Op een internationaal Alzheimercongres (AAIC) in Amsterdam zijn nieuwe richtlijnen voor het vaststellen van de ziekte van Alzheimer gepresenteerd. Met een bloedtest dat mede door Amsterdam UMC is ontwikkeld, kunnen effectief biomarkers worden geanalyseerd. Daarmee kan worden vastgesteld of een patiënt de ziekte van Alzheimer heeft. De methode met biomarkers wordt ook ingezet bij het diagnosticeren van diabetes en hart- en vaatziekten.
De richtlijnen voor het vaststellen van de ziekte van Alzheimer zijn ontwikkeld door artsen en onderzoekers uit de hele wereld. Er is de afgelopen jaren een biomarker-bloedtest ontwikkeld die zeer goede resultaten geeft, zo blijkt uit recent onderzoek van Amsterdam UMC.
Charlotte Teunissen, hoogleraar Neurochemie van Amsterdam UMC: “Uit nieuw onderzoek van Amsterdam UMC en Alzheimer Nederland blijkt dat veel mensen met cognitieve klachten ook daadwerkelijk willen weten of zij in de beginfase van de ziekte van Alzheimer zitten. Als zij dat weten, stelt het hen in staat om meer regie te nemen op de volgende fase van hun leven.”
Alzheimer ontdekken via oor
Naast de bloedtest wordt er de laatste jaren meer mogelijkheden gewerkt waarmee kan worden voorspeld of iemand de ziekte van Alzheimer gaat krijgen. Zo werken onderzoekers aan een oor-EEG apparaatje dat thuis makkelijk in het oor kan worden geplaatst.
Het apparaatje meet de elektrische activiteit van de hersenen en brengt slaappatronen in kaart. Veranderingen in die activiteit kunnen een serieuze voorspeller zijn voor Alzheimer en Parkinson.
Bloedtest minder belastend
Voor de patiënt is de bloedtest ook veel minder belastend dan de huidige methode. Daarbij worden biologische markers gebruikt uit hersenvocht en moeten patiënten een ruggenprik en soms een PET-scan ondergaan.
De bloedtest is ook een relatief goedkope methode die bovendien makkelijk uitvoerbaar. Eerder konden alleen gespecialiseerde klinieken een goede analyse met de bloedtest doen. Nu blijkt uit Zweeds onderzoek dat de test ook in de eerste lijn, bijvoorbeeld bij de huisarts, kan worden ingezet met een betrouwbaar resultaat.
Biomarkers op komst
De ziekte van Alzheimer werd eerder altijd gedefinieerd naar aanleiding van de cognitieve achteruitgang van de patiënt en hersenonderzoek na overlijden. Maar cognitieve achteruitgang kan meerdere oorzaken hebben en is daarom niet betrouwbaar als enig criterium. In de nieuwe richtlijn wordt de ziekte gediagnosticeerd door biomarkers, aanvullend op cognitieve achteruitgang.
Er zijn de laatste jaren steeds meer biomarkers met uitstekende en betrouwbare diagnostische prestaties ontwikkeld. En er zijn er meer op komst. De nieuwe richtlijn is ontwikkeld door een internationale groep van behandelaars en onderzoekers namens de internationale Alzheimer’s Association en het American National Institute on Aging.
