Als patiënten meer bewegen, herstellen ze sneller, liggen ze korter in het ziekenhuis en lopen ze minder risico op complicaties. Met dit in het achterhoofd werden onder leiding van Karin Valkenet, projectleider UMC Utrecht in Beweging, modules ontwikkeld die patiënten met behulp van een AR-bril tot meer bewegen aanzetten. Valkenet werkte hiervoor samen met een fysiotherapeut die al jaren actief is op het gebied van beweeggames.
Valkenet doet al langer onderzoek naar manieren om patiënten eerder en meer tot bewegen te krijgen. Bewegen is goed, zelfs als je in het ziekenhuis bent opgenomen, vertelt zij op de website van het UMC Utrecht. “In beweging blijven tijdens de opname houdt je conditie op niveau en je spieren sterker. Hierdoor raak je minder afhankelijk van de zorg van anderen, is de kans op complicaties kleiner en kan je sneller weer naar huis.”
Achteruitgang in ziekenhuis
Ondanks dat iedereen het belang ziet van bewegen, brengen patiënten in het ziekenhuis echter gemiddeld 60-90 procent van de dag liggend of zittend door zonder dat daar een medische noodzaak voor is.” Het gevolg is dat spiermassa en conditie verminderen. "Zo ga je in het ziekenhuis dus eigenlijk achteruit, terwijl je er beter moet worden,” stelt Valkenet. “Spiermassa verdwijnt als sneeuw voor de zon en de kans op complicaties neemt toe. Met HoloMoves brengen we daar verandering in.”
Bij HoloMoves krijgt een patiënt een Augmented Reality (AR)-bril te leen van een verpleegkundige of fysiotherapeut. Deze bril projecteert hologrammen rondom deze patiënt. Volgens Joep Janssen, als fysiotherapeut betrokken, is het doel hiervan tweeledig: “Ten eerste om de patiënt te informeren over het belang van bewegen. Ten tweede om hen daadwerkelijk te laten bewegen. Beweging is namelijk van ‘vitaal’ belang om allerlei complicaties te voorkomen. Door het aanbieden van aantrekkelijke games ervaren patiënten bewegen als leuk en blijven zij meer therapietrouw.”
AR-pilot van start
Nog dit voorjaar moet er een pilot met het HoloMoves-platform starten op de afdeling Cardiologie van het UMC Utrecht. Bij proeven hebben enkele patiënten al gebruik gemaakt van deze vorm van activeren. Kinderen kunnen bijvoorbeeld virtuele ballonnen leegprikken. Voor ouderen zijn er andere passende spelletjes bedacht. “Dit is veel leuker dan de andere oefeningen die ik moet doen in mijn revalidatie,” aldus een 10-jarige patiënt. Op termijn moet deze manier van activeren voor alle patiënten, jong tot oud, beschikbaar zijn.
Het team van bedenkers, fysiotherapeut Janssen, onderzoeker Valkenet en ICT’er Tom Mensink kreeg in november 2018en de Ureka Mega Challenge-prijs, een interne wedstrijd om innovatie te stimuleren. Het prijzengeld van 50.000 euro geeft het team de mogelijkheid te versnellen. Zij zijn nu bezig met het aantrekken van gamedesigners zodat in het voorjaar bovengenoemde pilot van start kan gaan.
Digitalisering helpt bij bewegen
Digitale technologie wordt in steeds meer pilots ingezet op het gebied van bewegen. Een voorbeeld is een digitale playground in het Medisch Spectrum Twente voor jonge astmapatiënten. Op basis van de ervaringen hiermee wordt nu een vergelijkbare playground met thuismonitoring ontwikkeld voor kinderen met een ontwikkelingsstoornis.
