Eind november gaat het eerste praktijklaboratorium voor 3D-printing op medisch gebied van start. Dit Fieldlab 3DMedical is het resultaat van een samenwerkingsverband tussen een aantal medische en wetenschappelijke instellingen, evenals private partijen. De samenwerking heeft de status van Fieldlab gekregen in de Smart Industry agenda die is opgesteld op verzoek van de minister van Economische Zaken.
Donderdag 30 november 2017 gaat het Fieldlab 3DMedical officieel van start. De praktijkomgeving op het gebied van 3D-printen voor de medische sector komt voort uit samenwerkingsverband tussen Hogeschool Utrecht, Stichting ProtoSpace, het 3D Facelab en de Biofabrication facility van het UMC Utrecht, Utrecht Life Sciences, stichting Utrecht Science Park en private bedrijven en instellingen. De publiek-private-samenwerking moet volgens de initiatiefnemers resulteren in een drastische verbetering in de patiëntenzorg op maat op basis van 3D-technologie.Startups en gevestigde bedrijven krijgen met 3DMedical toegang tot onderzoeksfaciliteiten, studenten en wetenschappers in een co-creatie setting. Dit zijn het 3D Facelab van UMC Utrecht, de werkplaatsen van Stichting ProtoSpace en Hogeschool Utrecht en de Utrecht Biofabrication Facility van het UMC Utrecht. Ook kan er (contract)onderzoek worden uitgevoerd. Verder kan het Fieldlab een rol spelen bij de klinische validering en commercialisering van het onderzoek.
Bundeling faciliteiten, expertise
Het Fieldlab 3DMedical bundelt faciliteiten, kennis en expertise van 3D-printen en medische beeldvorming, afkomstig van de deelnemers in het project, op het Utrecht Science Park. Doel van 3DMedical is het faciliteren van gepersonaliseerde gezondheidszorg door middel van 3D-technologie: van chirurgische modellen tot gebioprinte implantaten.De ontwikkelingen op het gebied van 3D medisch printen gaan snel en kunnen de gezondheidszorg fundamenteel veranderen, zo menen de initiatiefnemers. Een recent praktijkvoorbeeld is de 3D geprinte plaat die het OLGV gebruikt om een ‘afgegleden heupkop’ te corrigeren. Het St Anthonius ziekenhuis gebruikt een 3D-mal om metalen plaatjes voor het vastzetten van borstbeen vooraf op maat te maken. Dit vergroot de nauwkeurigheid en beperkt de operatietijd.
Snelle vooruitgang in conversie naar printfiles
Tussen nu en een paar jaar zal er snelle vooruitgang geboekt worden op het gebied van de conversie van scans naar printfiles voor patiënt-specifieke modellen, hulpmiddelen en implantaten. Ook wordt de impact van operaties voor de patiënt drastisch verminderd, omdat de chirurg zich realistisch kan voorbereiden op de operatie. Daarnaast wordt er wereldwijd gewerkt aan 3D bioprinted bloedvaten, botten, organen en huid en de mogelijkheid thuis 3D-medicijnen te printen.Met de realisatie van 3DMedical kunnen dit soort ontwikkelingen ook in Nederland vorm en inhoud krijgen, zo stellen de deelnemende partijen. Het UMC Utrecht loopt bijvoorbeeld wereldwijd voorop en heeft internationaal bekendheid gekregen met onder andere op maat gemaakte schedel- en kaakimplantaten en gepersonaliseerde implantaten voor complexe revisiechirurgie van de heup.
Werken met nieuwste technologie
Do Blankestijn, directeur van het instituut Engineering and Design van Hogeschool Utrecht, stelt dat het fieldlab state-of-the-art kennis op het gebied van 3Dprinten in de zorg bij elkaar brengt. “Onze studenten kunnen hier als eerste young professionals samen met publieke en private opdrachtgevers werken met de nieuwste technieken. Daarmee hebben zij straks een enorme toegevoegde waarde op de arbeidsmarkt.”Jos Malda, hoogleraar biofabrication in translational regenerative medicine van het UMC Utrecht, ziet in het lab de mogelijkheid gezamenlijk multidisciplinaire onderzoeksprojecten uit te voeren die gericht zijn op de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten. “Het brengt het leveren van gepersonaliseerde zorg weer een stap dichterbij.”
Jan Henk van der Velden, directeur van het Utrecht Science Park, stelt dat de meerwaarde van samenwerking tussen kennisinstellingen en private ondernemingen precies is waar het bij het Utrecht Science Park om gaat. “Hier komen kennis en kunde van onderwijs, onderzoek en bedrijven samen wat leidt tot innovatie en economische groei. Met dit soort innovaties kunnen patiënten beter en sneller geholpen worden.”
