Het toepassen van Big Data moet er op de intensive care afdelingen van het VUmc en het OLVG leiden tot een verbeterde behandeling van patiënten met bloedvergiftiging. Dat schrijft de NOS op zijn website.
Door de vaak gefragmenteerde beschikbare gegevens over patiënten met sepsis direct aan het bed te combineren, moeten zij op de IC-afdelingen van het VUmc en het OLVG voortaan de optimale dosis antibiotica krijgen voorgeschreven.Elke week worden er volgens onderzoeksleider Paul Elbers (VUmc) in Nederland zo'n 300 mensen op IC’s opgenomen met een ernstige bloedvergiftiging (sepsis). Van die patiënten sterven er ongeveer honderd, ofwel een derde. Een oorzaak is onder meer de onduidelijkheid over de beste behandeling, zoals de juiste medicatiedosering. Nu geven artsen vaak medicatie op basis van hun ervaring of geven ze standaarddoseringen.
Jaarlijks belanden ongeveer 14.000 mensen met sepsis (bloedvergiftiging) in het ziekenhuis. Van de patiënten met een ernstige bloedvergiftiging sterft ongeveer 28 procent meteen. Na een jaar is dat opgelopen tot ruim 40 procent. Snel ingrijpen en de juiste antibiotica in de juiste dosering toedienen zijn van groot belang voor de overlevingskansen van patiënten. Elbers baseert zich voor zijn schatting op Amerikaans onderzoek, maar stelt dat, ook zonder dit onderzoek 1-op-1 te vertalen naar de Nederlandse situatie, het jaarlijks om duizenden patiënten gaat.
Internationale samenwerking
De beide Amsterdamse ziekenhuizen werken samen met het AMC in Amsterdam, het Academisch Ziekenhuis in Gent en ziekenhuizen in Canada en Australië aan een groot onderzoek. Het VUmc en OLVG beginnen echter al met het project Right Dose, Right Now. De andere ziekenhuizen sluiten zich daarbij aan. Doel is de sterfte aan bloedvergiftiging te verminderen en het verblijf van patiënten op de IC te bekorten.Van de jaarlijks bijna 14.000 mensen die met sepsis (bloedvergiftiging) in het ziekenhuis worden opgenomen, komt ongeveer de helft met een ernstige sepsis op de intensive care terecht, zo blijkt uit het jaarboek 2015 over de intensive care's in Nederland. Bijna alle IC's leveren daarvoor gegevens aan. Patiënten krijgen hoge koorts en gaan snel ademen. Wordt niet snel genoeg of niet afdoende ingegrepen, dan raken zij in een septische shock. Bij die laatste groep is de sterfte ruim 80 procent. Overigens zijn de sterftecijfers de afgelopen jaren al wel gedaald.
Snel ingrijpen vergroot overlevingskans
Snel ingrijpen en de juiste antibiotica in de juiste dosering toedienen zijn van groot belang voor de overlevingskansen van patiënten. In het kader van het Right Dose, Right Now-project worden de geanonimiseerde gegevens van patiënten die met bloedvergiftiging op de intensive care van de deelnemende ziekenhuizen belanden, in een grote database gestopt. In eerste instantie gaat het vooral om doseringen antibiotica die zijn voorgeschreven en de hoeveelheid antibiotica die zo in het bloed kwam. Andere gegevens, bijvoorbeeld over de nier-, lever- en hartfunctie van de patiënten, worden hier aan toegevoegd om de behandeling verder te personaliseren.De bij het project betrokken onderzoekers hebben software ontwikkeld die op basis van alle gegevens snel kan uitrekenen wat de optimale dosering antibiotica is voor een patiënt die behandeld moet worden voor een bloedvergiftiging. De uitkomst van die berekening wordt aangepast op basis van de individuele gegevens van de te behandelen patiënt.
Meer patiëntendata
Elbers: "De meeste artsen geven die standaarddoseringen aan hun patiënten. Sommige wegen relatief eenvoudige zaken als lengte en gewicht mee. Wij kunnen nu dankzij het patiëntendossier allerlei soorten patiëntendata mee laten wegen en daardoor een veel ingewikkelder rekenmodel gebruiken."Elbers stelt dat het door de invoering van het elektronisch patiëntendossier (EPD) in ziekenhuizen veel makkelijker is geworden om zo te werken. "Die gegevens worden overal in het ziekenhuis waar de patiënt komt ingevoerd en zijn op een eenvoudige manier beschikbaar. Ze komen rechtstreeks uit de apparatuur waarmee de patiënt wordt behandeld en bewaakt. Het mooie is dat die gegevens nu het verschil kunnen maken tussen leven en dood."
Bij gebleken succes krijgen alle ziekenhuizen in Nederland gratis de beschikking over de software die Elbers en zijn collega's ontwikkeld hebben.
