Wij hebben 1.150 IC bedden in ons land. Opschalen naar 1.700 is de wens. Kan dat op korte termijn? We hebben immers te weinig intensivisten en IC verpleegkundigen. Te veel of te weinig voor een tweede golf? Komt die tweede golf? Veel vragen. Een duivels dilemma, niet alleen in Nederland. Mayo Clinic (Rochester, Minnesota, 70.000 medewerkers), door velen als beste ziekenhuis ter wereld beschouwd, pakte het voortvarend aan.
Komt er een tweede coronagolf? Professor virologie dr. M (Marion) Koopmans verwacht van wel. “Hoe groot die is, hebben we voor een deel met ons eigen gedrag zelf in de hand.”
De verdeling van Covid-19 patiënten moet bij zo’n tweede golf in ieder geval anders plaatsvinden, meent prof. dr. E. J. (Ernst) Kuipers, Erasmus MC: "Straks kunnen we zeggen: patiënten met Covid komen in een aantal aangewezen ziekenhuizen, die kunnen de IC-capaciteit op- en afschalen, terwijl je de andere ziekenhuizen niet belast. Alleen als de nood aan de man is heb je de andere ziekenhuizen weer nodig."
Dat betekent volgens Kuipers ook dat de IC-capaciteit in die aangewezen ziekenhuizen structureel moet worden uitgebreid. De meeste verpleegkundigen zien dat niet zitten, maar "zolang we nog geen vaccin hebben, is het een noodzaak".
Prof. dr. J.T. (Jaap) van Dissel heeft vertrouwen in de Nederlandse aanpak van een tweede coronagolf: "De kans voor potentiële haardjes om zich nu te verspreiden op een wijze zoals bij de afgelopen piek gebeurde, is zeer klein.”
Prof. dr. Chr. (Christian) Drosten, topviroloog en directe adviseur van de Duitse bondskanselier Angela Merkel, waarschuwt echter dat een tweede golf van corona-infecties weleens uit de hand zou kunnen lopen. Het is opvallend dat uitgerekend Drosten dit aankaart, omdat zijn land sinds het begin geroemd wordt voor de aanpak van de pandemie.
Hoeveel IC-bedden?
Een genuanceerd beeld, maar opschalen naar een IC-capaciteit van 1.700 bedden wordt door vele experts verstandig geacht. Of 1.700 voldoende is, weten we echter niet. De kans bestaat ook dat we enkele honderden IC bedden nog tekort hebben, of teveel. Dat laatste is kostbaar en weinig aanlokkelijk in een aanstormende economische crisis.
Mayo Clinic worstelt zich door de coronacrisis heen met dezelfde vragen als onze ziekenhuizen. Vertrouwen, teamwork, effectieve communicatie en transparantie behoren tot de succesfactoren en leiderschapselementen van dit bekende Amerikaanse ziekenhuis.
In ‘normale’ tijden geldt over het algemeen een consensus-gebaseerde benadering van beleid. Dagen, weken, maanden, wordt er beraadslaagd over elke regel in elk document. Mayo stapte in de coronacrisis over naar hun ‘snelle-responssysteem’. Die overgang verliep goed, omdat leiderschap op institutioneel niveau is geborgd en er In een crisis vertrouwd wordt op inhoudsdeskundigen.
Vertrouwen van beide kanten
Tegelijkertijd heeft Mayo de commissiestructuur opzij gezet en belangrijke stakeholders - in kleinere aantallen – om snelle beslissingen gevraagd. Het vertrouwen moet van beide kanten komen. Mayo vertrouwt erop dat de frontline medewerkers doen wat ze moeten doen, maar geeft ook alle ruimte om kritiek te uiten wanneer leidinggevenden beslissingen nemen die niet werken voor de frontline.
De leiding geeft de context aan en levert achtergrondinformatie om beslissingen te beoordelen. Personeel op de werkvloer vertrouwt daardoor op besluitvorming. Vooral rond gevoelige onderwerpen zoals opkomende infecties met veel media-aandacht.
Bij bedreigende situaties wordt allereerst het HICS (Hospital Incident Command System) geactiveerd. Daarnaast zijn er dagelijks telefoongesprekken om problemen te bespreken. Het zijn geen gestructureerde bijeenkomsten. Geen agenda, maar korte 15 minuten durende sessies met als resultaat directe oplossingen in plaats van e-mails met 40 of meer mensen.
Electieve zorg uitgesteld
Gegeven de piek op de IC’s, besloot de Raad van Bestuur om proactief de electieve patiëntenzorg uit te stellen. Daarmee werd een groot deel van de omzet geëlimineerd. Tegelijkertijd waren investeringen nodig om testen te ontwikkelen, onderzoek te doen om de pandemie te stoppen en de faciliteiten en zorgteams opnieuw op elkaar af te stemmen om COVID-19-patiënten te kunnen behandelen.
Het omzetverlies noodzaakte de Raad van Bestuur om van de 70.000 medewerkers, zelfs 20.000 een salarisverlaging te geven of met verlof te sturen. Zelf levert de Raad 20 procent van hun salaris in.
Hoeveel IC-capaciteit bij Mayo?
In de VS schetsen, net als bij ons, de deskundigen een divers beeld. Dat maakt het antwoord op de vraag hoeveel IC-capaciteit nodig is alleen maar moeilijker. Mayo koos daarom voor een oplossing die als ‘Flex-IC’ getypeerd kan worden.
Deze oplossing is gebaseerd op door Mayo zelf ontwikkelde technologie, inclusief 1.200 algoritmes voor ‘decision support’. Die technologie is op licentiebasis ter beschikking gesteld aan Ambient Clinical Analytics Inc. (ACA). Dit is een gezamenlijke dochteronderneming van Mayo en de Nederlandse Noaber Foundation.
Oplossing Flex-IC
Onder de naam AWARE™ Everywhere ontwikkelde ACA een digitaal IC-platform om grote en kleine IC’s in eigen of ander ziekenhuis met elkaar te koppelen. Dat biedt de volgende voordelen:
- Sta de IC-specialisten toe om elk ziekenhuisbed te monitoren alsof het een IC-bed is.
- Laat de beperkte staf van IC-specialisten real-time meekijken naar (IC) bedden in andere ziekenhuizen in een regio.
- Schaarse expertise kan zo breder worden ingezet ongeacht waar de patiënt zich bevindt.
- Geeft inzicht in de beschikbaarheid van IC-bedden van alle deelnemers voor een optimale benutting van de beschikbare capaciteit.
- Zorgt dat alle artsen en verpleegkundigen hun patiënten kunnen zien door de ogen van een IC-specialist.
- Bevat een EWS-module om patiënten die verslechteren tijdig te helpen
- Signaleert COVID-19 sneller.
- Bevat een module die sepsis (al of niet gerelateerd aan COVID-19) eerder detecteert
- Link met webgebaseerde video.
- Optimaliseert besluitvorming over opname, escalatie en ontslag.
Dit platform maakt snel op- en afschalen mogelijk tegen aanvaardbare kosten en lost een deel van de schaarste aan IC-expertise op. Voor nadere toelichting: mail info@carepoint.nl.
