden die recentere technologieën zoals artificiële intelligentie ook voor de gezondheidszorg beschikbaar maken in deze Vierde Industriële Revolutie , lijkt de tijd rijp voor beleidsmakers en zorgverstrekkers om werk te maken van continue gezondheidszorg voor betere resultaten.
Consumenten verwachten nu al dat de toegang tot zorgverleners even makkelijk en slim verloopt als online banking, een instapkaart printen of reserveren bij een restaurant, zegt Kaiser Permanentes CEO Bernard J Tyson. Bijna driekwart van de Amerikanen met een ziekteverzekering (72%) zegt bijvoorbeeld dat het belangrijk is dat hun verzekeraar moderne communicatiemiddelen gebruikt zoals instant messaging en tweewegvideo.
Innovatieve organisaties in de gezondheidszorg zoals Kaiser Permanente hebben dit begrepen. Het bedrijf kijkt niet alleen hoe het vandaag technologie kan inzetten om patiënten beter te verzorgen maar ook hoe technologie in de toekomst kan bijdragen tot een vroege diagnose en behandeling van chronische ziekten zodat patiënten een grotere kans hebben op een langer en gezonder leven.
Een toekomst waarin persoonlijke digitale gezondheidsassistenten elk aspect van onze gezondheid en welzijn monitoren, en waarin het opsporen en behandelen van ziektes op maat van ons DNA gebeurt, is geen sciencefiction meer. Het komt elke dag dichterbij.
Het wordt nog een hele uitdaging om die droom van gepersonaliseerde gezondheidszorg voor iedereen te realiseren. De zorgverstrekkers moeten nieuwe technologieën ontwikkelen en inzetten, maar ze moeten ook enorme hoeveelheden patiëntengegevens verzamelen, integreren en delen, en ze zo opslaan dat men er de AI-systemen mee kan leren om intelligente diagnoses te stellen, advies te geven en voorspellingen te doen.
Ze moeten ook de terechte bezorgdheid rond privacy aanpakken, die ontstaan na opmerkelijke gebeurtenissen. Zoals Googles overname van DeepMind Health, waardoor deze technologiereus ineens toegang kreeg tot gegevens van maar liefst 1,6 miljoen National Health Service patiënten in het Verenigd Koninkrijk.
Digitale assistenten
Nu al maken digitale assistenten zoals Amazons Alexa en Apples Siri gebruik van AI om routinetaken uit te voeren zoals een tafel reserveren in een restaurant of het nummer van een gemiste oproep terugbellen.
De digitale assistenten van de toekomst worden full-time ‘gezondheidscompagnons’: ze kunnen de gezondheidstoestand van de patiënt volgen, resultaten naar de zorgverleners doorsturen, en virtuele of face-to-face afspraken inplannen. Ze helpen bij het beheren van de frequentie in en de hoeveelheid medicatie we nodig hebben en bieden voortdurend betrouwbaar medisch advies. Ze houden artsen op de hoogte van relevante informatie over de patiënt, van vorige ziektes tot vroegere reacties op medicijnen. En ze helpen ouderen met de ondersteuning die ze nodig hebben, zoals hulp in een verzorgingshuis en verminderen de gevoelens van angst en eenzaamheid die vele ouderen ervaren.
Precisie-geneeskunde
Kunstmatige intelligentie is ook de stuwende kracht achter de zogenaamde precisie-geneeskunde, waarbij gebruik wordt gemaakt van allerlei informatie over de patiënten – hun omgeving, levensstijl, fysieke gegevens tot op DNA-niveau – om ziektes te diagnosticeren en te behandelen. Door alle relevante informatie te analyseren kunnen artsen die behandeling voorschrijven die waarschijnlijk het meeste kans op slagen heeft, met de minste kans op allergische reacties of ongewenste neveneffecten. Genya Dana, hoofd van de precisie-geneeskunde bij het World Economic Forum, verwoordt het als volgt: “Het is de juiste behandeling voor de juiste persoon op het juiste moment.”
Nu al is het verzamelen van de nodige informatie voor precisie-geneeskunde veel eenvoudiger en goedkoper dan voorheen. Je kunt tegenwoordig een genoomsequentie laten maken voor minder dan 1.000 dollar (en ernaar kijken via een app op je mobiel). In 2007 kostte dit nog 350.000 dollar. Naast het verbeteren van de gezondheid van de patiënt, heeft het snel identificeren van doeltreffende behandelingen nog een ander positief gevolg. De kosten voor gezondheidszorg in het algemeen zullen immers dalen omdat er minder behandelingen en procedures nodig zullen zijn per ziektebeeld.
