Twee jaar geleden kreeg Maartje Bijl, als eerste in Nederland, twee donorhanden. De grootste uitdaging, vóór de operatie, was het bewaren van het gedoneerde weefsel zodat het bruikbaar bleef. Dat werd mede mogelijk gemaakt door het werk van plastisch chirurg in opleiding Anne Sophie Kruit. Deze week promoveert zij op de ontwikkeling van een nieuwe bewaartechniek voor donorledematen. Een soort energiedrank waardoor het weefsel drie keer langer houdbaar is.
Op dit moment worden donororganen zoals ledematen op ijs bewaard. De maximale houdbaarheid met deze techniek is zes uur. Binnen die tijdspanne moeten ze in het nieuwe lichaam geplaatst zijn. Anne Sophie Kruit deed promotieonderzoek naar het gebruik van een nieuwe bewaartechniek voor donorledematen. Die werkt met een soort van energiedrank die door de donorledematen gepompt wordt. Daardoor wordt de houdbaarheid verlengd tot achttien uur.
Deze techniek is op zichzelf niet nieuw. Het wordt standaard al toegepast voor lever- en niertransplantatie. Om deze bewaarmethode ook geschikt te maken voor donorledematen waren veel aanpassingen nodig.
Donorledematen aan 'hart-long machine'
Direct na het verwijderen van de donorledematen, worden ze door artsen op een aangepaste mini hart-long machine aangesloten. Die pompt een speciale bewaarvloeistof door het weefsel. Dit is een soort energiedrank met zuurstof en voedingsstoffen.
Bij de operatie van Maartje Bijl twee jaar geleden werd de mini hart-long machine nog niet gebruikt, maar de bewaarvloeistof wel. Het was twee jaar geleden nog te spannend om de eerste dubbele handtransplantatie te combineren met de nieuwe bewaartechniek. Maar in de toekomst willen we de machine zeker gaan inzetten. We willen daarbij toe naar een handzaam apparaat op een trolleykarretje, dat qua formaat ook prima mee kan in de ambulance”, vertelt Anne Sophie.
Nieuwe wereldwijde standaard techniek
Het was twee jaar geleden nog te spannend om de eerste dubbele handtransplantatie te combineren met de nieuwe bewaartechniek. Maar in de toekomst willen we de machine zeker gaan inzetten. We willen daarbij toe naar een handzaam apparaat op een trolley karretje, dat qua formaat ook prima mee kan in de ambulance.”
“Deze techniek zal de wereld van de plastische chirurgie veranderen. Eerder moesten we binnen 6 uur transplanteren, maar nu hebben we 18 uur de tijd. Ik verwacht dat het aansluiten van ledematen op de mini hart-long machine over 10 jaar wereldwijd de standaard techniek is voor transplantaties”, aldus promotor professor Dietmar Ulrich, hoofd van de afdeling Plastische Chirurgie.
Anne Sophie verdedigt haar promotieonderzoek op vrijdag 24 september. Daags daarvoor organiseert de Afdeling Plastische Chirurgie van het Radboudumc een symposium over het bewaren en transplanteren van weefsels en organen.
Er is in Nederland nog altijd een groot tekort aan donororganen. Nieuwe bewaartechnieken zijn van groot belang om er in ieder geval voor te zorgen dat voor de wel beschikbare donororganen en -ledematen meer tijd is een geschikte ontvanger te vinden. Daarnaast wordt ook volop gewerkt aan andere oplossingen, zoals het 3D-printen van (kunst)organen.
