Nederlandse Chipmachinefabrikant ASML heeft per ongeluk een ontdekking gedaan die van groot belang kan zijn voor de medische wereld. Het gaat om het maken van een medische isotoop te maken zonder bijkomend radioactief afval. ASML draagt de verdere ontwikkeling over aan een nog te vormen consortium.
De onderzoeksafdeling van de producent uit Veldhoven kwamen er in hun zoektocht naar een toekomstige lichtbron voor machines achter dat een bepaalde elektronenbundel mogelijk ook kan worden gebruikt om medische isotopen te maken, zo melden onder meer het Eindhovens Dagblad de NOS en De Telegraaf.Het gaat om de radioactieve stof molybdeen-99, die in ziekenhuizen wordt gebruikt bij de diagnose van ernstige ziektes, zoals kanker, via scans. Door de injectie van het materiaal bij de patiënt kunnen bijvoorbeeld botten, het hart en schildklier beter in beeld worden gebracht bij medische scans.
Molybdeen-99 wordt nu nog gemaakt in de kernreactor in Petten. Daarvoor wordt verrijkt uranium gebruikt en dus blijft er radioactief afval over. Bij de methode van ASML is dat niet zo. De reactors zijn bovendien verouderd en hebben veel aandacht en onderhoud nodig. Daardoor zijn medische isotopen niet altijd meteen beschikbaar voor artsen en patiënten.
Het onderzoek van ASML is op dit moment theoretisch. Het bedrijf gaat de isotoop niet zelf produceren omdat het te ver afstaat van het normale werk bij ASML. De producent draagt zijn rol in het onderzoek over aan een nog te vormen consortium, dat de beschikking krijgt over patenten en kennis van het bedrijf. Het consortium zal de technologie verder ontwikkelen en wellicht over een aantal jaren een installatie kunnen bouwen'', meldde ASML. Als dit lukt, is het in de toekomst mogelijk om belangrijke medische isotopen te produceren zonder nucleair afval en zonder verrijkt uranium.
In ons land worden op grote schaal medische isotopen gemaakt voor diagnose en behandeling van ernstige ziektes. Een medische isotoop ontstaat als een element na bestraling instabiel (radioactief) is gemaakt. De productie vindt vooral plaats bij NRG in Petten, waar de Hoge Flux Reactor één van de grootste producenten van medische isotopen in de wereld is. Wereldwijd worden tal van mensen geholpen met medische isotopen ‘made in Petten’. De wereldvraag naar medische isotopen stijgt.