Dit wordt een belangrijke factor aangezien de onze maatschappij nog steeds vergrijst. Wereldwijd zijn bedrijven in de VS, Europa, China en Japan nu al miljarden aan het investeren in onderzoek naar precisie-geneeskunde.
Lagere kosten
Innovatie die wordt gedreven door kunstmatige intelligentie heeft als grootste voordeel dat ze niet beperkt blijft tot de rijkste bovenlaag van de bevolking. Ook andere groepen zullen de vruchten plukken van deze vooruitgang.
In Afrika is kanker momenteel doodsoorzaak nummer één. De Rwandese overheid werkt samen met het World Economic Forum om de diagnoses te verbeteren die moeten leiden tot het ontdekken van kanker. Voorbeelden zoals het onderzoek naar het screenen van borstkanker in het Massachusetts General Hospital and Harvard Medical School tonen aan dat AI kan bijdragen tot een accurate inschatting van scans, tot betrouwbare aanbevelingen voor behandeling en tot het verminderen van het aantal onnodige ingrepen omwille van ‘false positives’. Met de juiste policy en infrastructuur zouden de potentiële voordelen van AI-gedreven geneeskunde enorm kunnen zijn voor Rwanda.
Kans op fouten wegwerken
AI draagt nu al bij tot een verlaging van het aantal doden door medische fouten. Na hartaandoeningen en kanker vormen medische fouten de derde grootste doodsoorzaak. Alleen al in de VS sterven er jaarlijks 7.000 mensen door een verkeerd medicijn of een verkeerde dosering.
Om dit probleem te helpen oplossen heeft Bainbridge Health een systeem ontwikkeld dat kunstmatige intelligentie gebruikt om de kans op menselijke fouten uit het proces te filteren en ervoor te zorgen dat ziekenhuispatiënten steeds de juiste medicatie in de juiste dosering nemen. Het systeem traceert het gehele proces, stap na stap, van het schrijven van het voorschrift tot het toedienen van de medicatie aan de patiënt.
Ziektekostenverzekeraar Humana gebruikt AI om zijn menselijke klantendienst te verrijken. Het systeem kan medewerkers op de klantenservice realtime berichten versturen over hoe ze hun interactie met de beller kunnen verbeteren. Het kan ook de conversaties identificeren die wellicht zullen escaleren en alvast de leidinggevende op de hoogte brengen zodat hij of zij klaar staat om zo nodig de oproep te behandelen. Zo vermijdt men dat de klant in de wacht wordt gezet, wat leidt tot een betere klantenervaring en een snellere afhandeling van eventuele problemen.
Dit zijn twee mooie voorbeelden van het type problemen dat kan opgelost worden met kunstmatige intelligentie. En we zullen er de komende maanden en jaren nog veel meer zien opduiken.
Waar nu naartoe?
AI beschikt over het potentieel om gezondheidszorg radicaal te verbeteren. Maar als we ervoor willen zorgen dat dit leidt tot een betere gezondheid voor iedereen moeten we drie voorwaarden invullen.
- Ten eerste moeten overheden en andere instanties protocollen ontwikkelen voor het veilig en duurzaam bouwen aan de data-economie waarmee persoonlijke gegevens beschermd zijn. Alleen wanneer we mensen hun eigen data laten beheren en verhandelen, kunnen we de ongerustheid rond databeveiliging en -misbruik wegnemen en een goede stroom van kwalitatieve data verzekeren die zorgverstrekkers nodig zullen hebben om slimmere AI-systemen te bouwen.
- Ten tweede moeten we een sterk ethisch kader bouwen om de morele implicaties in te schatten van het gebruik van technologie om beslissingen te nemen rond de gezondheid en het welzijn van mensen. Dit betekent ook: volledige transparantie over de gebruikte algoritmes en de data waarmee ze worden gevoed, zodat patiënten begrijpen waarom een beslissing werd genomen.
- Tot slot moeten we groots dromen. Ziektes zoals polio en de pokken zijn zo goed als uitgeroeid in een groot deel van de wereld, waarom kunnen we niet hetzelfde doen met andere ziektes? Stel je een wereld voor zonder bloedarmoede, zonder kanker. Hoe mooi zou dat zijn!
Als we denken over de toekomst van de gezondheidszorg zien we een gigantisch potentieel. Laten we nu aan de slag gaan om dat potentieel om te zetten in realiteit.
