Wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) hebben onderzoek gedaan naar het inzetten van serious gaming om patiënten met een geavanceerde handprothese te helpen het gebruik daarvan beter te trainen. De conclusie die onderzoeker Morten Kristoffersen in zijn proefschrift verdedigde is dat het trainen van een handprothese met behulp van serious gaming werkt. Er is meer onderzoek nodig is om te achterhalen of het ook effectiever is dan de traditionele trainingen, met een bewegingscoach.
Een handprothese wordt middels sensoren op de huid verbonden met de resterende armspieren. De meeste modellen kunnen alleen openen of sluiten, maar er zijn ook geavanceerde handprotheses. Die zijn in staat met behulp van kunstmatige intelligentie patronen van spieractiviteit detecteren om zo meer bewegingen mogelijk te maken.
Patiënten die een dergelijke geavanceerde handprothese aangemeten krijgen, moeten door een coach getraind worden. Dat heeft te maken met het feit dat veel spieractiviteit op elkaar lijkt. Ze moeten leren om de handprothese zo te gebruiken dat de verschillende bewegingen aangestuurd kunnen worden.
Handprothese trainen met serious gaming
Serious gaming is een technologie die de afgelopen jaren binnen de zorg aan een opmars bezig is. Bijvoorbeeld om diabetespatiënten te helpen een gezondere leefstijl aan te nemen of ouderen te helpen bij bewust ouder worden. Wetenschapper Morten Kristoffersen besloot te onderzoeken of het mogelijk is om serious gaming in te zetten voor het trainen van patiënten met een geavanceerde handprothese.
Voor het onderzoek (pdf) werd de serious game MyoBox ontwikkeld. Dit is een abstract spel, gebaseerd op spellen zoals Labyrinth, Marble Madness en Neverball. Daarbij werd er voor gekozen de gameplay zo eenvoudig mogelijk te houden om te voorkomen dat de spelers het spel te moeilijk vonden wat een negatief effect zou kunnen hebben op de bereidheid de training met de game voort te zetten.
Meer onderzoek nodig
In Myobox bestuurt de speler een bal, die als avatar fungeert, in twee dimensies. Dat doet hij met behulp van op EMG gebaseerde besturing. Elektromyografie (EMG) is de meting van het myo-elektrische signaal, ofwel het elektrische potentieel is dat wordt gegenereerd wanneer spiercellen worden geactiveerd door het zenuwstelsel (spiercontractie). Per deelnemer werd de EMG gekalibreerd door ze gedurende drie seconden een zevental bewegingen zo maximaal mogelijk te laten uitvoeren; pronatie, supinatie, polsflexie, polsextensie, hand open, sleutelgrip en fijne kneep.
Kristoffersen concludeerde aan de hand van zijn onderzoek dat het trainen van de geavanceerde handprothese met behulp van serious gaming effectiever lijkt dan het trainen met een coach. Echter, hij constateerde ook dat beide methoden, serious gaming of fysiek coach, er niet toe leidden dat de patiënten de prothese ook echt beter kon besturen. Daarvoor is meer onderzoek nodig.
