“Niemand van mijn team communiceert goed. Zij hebben een coach nodig. Kun jij hen helpen want zo bereiken we onze doelstellingen niet?!” Deze vraag werd mij gesteld door het hoofd van een medische afdeling bij een Universitair Medisch Centrum. Deze arts is voorzitter van het teamoverleg op zijn afdeling en elke twee weken diende het probleem zich opnieuw aan. Bij mij als ervaren coach gaan dan meteen allerlei bellen rinkelen.
Jammer dat iemand zich zo buiten de groep plaatst, is mijn eerste gevoel. Een gemiste kans voor alle partijen. Naar eigen zeggen deed het afdelingshoofd er alles aan om openheid en ruimte voor inbreng te creëren. De intentie en inzet was er, maar waarom bleef het gewenste effect dan uit?
In de zorg kom ik vaak tegen dat leiders zichzelf laten coachen als een zwaktebod zien. Velen vinden dat vooral anderen coaching nodig hebben. Ze plaatsen zich zo buiten het probleem. Daarom ga ik met de leidinggevende altijd eerst terug naar de basis: wat is precies het probleem en welke rol hebben alle betrokkenen, inclusief hij- of zijzelf, hierin? Klikt het tijdens zo’n intakegesprek, dan start het één-op-één coachingstraject met als doel: inzicht in en verbeteren van de manier van communiceren zodat iemand anderen kan motiveren en meenemen in een innovatietraject.
Waar zit je drive?
Om het effect van iemands communicatie te versterken, moet eerst duidelijk zijn wat zijn/haar drive is. Waar word je enthousiast van en kom je graag je bed voor uit? Bij het eerdergenoemde afdelingshoofd was dit het uitoefenen van zijn vak als chirurg en niet het aansturen van alle ‘randverschijnselen’ eromheen. Werkoverleg leiden, dat al jaren het bekende stramien volgde, werd ervaren als rompslomp en tijdverspilling. Fijne contacten, maar weinig ruimte voor inbreng, zo werd ook beaamd door de collega’s. We hebben toen samen bepaald wat een ideaal werkoverleg is, naast de collegiale intervisie waar hij, op nagenoeg ieder moment, wél warm voor liep.
Vervolgens zijn we via een geluidsopname van het werkoverleg, die met toestemming van alle deelnemers tot stand was gekomen, nagegaan wat er (niet) gebeurde en wat de reacties van mensen waren. Er zit vaak een groot verschil in je eigen idee van hoe je overkomt en de manier waarop anderen dat beleven.
Niemand heeft een coach nodig, maar iedereen kan er één gebruiken
Het werkoverleg bleek puur eenrichtingsverkeer en weinig uitnodigend voor inbreng. Het was duidelijk een ‘verplicht nummertje’. Hierdoor bleef ook de inbreng en feedback van andere deelnemers uit, wat alom tot frustratie leidde. Dit inzicht bleek een goede basis voor een prettig en effectief coachingstraject.
Het helpt als een onafhankelijk persoon je jouw rol en taken met andere ogen laat (be)zien en je op een andere manier naar een uitdaging laat kijken. Om even de rollercoaster de ontstijgen en weer terug te komen bij jouw leidraad: waarom je de dingen doet, zoals je ze doet.
Betere vragen dan jezelf kunt bedenken
Coaching is een vorm van ontwikkeling die leidt tot verandering en resultaat. Het mooie van coaching is namelijk dat de zaken die tot ontwikkeling komen, al in je zitten. Een goede coach is getraind om je betere vragen te stellen dan jezelf kunt bedenken, issues ‘af te pellen’, uitdagingen en oplossingen te benoemen, om zo weer een richting te bepalen die energie geeft in plaats van absorbeert.
Werken met een coach is een ideale manier om in kleine, handelbare stappen je doelen te realiseren. Een coach zorgt ervoor dat je de dingen die belangrijk voor je zijn, continu goed in beeld houdt.
En minstens zo belangrijk: een positieve mindset over materie en mensen helpt echt! Een goede coach traint jouw hersenen om precies dat te doen. In wezen gaat het erom dat je meer te weten komt over je eigen ‘chemie’, over waarom het zo moeilijk loopt in sommige samenwerkingen en hoe het komt dat het in andere gremia een fluitje van een cent is om je doelstellingen te behalen.
Dit brengt mij terug bij de leidinggevende in mijn voorbeeld. Een bevlogen persoon met een grote passie voor zijn vak, een autoriteit op zijn vakgebied en nu een prettige gesprekspartner voor zijn teamleden en collega’s. In onze evaluatie gaf hij aan dat hij coaching zag als zwaktebod voor iemand met zijn rol en functie. Maar dat het hem veel heeft gebracht waar hij nu nog elke dag profijt van heeft.
Heb je een uitdaging waarbij je een onafhankelijke coach kunt gebruiken? Ik draag graag bij aan jouw ontwikkeling. Samen gaan we op zoek naar antwoorden die eigenlijk al in jezelf besloten liggen, maar die je in je eentje niet kunt bedenken. En waarom zou je het allemaal alleen doen? Mail me eens geheel vrijblijvend via jose@icthealth.nl
José Coenders is coach/trainer van de ICT&health Academy en hoofdredacteur van ICT&health.
