Bariatrisch centrum Catharina zet robot bij hersteloperaties

ma 16 juni 2025 - 08:50
Robotica
Nieuws

In het Catharine Ziekenhuis worden chirurgen bij bariatrische hersteloperaties voortaan geassisteerd door een robot. Dankzij deze techniek kunnen complexe hersteloperaties nauwkeuriger en efficiënter worden uitgevoerd. Een bariatrische operatie, zoals een gastric bypass, is bedoeld om mensen met ernstig overgewicht te helpen afvallen. Hierbij wordt de maag verkleind en/of een omleiding naar de dunne darm gemaakt, waardoor patiënten minder eten en hun lichaam minder calorieën opneemt.

Soms treden bij dit soort operaties ernstige complicaties op waardoor soms ook herlsteloperaties nodig zijn. Die operaties worden uitgevoerd in het bariatrisch centrum van het Catharina Ziekenhuis waar veel expertise is op dit gebied. Deze kennis sluit goed aan op de kennis over maag- en slokdarmoperaties voor kanker die het centrum heeft. Het ervaren centrum wil dan ook investeren de nieuwste technologie zoals robotgeasssisteerde chirurgie.

Prof. dr. Misha Luyer, gespecialiseerd chirurg zegt dat ze met de robot preciezer kunnen werken: “Vooral bij lastige operaties, zoals hersteloperaties, biedt dit veel voordelen. We kunnen beter zien, makkelijker hechten en werken in kleine ruimtes in het lichaam. Dit maakt het voor ons als chirurgen niet alleen efficiënter, maar het betekent ook een veiliger en preciezer resultaat voor de patiënt.”

Nauwkeurig werken

Bij de operaties wordt de Da Vinci-robot gebruikt. Het is een zogeheten ‘master-slave-apparaat’ en dat betekent dat chirurg achter een bedieningspaneel zit en via de robotarmen de bewegingen uiterst nauwkeurig en zonder trillingen kan uitvoeren bij de patiënt. Luyer benadrukt dat de robot niet zelfstandig opereert: “Het stelt ons in staat om met meer controle te werken, wat vooral bij complexe hersteloperaties een groot voordeel is.”

Door de jarenlange expertise heeft het ziekenhuis inmiddels veel ervaring met complexe reconstructies. Dit maakt dat patiënten uit heel Nederland worden doorverwezen naar het Catharina Ziekenhuis voor deze specifieke zorg. Luyer legt uit dat er bij hersteloperaties verschillende uitdagingen zijn. Zo kan het voorkomen dat patiënten niet meer kunnen eten en daardoor afhankelijk zijn van sondevoeding. Dat betekent een hersteloperatie om de kwaliteit van leven te verbeteren.

Veel oefenen

Chirurgen van het ziekenhuis kenden de robot al. In eerste instantie werd die gebruikt bij voor complexe oncologische operaties zoals alvleesklieroperaties en endeldarmoperaties. Om met de robot te kunnen werken, moest prof. dr. Luyer een intensief trainingsprogramma doorlopen. “Ik heb 40 tot 50 uur achter het bedieningspaneel gezeten om de machine te leren kennen, met allerlei simulaties waarbij ik een efficiëntie van 95 procent of hoger moest behalen”, vertelt Luyer.

De simulaties bestonden bijvoorbeeld uit het verschuiven van blokjes of het nauwkeurig plaatsen van een naald. Ook heeft hij nog eens 20 tot 30 uur geoefend op kunstweefsel voordat hij de eerste echte ingreep mocht uitvoeren. De overgang naar robotgeassisteerde chirurgie betekent niet dat alle bariatrische operaties voortaan met de robot worden uitgevoerd. De standaard gastric bypass of sleeve operatie blijft grotendeels een kijkoperatie. De robot wordt ingezet bij de complexere hersteloperaties, waar de grenzen van de conventionele methode worden bereikt.

Vorig jaar maakte Vitalys, onderdeel van topklinisch ziekenhuis Rijnstate, bekend de Maagverkleiningstrajecten daar uit te breiden met de Vitalys App. Deze app met informatie en leefstijl-ondersteuning op maat helpt patiënten voor, tijdens en na hun maagverkleining. Zo krijgen ze tijdens dit intensieve traject de juiste informatie op het juiste moment. Een maagverkleining vraagt veel motivatie en doorzettingsvermogen.