De mogelijkheden om technologie en e-health in te zetten bij revalidatie groeide de afgelopen jaren snel. Die ontwikkeling kan ergotherapeuten en revalidanten ondersteunen, ook bij geriatrische revalidatie. Het is een andere manier van werken waarvoor ergotherapeuten over nieuwe competenties moeten beschikken. Bij aankomend ergotherapeuten kan hier al tijdens hun opleiding rekening mee gehouden worden, zo stelt Margriet Pol, senior onderzoeker lectoraat Ergotherapie - Participatie.
De beste plek om te revalideren is thuis, waar patiënten hun dagelijkse activiteiten uitvoeren en bij voorkeur ook zo lang mogelijk willen blijven wonen. E-health oplossingen kunnen daarbij helpen. Een ergotherapeut kan bijvoorbeeld activiteitensensoren en online coaching, via beeldbellen, inzetten om revalidanten op afstand te ondersteunen bij de ergotherapie.
Voor de ergotherapeut betekent het combineren van e-health oplossingen met fysieke huisbezoeken dat ze meer tijd over houden voor andere taken. Denk aan het afstemmen van de revalidatie met de betrokken wijkverpleging en huisarts of het uitwerken van een programma van eisen voor een voorziening in de woning. Daarnaast is al geruime tijd bekend dat, mede door de vergrijzing en de noodzaak om langer thuis te blijven wonen, de zorgvraag de komende jaren blijft stijgen.
Hybride ergotherapie
In het project (Cost)effectiveness of Occupational Therapy at Home E-Rehabilitation (OTHER) for persons post-stroke wordt onderzoek gedaan naar thuismonitoring en e-health inzet bij de revalidatie van patiënten die getroffen zijn door een beroerte. En dan vooral naar de vraag of ergotherapie thuis met activiteitenmonitoring en (online) coaching leidt tot verbetering van de uitvoering van dagelijkse activiteiten en het zelfmanagement thuis.
Het project, onder leiding van senior onderzoeker lectoraat Ergotherapie - Participatie Margriet Pol wordt uitgevoerd door Hogeschool van Amsterdam in samenwerking met het Amsterdam UMC, Radboudumc, de HAN University of Applied Sciences, Hogeschool Zuyd, Hogeschool Rotterdam, ervaringsdeskundigen en Ergotherapie Nederland.
"Een ergotherapeut is de expert in het mogelijk maken van dagelijkse handelingen en geeft samen met de revalidant het ergotherapeutische proces vorm. We weten dat ‘het doen’, het uitvoeren van dagelijkse activiteiten belangrijk is voor gezondheid en welzijn. Vaak zijn we ons daarvan niet bewust omdat het veelal om activiteiten gaat waar we niet over nadenken, die we zo vanzelfsprekend vinden dat we er niet bij stil staan, zoals jezelf aankleden, het doen van boodschappen, het koken van een maaltijd of op de fiets stappen om op bezoek te gaan bij een goede vriendin", vertelt Margriet.
Dagelijkse handelingen
Voor patiënten die getroffen worden door een beroerte is het uitvoeren van dagelijkse handelingen vaak verre van vanzelfsprekend. Samen met de revalidant onderzoekt de ergotherapeut in die gevallen welke mogelijkheden er zijn om die activiteiten thuis weer op te pakken, bij te sturen, te onderzoeken of te oefenen.
De vraag of ouderen wel bereid zijn om technologie als e-health te gebruiken is volgens Margriet een gepasseerd station. "In eerder onderzoek bij ouderen na een heupfractuur waarbij we e-health hebben ingezet, is aangetoond dat veel ouderen gebruik kunnen en willen maken van de technologie. Zeker als ze daardoor langer thuis kunnen blijven wonen. Belangrijk is daarbij dat je als ergotherapeut mensen informeert en adviseert hoe de technologie hen ondersteunt. Als mensen begrijpen waaróm ze technologie gaan gebruiken, accepteren en gebruiken ze het eerder", aldus de senior onderzoeker.
Innoveren geriatrische revalidatie
Margriet heeft zichzelf als doel gesteld om de geriatrische revalidatie de komende jaren te innoveren. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor e-health oplossingen zoals activiteitenmonitoring en beeldbellen. Zij wil ervoor zorgen dat ergotherapeuten de handvatten krijgen om deze middelen in hun werkwijze te integreren. "Hiermee hoop ik dat revalidanten sneller met ontslag naar huis kunnen en met de juiste ondersteuning van e-health thuis kunnen revalideren en zo lang mogelijk blijven wonen en participeren in hun eigen omgeving."
"De inzet van technologie vraagt wel nieuwe competenties van ergotherapeuten omdat je op een andere manier gaat werken. Ik verwacht dat door de samenwerking binnen dit project met verschillende zorgorganisaties en met hogescholen met een opleiding ergotherapie, aankomend ergotherapeuten al in hun opleiding leren werken met e-health en dat ergotherapeuten in heel Nederland steeds meer vaardigheden krijgen om deze nieuwe methode van revalideren toe te passen", zo besluit Margriet.
