Iedereen kan, zonder controle van een arts, receptmedicijnen via internet kopen. Dat blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond. Volgens de consumentenorganisatie is dit een potentieel gevaarlijke ontwikkeling. Bij het bestellen van receptmedicijnen zonder tussenkomst van een arts is de kwaliteit namelijk niet gegarandeerd. De Consumentenbond roept minister Bruno Bruins van Medische Zorg & Sport op actiever te waarschuwen voor de gevaren van zelf bestellen van zware medicijnen.
Er zijn verschillende oorzaken die afbreuk doen aan de kwaliteit van zware medicatie. Pillen kunnen in het bestelproces beschadigen en dan de werkzame stof te snel afgeven. Of medicijnen zijn niet op de juiste manier bewaard. Ook kunnen ze nep zijn – iets wat de recent van kracht geworden FMD-wetgeving bij online verkoop moeilijker kan tegengaan - of onzuiverheden bevatten. Een behandelrelatie met een arts is ook essentieel, omdat deze kan beoordelen of een bepaald geneesmiddel geschikt is voor een patiënt en of het veilig gebruikt kan worden in combinatie met andere medicijnen.
In Nederland is het officieel niet toegestaan om receptgeneesmiddelen te kopen zonder doktersvoorschrift. Sommige van de onderzochte webwinkels zijn volgens de bond dan ook duidelijk illegaal, en vragen betaling in cash of met cryptovaluta. Ook geven de verkopende partijen bij de klant aan de naam van het bedrijf niet te gebruiken bij de bestelling.
Zorgwekkende ontwikkeling
Volgens Olof King, directeur belangenbehartiging Consumentenbond zijn vooral professioneel ogende websites, nauwelijks te onderscheiden van legale internetapotheken, een zorgwekkende ontwikkeling. “Zij ontduiken de Nederlandse regelgeving via buitenlandse artsen en apotheken. Zo kreeg een mysteryshopper na het invullen van een medische vragenlijst een antibioticakuur van een Britse apotheek, op voorschrift van een arts in Roemenië.” Het ministerie van VWS noemt deze constructies volgens de Consumentenbond ‘absoluut ongewenst’.
De Consumentenbond bestelde bij 12 aanbieders in binnen- en buitenland 20 receptmedicijnen zonder doktersvoorschrift, zoals antibiotica, slaap- en kalmeringsmiddelen en kankermedicijnen. 16 medicijnen werden bezorgd, vanuit Nederland, Groot-Brittannië, Zwitserland, India en Singapore. Uit analyse van onderzoeksinstituut RIVM bleek dat in bijna alle geleverde medicijnen meer of minder werkzame stof zat dan op de verpakking wordt aangegeven. Een kleine afwijking kan ook bij reguliere medicijnen voorkomen, maar in bepaalde antibioticumpillen zat bijvoorbeeld veel te veel werkzame stof: 625 mg in plaats van 500 mg.
Vaker online medicatie
Afgelopen januari bleek uit onderzoek van het CBS dat Nederlanders vaker medicijnen online kopen. In 2012 was dit nog geen 3 procent, in 2018 was dit gestegen naar 10 procent. Nederlanders van 25 tot 45 jaar en 45 tot 65 jaar kopen even vaak medicijnen online. Van deze leeftijdsgroepen gaf 12 procent aan medicijnen via internet aangeschaft te hebben. Onder Nederlanders van 12 en 25 jaar en voor 65-plussers ligt dat met respectievelijk 7 procent en 8 procent lager.
EU-wijd gebeurt online medicatie kopen nog niet zo vaak. 9 procent van de EU-burgers doet dit. Nederland staat in Europa op de vijfde plaats met 11 procent. In Duitsland (24%), Zweden (23%) en Denemarken (17%) worden medicijnen vaker online aangeschaft.
Andere gezondheidszaken gebeuren ook steeds vaker online, zoals het opzoeken van informatie over gezondheid en leefstijl (67% in 2018) en het online maken van afspraken met medisch specialisten of huisartsen. Een kwart van de Nederlanders deed dit in 2018. In 2012 was dit nog 10 procent.