Zorgverzekeraar Menzis heeft deze week haar visie op digitalisering en digitale zorg gepubliceerd. Deze visie is in samenwerking met het zorgveld tot stand gekomen en sluit aan op de wenst van de Nederlandse Zorgautoriteit en het ministerie van VWS voor meer digitalisering in de zorg. De komende jaren zal Menzis haar beleid meer en meer op digitalisering gaan richten.
Menzis' definitie van digitale zorg stelt dat het alle digitale mogelijkheden die ingezet kunnen worden om passende en doelmatige zorg te leveren en te ontvangen omvat. Digitale zorg kan betrekking hebben op diverse aspecten zoals de zorg aan verzekerden, de organisatie van de zorg en het (logistiek) faciliteren van de verzekerde. Volgens Menzis, maar de zorgverzekeraar staat daar zeker niet alleen in, is digitalisering binnen de zorg inmiddels een onmisbaar onderdeel dat nodig voor de doorontwikkeling van toekomstbestendige zorg.
Coronacrisis katalysator voor digitalisering
Toen de zorgverzekeraar op 1 april haar zorginkoopbeleid voor 2021 publiceerde, had het coronavirus de gezondheidszorg in haar greep. Dit zorgde ook voor een enorme druk op zorgverleners. Een direct gevolg van de coronacrisis is de enorme vlucht die de digitalisering van de zorg de afgelopen maanden genomen heeft. Dankzij het sneller en breder inzetten van digitale (e-health) toepassingen kon de noodzakelijke zorg ook ten tijde van de coronacrisis doorgang vinden.
De ervaringen die in deze crisistijd opgedaan zijn, hebben aangetoond dat het in veel gevallen goed mogelijk om kwalitatief goede, en soms zelfs betere, zorg op afstand te leveren. Het is al langer bekend dat het inzetten van doelmatige digitale zorg een bijdrage kan leveren aan het toekomstbestendig maken van de zorg. Vóór de coronacrisis verliep de opschaling van het gebruik van digitale zorg vaak moeizaam en zeker niet altijd even soepel. De oorzaak daarvan moest vaak gezocht worden in verschillende knelpunten. Met de coronacrisis zijn veel van die knelpunten versneld opgelost of verdwenen.
Digitale zorg wordt nu, meer dan ooit, gezien als een uitkomst. Zeker in de gevallen waar een keuze gemaakt moet worden tussen geen zorg of zorg op afstand. In mei van dit jaar verscheen het Gupta-rapport ‘Corona: katalysator of struikelblok voor groenere ziekenhuiszorg?’ Daarin wordt geschat dat ongeveer 25% van de polibezoeken structureel op afstand georganiseerd kan worden, maar het ligt in de lijn der verwachting dat digitale zorg bij nog veel meer onderdelen van het totale zorgaanbod mogelijkheden biedt.
Toekomstbestendige zorg
Wanneer digitale zorgoplossingen bijdragen aan toekomstbestendige zorg, waarbij de regie steeds meer in handen ligt van de verzekerde (patiënt), dan zal Menzis het gebruik van digitale zorg toejuichen. Toekomstbestendig betekent voor de zorgverzekeraar zorg die betaalbaar, beschikbaar, toegankelijk en waardegericht is.
Wanneer zorgaanbieders voor het maken van keuzes met betrekking tot digitalisering staan, dan kan Menzis daarbij ondersteunen. Ook bij het eventuele proces voor het maken van regionale afspraken. Bij het contracteren van (nieuwe) zorgaanbieders zal digitale zorg ook steeds vaker een onderwerp van gesprek worden. Menzis wil op deze manier haar verzekerden de zekerheid bieden dat zij niet alleen nu, maar ook in de toekomst, de zorg kunnen krijgen die zij nodig hebben. Denk bijvoorbeeld aan monitoring en spreekuren/controles op afstand, voorlichting, sociale en mentale ondersteuning of de algemene communicatie tussen patiënt en arts.
Menzis heeft daarvoor drie uitgangspunten, of criteria, gedefinieerd waar digitale initiatieven voor toekomstbestendige zorg, aan getoetst worden. Belangrijk is dat digitale zorg:
- kwalitatief van hetzelfde niveau is of zelfs reguliere ‘fysieke’ zorg vervangt
- voor de patiënt bijdraagt aan gemak en/of toegankelijkheid van zorg en
- bijdraagt aan een optimale inzet van personeel en beheersbare kosten
