Kunstmatige intelligentie die de huisarts deels gaat vervangen is best wel een rare gedachte, want we willen graag menselijk contact. In een eerste reflex lijkt een chatGPT-achtige oplossing voor psychische problemen zelfs helemaal niet aan de orde, want zo’n robot heeft toch geen empathie? Desondanks biedt een slimme praatrobot volgens experts wel degelijk óók in de ggz mogelijkheden. Hij of zij zou zelfs wel eens voor een revolutie kunnen zorgen in de dagelijkse psychologenpraktijk!
ChatGPT had al twee maanden na de release 100 miljoen gebruikers. Dergelijke AI-tekstmodellen worden óók in de zorg ontwikkeld. Kunstmatige intelligentie verovert de wereld stormenderhand en de eerste medische versies van Large Language Models (LLM’s) luiden al veranderingen in de gezondheidszorg in. LLM’s zijn modellen die natuurlijke taal verwerken door middel van kunstmatige intelligentie. Het doel is om vragen te begrijpen en tekstantwoorden in gewone taal te produceren.
Medische chatbot
Er wordt bijvoorbeeld al uitgebreid onderzocht wat Med-Palm, een medische chatbot die in 2022 werd ontwikkeld door Google en DeepMind, voor de gezondheidszorg kan betekenen. In een eerste reflex zou je zeggen dat zo’n AI gestuurde chatbot absoluut níet geschikt is voor de geestelijke gezondheidszorg, want een robot heeft per definitie geen emotie. Toch blijken verschillende experts wel degelijk mogelijkheden te zien om patiënten met psychische klachten bij een Chat-GPT achtige oplossing ‘op de sofa te zetten’. Zo’n robot kan in de praktijk mensen bijvoorbeeld (tijdelijk) ondersteunen en ‘doordachte’, relevante antwoorden geven.
ChatGPT in GGZ
Zeker in een tijd waar je met psychische klachten al snel een half jaar of meer op een wachtlijst terechtkomt, kan zo’n slimme bot (tijdelijk) hulp bieden. Nog nooit werden in de geestelijke gezondheidszorg zoveel werknemers gezocht als nu. Tegelijkertijd neemt de uitstroom van werknemers toe, want vooral jongeren tussen de 25 en 35 jaar verlaten de geestelijke gezondheidsector in rap tempo. Een goed geoutilleerde chatbot zou die krapte in de sector deels kunnen oplossen.
Kansen chatGPT in ggz
Uiteraard is zo’n bot niet in iedere situatie geschikt, maar ChatGPT-achtige oplossingen bieden zonder meer kansen vertelt Klinisch psycholoog Heleen Riper op EenVandaag. "Soms vinden mensen het ook juist fijn om anoniem in gesprek te gaan, je schaamt je minder omdat er niet een echt mens tegenover je zit. Maar mensen moeten wel weten dat ze ook met een chatbot spreken."
Ze ziet op termijn zeker mogelijkheden voor de inzet van slimme chatbots, want ze denkt dat we aan de vooravond van een revolutie staan door de komst van Chat-GPT-achtige oplossingen. “Alleen zijn we daar nog niet.” In de praktijk zal het voor patiënten waarschijnlijk altijd prettiger zijn om met een mens van vlees en bloed te praten. Maar als die zorg niet beschikbaar is, kan een chatbot (deels) ondersteunend werken. Als je problemen hebt, is het beter dat je even kunt overleggen met een chatbot dan dat je helemaal geen hulp krijgt…
Digitale ondersteuning met AI
In het Verenigd Koninkrijk gebruiken psychologenpraktijken al een vorm van kunstmatige intelligentie, die hen bij behandelingen ondersteunt. Ze gebruiken hiervoor het platform van het bedrijf Limbic, een chatbot ofwel een ‘AI therapie assistent’ die praat met patiënten en zorgverleners op slimme wijze ondersteunt. Het systeem helpt zorgprofessionals onder meer met triage, diagnostiek en een optimale allocatie van patiënten naar de juiste behandelaar. Het programma kan aan de hand van een data-analyse een aanbeveling geven voor een diagnose. Dit gebeurt op basis van de informatie die de chatbot bij de patiënt vergaart en wordt gedeeld met de therapeut.
Prijswinnend platform Limbic
In de praktijk blijkt het te werken en Limbic ontving voor het innovatieve systeem al meerdere innovatie awards. Het platform Limbic biedt patiënten en zorgverleners tools voor diagnose en behandeling. Het kan een deel van de triage-zorg wegnemen door een eerste analyse uit te voeren en symptomen van psychische aandoeningen te identificeren en herkennen. Het antwoord op de in de kop gestelde vraag of patiënten straks bij een ChatGPT-achtige applicatie op de sofa gaan zitten, is dus ondubbelzinnig ‘ja’. Sterker nog: in Engeland is men er al druk mee aan het experimenteren!
