Een baanbrekende bloedtest om een bipolaire stoornis vast te stellen komt eerder in zicht. Eerst zou de test in 2025 worden gelanceerd, maar dankzij steun van EIT-Health kan dit al gedurende 2023 gebeuren. De nieuwe bloedtest, die het Edit-B Consortium ontwikkelt, maakt gebruik van ‘RNA-bewerkingsbiomarkers’ en kunstmatige intelligentie (AI) om een bipolaire stoornis te onderscheiden van depressie.
Het vaststellen een bipolaire stoornis gebeurt momenteel vooral op basis van diagnostische gesprekken. In de praktijk wordt deze ernstige stemmingsziekte nog te vaak jarenlang ‘aangezien’ voor een depressie. Al langer wordt onderzocht of een bipolaire stoornis niet op een harde wijze, bijvoorbeeld met een bloedsample, kan worden vastgesteld. In een baanbrekend onderzoek aan de Indiana University School of Medicine werd in 2021 hier al op ingehaakt. In het onderzoek werd een nieuw licht geschenen op de biologische basis van stemmingsstoornissen en sprak men de verwachting uit dat met veelbelovend bloedonderzoek een gepersonaliseerde benadering van een bipolaire stoornis in zicht zou komen. En die optie lijkt met het nieuwe onderzoek van Edit B dichterbij dan ooit.
Kunstmatige intelligentie en RNA
Het nieuwe onderzoek van Edit-B biedt in ieder geval serieuze aanknopingspunten om een bipolaire stoornis met een bloedtest vast te stellen. De test zal beschikbaar worden gesteld aan beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg en hun patiënten in heel Europa, waardoor artsen sneller diagnoses kunnen stellen en de patiëntenzorg en -behandeling kunnen verbeteren. De nieuwe bloedtest maakt gebruik van RNA-bewerkingsbiomarkers en kunstmatige intelligentie om een bipolaire stoornis te kunnen onderscheiden van een depressie.
Bipolaire stoornis sneller ontdekken
Gemiddeld duurt het nu nog acht tot tien jaar voordat een bipolaire stoornis wordt vastgesteld, omdat deze vaak wordt verward met een depressie. EDIT-B wil deze ‘diagnostische vertraging’ graag drastisch verminderen. Naar verwachting gaat dit lukken met een speciale bloedtest waarmee bipolaire stoornis kan worden aangetoond. Als onderdeel van het European Institute of Innovation and Technology (EIT), faciliteert het netwerk van EIT Health het robuuste consortium omtrent dit EDIT-B-project en helpt het om de innovatie in heel Europa te versnellen.
Jean-Marc Bourez, CEO van EIT Health: “Het EDIT-B-consortium, geleid door onze partner ALCEDIA, gaat de uitdaging aan om de diagnose van bipolaire stoornis te verbeteren. Dit ondersteunt niet alleen de belangrijkste missie van EIT Health om burgers te helpen gezonder en langer te leven, maar benadrukt ook het belang van geestelijke gezondheid als een cruciaal aspect het welzijn van de gemeenschap.”
AI maakt furore
AI maakt niet alleen furore bij het diagnosticeren van psychiatrische ziekten, maar is ook behulpzaam bij het opsporen van andere ziekten. Zo heeft het Expertisecentrum Bewegingswetenschappen van het UMCG een EFRO-subsidie van bijna een miljoen euro gekregen voor een onderzoeksproject naar de inzet van CAD-technologie en kunstmatige intelligentie bij de diagnose en behandeling van hyperkinetische bewegingsstoornissen. Ook het invoeren van AI-prompt teksten, vergelijkbaar met de werking van ChatGPT, kan een enorme omwenteling betekenen voor diagnose, (gepersonaliseerde) behandeling, therapie en nieuwe medische ontdekkingen.
