Patiënten met longziekten blijken in de praktijk moeite te hebben met therapietrouw. In hun geval betekent dat naast het op tijd gebruiken van de inhalator ook het toepassen van de juiste inhalatietechniek. Een verminderde therapietrouw leidt uiteindelijk tot meer ziekenhuisopnames, een lagere kwaliteit van leven en een verminderde levensverwachting. Voor het verbeteren van therapietrouw is een persoonlijke aanpak cruciaal.
“In de praktijk zie je als behandelaar je patiënt twee keer per jaar. We geven dan een ‘one size fits all’ instructie over het gebruik van de inhalator. De patiënt gaat naar huis en dan hopen we dat de patiënt er goed mee om weet te gaan. We zien uiteindelijk dat 70% van de patiënten fouten maakt met inhaleren, dus een slimme oplossing om mensen beter te helpen is zeer welkom”, vertelt Job van Boven, oprichter van het Therapietrouw Centrum van het UMCG.
Therapietrouw met 38 procent toegenomen
Om de therapietrouw te ondersteunen is de digitale voorzetkamer ontwikkeld, een hulpmiddel voor de traditionele inhalator. Hier wordt exact gemeten hoe vaak en op welke manier de patiënt inhaleert. Op basis daarvan worden vervolgens persoonlijke instructies geformuleerd om de inhalatietechniek te verbeteren.
Voor het onderzoek werd de medicatie-innamedata van de patiënt gecombineerd met een praktische tool voor behandelaren om therapietrouw bij mensen met COPD te verhogen. Deze tool, een therapietrouwschijf, maakt het mogelijk om samen met de patiënt op laagdrempelige wijze te ontdekken wat zijn of haar valkuilen zijn bij het nemen van medicatie. Vervolgens geeft de schijf interventiestrategieën om de therapietrouw samen te verhogen.
“De combinatie van digitale data en persoonlijke feedback zorgt voor een mooie stap richting optimaal geneesmiddelengebruik", aldus van Boven. De therapietrouw ging bij de onderzochte groep patiënten met 38 procent omhoog. Op dit moment wordt, door middel van hoofdhaar onderzoek, gekeken of deze verbetering ook tot een betere geneesmiddelblootstelling heeft geleid. Om het effect van de digitale voorzetkamer op ziekenhuisopnames te kunnen meten, is een langetermijnstudie nodig.
Onlangs zijn UMCG en Martini Ziekenhuis een tweede onderzoek met de digitale voorzetkamer gestart. Nu voor mensen met astma. Bij deze gerandomiseerde studie zal de helft van de patiënten persoonlijke begeleiding ontvangen. De andere helft krijgt algemene instructies. Op die manier moeten de verschillen tussen de twee methodes duidelijk worden. De resultaten van deze studie worden verwacht halverwege 2022.
