Eenduidige regiobeelden nodig voor zorgtransformatie

18 oktober 2022
regiobeeld
Samenwerking
Nieuws

Regiobeelden, gemaakt in opdracht van VWS, geven een overzicht van belangrijke data omtrent onder meer de gezondheidssituatie in verschillende regio’s. Population Health Data NL heeft onderzoek gedaan naar de bouwblokken om die bestaande regiobeelden verder te ontwikkelen. Goede regiobeelden geven volgens de onderzoekers aanknopingspunten om de regionale samenwerking te stimuleren. Uiteindelijk dragen deze slimme overzichtstools bij aan bereikbare, beschikbare en houdbare zorg voor iedereen in Nederland.

Een regiobeeld is een overzicht van de belangrijkste data over zorgvraag, zorgaanbod, gezondheid en leefstijl, bevolkingsontwikkeling, sociale en fysieke omgeving in een specifieke regio. Met een paar muisklikken kun je op regiobeeld.nl verschillende thema’s in een oogopslag vergelijken dankzij interactieve grafieken, kaarten en tabellen. Goed zicht op de gezondheidssituaties in verschillende regio’s is belangrijk om goed zicht te krijgen op de verschillen, maar ook omdat de beoogde transformatie in de zorg grotendeels in de regio’s zal moeten plaatsvinden.

Regionale samenwerking is waardevol

Het onderzoek van Population Health Data NL wijst er op dat met name regiobeelden die leiden tot meer samenwerking waardevol zijn. ‘Regiobeelden geven een beeld van de huidige en toekomstige zorgvraag, hoe het aanbod daarop aansluit en de regionale opgaven die daaruit voortvloeien. Deze beelden zijn gebaseerd op data. Data is dan ook een cruciaal hulpmiddel bij de transitie die nodig is om de zorg goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Landelijk, maar vooral in de regio.’

Onderwerpen die aan de orde komen in de regiobeelden omtrent het thema zorg zijn zorggebruik, zorgaanbod een gezondheid & lifestyle. Maar niet alle thema’s komen aan bod in de onderzochte regiobeelden. Zo ontbreken de zorgkosten in veertig procent van de regiobeelden en komen ze in andere regiobeelden slechts beperkt in zicht. Volgens de onderzoekers komen sommige indicatoren in alle regiobeelden terug, zoals inwonertal, ‘grijze druk’, de ervaren gezondheid en het aantal rokers. Maar verder is er een grote variatie want 70% van de gevonden indicatoren komt in slechts 1 van de 10 onderzochte regiobeelden voor.

Knelpunten bij opstellen regiobeelden

De opstellers van de regiobeelden ervaren diverse knelpunten. ‘De onderzoekers spreken van ‘passionate idiots’, gedreven doorzetters die zich niet gemakkelijk laten afschrikken. Maar het blijkt dat ze soms wel gefrustreerd raken door praktische problemen. Zo maken ze meestal gebruik van open data op het niveau van een gemeente of het zorgkantoor. Deze data zijn vaak niet specifiek genoeg om de informatie te geven die nodig is. Een andere hinderpaal voor deze opstellers is de privacywetgeving. Het blijkt namelijk dat vooral kleinere zorgorganisaties niet genoeg capaciteit of kennis van de AVG hebben om te bepalen welke data ze wel of niet mogen verstrekken. Meestal geven ze dan maar helemaal geen data om te voorkomen dat ze het fout doen.

Aanbevelingen

In het onderzoek van Population Health Data NL staan op het einde een aantal aanbevelingen op basis van deskresearch en interviews. Meer verbinding en samenwerking blijken allereerst van groot belang. Tevens is het nodig dat in de regiobeelden alle thema’s - bevolkingsontwikkeling, gezondheid en welbevinden, sociale determinanten van de gezondheid, zorggebruik en zorgaanbod en zorgkosten – terugkomen. Vaste indicatoren per thema dragen bij tot eenduidigheid en maakt het mogelijk om de regiobeelden beter te vergelijken. Kennisvergroting over de kennis over data van professionals, via learning community of e-learning is tot slot wenselijk.