In landelijke of afgelegen regio’s, waar medische capaciteit onder druk staat, biedt technologische innovatie een antwoord op het groeiende tekort aan kwalitatieve zorg. Onderzoekers van het Fraunhofer Instituut voor Betrouwbaarheid en Micro-integratie (IZM) ontwikkelen een revolutionair op radar gebaseerd sensorsysteem voor contactloze patiëntmonitoring. Deze technologie maakt het mogelijk om vitale functies, zoals hartslag en ademhaling, op afstand en zonder lichaamscontact te registreren.
Bij een traditioneel ECG worden elektroden op het lichaam geplaatst, verbonden met kabels. Voor bepaalde patiëntgroepen – denk aan hoog besmettelijke of patiënten met brandwonden - is dit lastig of zelfs onmogelijk. Voor deze groepen biedt de contactloze radartechnologie uitkomst.
Hoogfrequente elektromagnetische golven
Het op radar gebaseerde ECG-systeem werkt met hoogfrequente elektromagnetische golven die reflecteren op de borstkas en zo microbewegingen detecteren die ontstaan door hart- en ademhalingsactiviteit. In tegenstelling tot traditionele ECG-systemen, waarvoor elektroden en kabels nodig zijn, biedt deze contactloze aanpak een patiëntvriendelijk alternatief. Dit maakt het systeem ook bij uitstek geschikt voor kwetsbare groepen zoals brandwondenpatiënten, mensen met huidallergieën of besmettelijke aandoeningen zoals COVID-19.
Dankzij de integratie van het radarsysteem in een compacte kunststof behuizing kan het eenvoudig onder een ziekenhuisbed worden geplaatst, waarbij het vitale data registreert, zelfs door matrassen en dekens heen. De technologie is ontworpen voor maximale flexibiliteit: het systeem kan in de toekomst aan muren of plafonds worden bevestigd, en is uitbreidbaar voor de gelijktijdige monitoring van meerdere patiënten.
Meer comfort, minder werkdruk
Deze vorm van continue, niet-invasieve bewaking vergroot niet alleen het comfort van de patiënt, maar ontlast ook het zorgpersoneel. Handmatige handelingen zoals het aanbrengen van elektroden of het herpositioneren van apparatuur worden overbodig. Bovendien maakt de technologie vroegtijdige signalering van cardiovasculaire en respiratoire afwijkingen mogelijk, wat de kans op tijdig ingrijpen vergroot.
Tijdens klinische tests in samenwerking met Thiem-Research GmbH bleek de technologie in staat om betrouwbaar hart- en ademhalingssignalen vast te leggen bij patiënten in verschillende houdingen. De tweede ontwikkelfase van het project, gesteund door het BMBF, richt zich nu op een multichannel-oplossing, waarmee meerdere patiënten tegelijk kunnen worden gevolgd.
“Onze radaroplossing biedt een toekomstbestendige route naar slimme, patiëntgerichte monitoring, met toepassingen van ziekenhuizen tot verpleeghuizen en zelfs voertuigen,” aldus prof. Ivan Ndip, hoofd van de afdeling RF & Smart Sensor Systems bij Fraunhofer IZM. “Dit is zorg op afstand, maar met maximale nabijheid.” Met partners zoals de Brandenburgse Technische Universiteit, het Ferdinand-Braun-Institut en het Leibniz IHP benadrukt dit project de kracht van technologische samenwerking voor duurzame en toegankelijke zorg.
Draadloze monitoring
Het concept van draadloze monitoring an sich is niet nieuw. Zo kennen we al enkele jaren bed- en andere sensoren die ingezet worden om patiënten te monitoren. In 2020 liep bij Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) al een pilot met de EarlySense bedsensor. Die was ook in staat om contactloos zowel de ademhaling als hartslag van patiënten te monitoren.
Vorig maand berichtten wij nog over het onderzoek en proefproject dat ziekenhuis Rijnstate momenteel uitvoert om te kunnen bepalen of de slimme SafeSense3 sensormat verpleegkundigen kan ondersteunen in hun werk. De mat detecteert bewegingen via veranderingen in de luchtdruk en stuurt deze informatie direct door naar een dashboard. Verpleegkundigen kunnen daarop in één oogopslag zien of een patiënt in bed ligt, rustig is of juist veel beweegt. Indien nodig kan er ook een alarm worden ingesteld, bijvoorbeeld als iemand uit bed wil stappen of juist van houding moet veranderen.
