Het kabinet moet realisme betrachten bij de zorgakkoorden die het wil sluiten om 1,9 miljard euro op de curatieve zorg te bezuinigen. Besparen op zorgkosten is volgens Yvonne van Rooy, voorzitter van brancheorganisatie NVZ, een enorme opgave die alleen mogelijk is middels harde afspraken over een andere organisatie van de zorg. Bovendien moet er de komende jaren juist fors geïnvesteerd worden om de omslag in de zorg mogelijk te maken die voor besparingen nodig is, aldus Van Rooy, zoals in digitale gegevensuitwisseling.
Volgens de brancheorganisatie voor ziekenhuizen moeten er keuzes gemaakt worden: welke zorg ziekenhuizen moeten blijven leveren en welke niet. Welke zorg bijvoorbeeld in de thuissituatie kan worden aangeboden of in samenwerking met de wijkverpleging. Dat vergt volgens de NVZ een grote verandering van de organisatie van zorg. Van Rooy hierover: “Wie echter denkt dat we op die manier op korte termijn 15 – 20 procent op de ziekenhuiszorg kunnen besparen, doet vooral aan wensdenken, dat is niet realistisch. Er zijn juist forse investeringen nodig om die beweging op gang te krijgen.”
Forse investeringen nodig in onder meer ICT
Door maatschappelijke en technologische veranderingen - zoals het toenemend gebruik van e-health voor zorg-op-afstand - zal de ziekenhuiszorg de komende jaren flink veranderen. Ziekenhuiszorg zal vaker thuis kunnen worden geboden, in samenwerking met zorgaanbieders in andere sectoren. Voorbeelden zijn
Hartwacht en
COPD in Beeld. Er zijn hiervoor forse investeringen nodig, meent Van Rooy: “Alleen al het verbeteren van de gegevensuitwisseling tussen verschillende zorgaanbieders vraagt aanzienlijke investeringen in ICT en technologie. Hiervoor zullen eerst flinke kosten moeten worden gemaakt voor het wat oplevert.”
Een voorbeeld van deze investeringen: het gaat Nederlandse zorginstellingen 18,5 miljoen euro kosten om voor hun ICT-systemen, hun processen en hun medewerkers de wijzigingen door te voeren die gepaard gaan met het LIR-amendement (verplichte registratie implantaten). Daarnaast bedragen de jaarlijkse structurele kosten 10,3 miljoen euro. Dat bleek eind vorig jaar uit het onderzoek ‘
Regeldruktoets Landelijk Implantatenregister’ in opdracht van VWS.
Goede gegevensuitwisseling, goede ICT
Investeren in ICT voor goede gegevensuitwisseling, het sluiten van meerjarencontracten en regionale samenwerking tussen zorgaanbieders zijn dus noodzaak om op termijn op zorgkosten te besparen. Zo moeten medische gegevens die chronische patiënten thuis vergaren veilig en live bij de juiste zorgverlener komen. Solide financiële afspraken zijn hiervoor essentieel, meent de NVZ-voorzitter.
Van Rooy: “Gegarandeerd moet worden dat het geld dat voor de loon- en prijsontwikkeling in de ziekenhuizen beschikbaar is, ook daadwerkelijk bij ziekenhuizen terecht komt. Landelijke afspraken in een zorgakkoord over bezuinigingen hebben weinig betekenis als de financiële middelen die wel beschikbaar zijn, niet bij ziekenhuizen terecht komen.”
Meer geld voor extra zorgvraag
Het Centraal Planbureau heeft berekend dat er tot 2021 juist 3,5 procent per jaar extra nodig is om aan de toenemende zorgvraag te kunnen voldoen. Ziekenhuizen krijgen de komende jaren zo’n 10 procent extra zorgvraag te verwerken. Zoals het er nu naar uitziet zonder dat daarvoor extra middelen worden uitgetrokken. Van Rooy:’ Daarmee wordt er zeer veel van ziekenhuizen gevraagd. Dat wordt nog bemoeilijkt door de enorme registratielast en de krapte op de arbeidsmarkt voor onder meer specialistisch verpleegkundigen.’
