Een digitale assistent om patiënten met artritis psoriatica te helpen bij het vroeg opsporen en – op termijn – voorspellen van een mogelijke opvlamming van de ziekte. Dat is waar wetenschappelijk onderzoeker Jolanda Luime van het Erasmus MC samen met internationale onderzoekers aan werkt. Het zal deze patiënten helpen om alle ongemakken van een onverwachte opvlamming beter aan te kunnen.
Bij artritis psoriatica is er sprake van een auto-immuunziekte die ontstekingen aan de huid, gewrichten en pezen veroorzaakt. Wat het voor patiënten extra belastend maakt, is het grillige verloop van de ziekte. De opvlamming komt niet alleen vaak onverwacht, maar brengt ook allerlei vervelende en ingrijpende gevolgen met zich mee. Zo veroorzaken de ontstekingen veel pijn, slaapt de patiënt slechter en slaat vermoeidheid toe.
Ongemakken die het leven van een patiënt flink op zijn kop zetten. De opdracht van de internationale onderzoeksgroep van Luime en haar mede-onderzoeker Ilja Tchetverikov is om daar iets aan te doen. De ontwikkeling van de digitale assistent is een belangrijke stap om te helpen om opvlammende ontstekingen beter te kunnen zien aankomen. Het project zal door de Europese Commissie worden ondersteund met zeven miljoen euro subsidie.
Artritis psoriatica
Het idee is dat een digitale assistent gebruik zal kunnen maken van de sensoren die al in mobiele telefoons zitten. Daarnaast zouden ook andere smart devices, zoals slimme ringen en horloges, ingezet kunnen worden om artritis psoriatica te kunnen voorspellen. “Met deze technieken kan toe- of afname van beweging worden gemeten, maar ook toename van de hoeveelheid stress en lichamelijke inspanning”, vertellen Luime en Tchetverikov.
De onderzoekers hopen patiënten hiermee uiteindelijk handvatten te kunnen geven om patiënten te helpen de triggers voor de opvlammingen beter te begrijpen. “Ze kunnen eerder ingrijpen door tijdelijk minder te bewegen, iets aan hun stress te doen of – als het nodig is – medicatie op te hogen of te veranderen. Dat is een belangrijke wens van patiënten. Ze willen weten: wat kan ik zelf doen om ontstekingen te voorkomen?”, licht Luime toe.
De digitale app zal, zodra die door de onderzoekers is ontwikkeld, beschikbaar gesteld worden aan patiënten zodat zij hem in studieverband kunnen gaan testen. Inmiddels is een eerste prototype al klaar. Voor het verkrijgen van een snelle diagnose worden overigens steeds meer datagedreven applicaties gebruikt in ziekenhuizen.
Darmflora
Het is aan de wetenschappers ook om te onderzoeken of artsen de gewrichtsontstekingen straks eerder kunnen voorspellen. “‘We gaan kijken naar veranderingen in het lichaam die voorafgaan aan gewrichtsontstekingen. Dan moet je denken aan veranderingen in de darmflora en de huid, maar ook aan toename van stresslevels en fysieke belasting. Verder kijken we of veranderingen in het DNA een rol spelen bij onderliggende gevoeligheid voor ontstekingen’, vertelt Tchetverikov, reumatoloog in het Albert Schweitzer ziekenhuis.
Om voorspelmodellen te maken, zijn de gegevens nodig die worden aangeleverd door patiënten met artritis psoriatica uit Nederland, Portugal, Griekenland en Groot-Brittannië. Sinds 2013 beschikt Nederland over het DEPAR-cohort waarin 1.000 patiënten participeren van negen ziekenhuizen en van één gespecialiseerde reumatologiekliniek. Er worden nog 150 nieuwe patiënten voor deze studie gezocht.
Juiste medicatie
Voor de onderzoekers is het de ultieme droom om artritis psoriatica te kunnen voorkomen. “Veel mensen die deze ziekte krijgen, hebben eerst psoriasis, een ontstekingsziekte van de huid. Daarom willen we ook testen of de digitale assistent in de toekomst opkomende gewrichts- of peesontsteking bij mensen met psoriasis kan meten. Dat kan de weg banen om vroegtijdig de ziekte op te sporen en met de juiste medicatie de kop in te drukken, waardoor de ziekte op termijn verdwijnt”, aldus Luime en Tchetverikov.
