Data wordt in de gehandicaptenzorg nog niet op grote schaal benut, terwijl er volop kansen liggen om zorg te verbeteren, cliënten meer zelfredzaam te maken en de werkdruk te verlichten. Technologieën zoals ECD’s, apps en zorgoproepsystemen bieden waardevolle gegevens, maar het is nog niet vanzelfsprekend hoe deze data effectief ingezet kan worden. Het vierjarige programma Leren Werken met Data in de Gehandicaptenzorg speelt in op deze vraag door zorgorganisaties te helpen grip te krijgen op de mogelijkheden van data.
Dit programma is ontstaan uit de Toekomstagenda “Zorg en Ondersteuning voor Mensen met een Beperking” van het ministerie van VWS. Het heeft als doel om gehandicaptenzorgorganisaties te ondersteunen bij het optimaal benutten van data. Tessa Blankestijn, beleidsmedewerker bij VWS, benadrukt dat data niet alleen vanuit enthousiasme moet worden toegepast, maar altijd moet aansluiten bij zorginhoudelijke vraagstukken. “Het is belangrijk dat data wordt ingezet om echte zorgvragen op te lossen,” aldus Blankestijn.
Diverse leertrajecten
Het programma omvat diverse leertrajecten, zoals ‘voor-wat-voor-wie’-sessies en maandelijkse gluren-bij-de-buren-sessies, waarin zorgprofessionals uit de sector ervaringen delen en van elkaar leren. In 2024 zijn verschillende pilots gestart, waarbij zorgorganisaties werken met eigen datasets om specifieke zorgvraagstukken aan te pakken, zoals nachtzorg of zorgprofielen. De inzichten die uit deze pilots voortkomen, worden gedeeld via video's, artikelen en webinars, zodat zorgorganisaties beter begrijpen hoe ze data kunnen inzetten voor hun specifieke behoeften.
Brigitte Boon, bestuurder bij onderzoeks- en adviesbureau Academy Het Dorp benadrukt het belang van samenwerking tussen diverse disciplines, waaronder zorgmedewerkers, ICT-specialisten en cliënten zelf. “Werken met data begint altijd vanuit de zorginhoud,” zegt ze. Door data te koppelen aan concrete zorgvragen, kan de zorgsector daadwerkelijk profiteren van de technologie.
Inzichten voor beleidsmakers
Het programma biedt niet alleen praktische handvatten, maar ook belangrijke inzichten voor beleidsmakers. In 2026 wordt een sectorbreed eindadvies verwacht, waarmee zorgorganisaties verder kunnen werken aan de integratie van data in hun zorgprocessen. De invloed van data op zorgprocessen, de autonomie van cliënten en de werkdruk van zorgmedewerkers is groot. Dit programma vormt de eerste stap naar een toekomst waarin data een fundamenteel onderdeel is van de gehandicaptenzorg.
Het volledige artikel is te lezen in Editie 1 van ICT&health 2025.
