AI heeft de potentie om de zorgsector ingrijpend te transformeren: van het verbeteren van diagnoses tot het optimaliseren van behandelplannen. AI biedt de kans om de zorg menselijk te houden én de potentie om de mogelijkheden van datagedreven werken te benutten. Maar bij organisaties en professionals, en ook patiënten en cliënten – bestaat een gebrek aan vertrouwen in het gebruik van AI. Gebruik maken van Generatieve AI (GenAI) kan de weg naar optimale toepassing van AI in de zorg vrij maken. Deloitte en Google werken hiervoor samen in het GenAI for Health laboratorium.
De implementatie van AI in de zorg komt moeizamer van de grond dan velen hadden gehoopt. “Dit heeft deels te maken met de fragmentatie van data”, zegt Tommaso Sarri, senior strategic design lead healthcare bij Deloitte. “Er zijn veel mogelijke use cases voor toepassing van AI in de ziekenhuizen. Maar als de data niet goed georganiseerd zijn, is het moeilijk daar iets van te maken.”
Eric Zwanenburg, healthcare lead bij Google Cloud Nederland, vult aan: “Het is dus zaak die data te standaardiseren en daarvoor is het veld zelf aan zet. Hoe te standaardiseren – bijvoorbeeld met FAIR (FAIR-data voldoen aan de FAIR-principes van vindbaarheid, toegankelijkheid, interoperabiliteit en herbruikbaarheid, red.) - dat mag het veld bepalen. Als het maar gebeurt. Dan kunnen ziekenhuizen stappen gaan zetten. Niet alleen in hun eigen processen, maar ook in de samenwerking met andere zorgaanbieders in de regio.”
Probleem van terughoudendheid
Het tweede probleem is dat veel zorgorganisaties terughoudend zijn met het delen van data, uit angst voor privacy-inbreuk en datalekken. “Belangrijk aspect hierbij is dat patiënten data als iets heel persoonlijks zien”, zegt Sarri. “Ze zijn angstig om er gebruik van te laten maken, iets waarbij ook ethische aspecten een rol spelen. Ook de zorgprofessionals hebben daarmee te kampen. Als niet transparant is hoe een algoritme tot zijn uitkomst komt, weten zij niet of ze die uitkomst kunnen vertrouwen.”
Zwanenburg onderschrijft deze visie: “De acceptatie van de zorgprofessional hangt af van de vraag of de uitkomst van het algoritme klopt met de medische consensus en of sprake is van bias. Daarom is de ontwikkeling van explainable AI belangrijk. Als de zorgprofessional ziet hoe het algoritme tot zijn uitkomst komt, zal dit de acceptatie vergroten.”
GenAI Experience Room
Om de uitdagingen in de zorg aan te pakken, hebben Deloitte en Google het GenAI Experience Room geopend in de Deloitte Studios in Amsterdam. “Deze Experience Room biedt onder het motto show, don’t tell een unieke kans voor zorgorganisaties om zelf te ervaren welke waarde GenAI voor hen kan hebben”, zegt Sarri, “en wat dit praktisch betekent voor hun werk. Door hands-on ervaring op te doen met GenAI kunnen zij beter begrijpen hoe ze deze technologie kunnen integreren in hun dagelijkse werkzaamheden. We horen nu vaak dat mensen niet zo digivaardig zijn. Maar met GenAI kun je met de machine praten alsof het een mens is.”
Dat is niet alleen voor zorgprofessionals van belang, stelt Zwanenburg. “Dat is het ook voor patiënten en naasten. De GenAI-modellen zijn multimodaal aan het worden. Je spreekt met een chatbot en die praat gewoon tegen je terug. Ook in een andere taal als dit voor de patiënt nodig is. En de modellen beginnen zelfs al cultuurbewust te worden. Voor het ziekenhuis is de meerwaarde dat zo’n chatbot veel patiëntvragen kan afvangen.”
Kennis vergroten
In het GenAI Experience Room kunnen zorgorganisaties hun kennis over AI op al deze toepassingsgebieden vergroten. Verder biedt de Experience Room aanknopingspunten voor zorgorganisaties om na te denken over wat nodig is voor de implementatie van GenAI en datagedreven werken op grote schaal.
“Dit omvat het ontwikkelen van strategieën voor gegevensbeheer, het waarborgen van privacy en veiligheid, en het ontwikkelen van ethische richtlijnen voor het gebruik van AI”, stelt Sarri. “Uiteindelijk is het doel een zorgsysteem te creëren dat niet alleen technologisch geavanceerd is, maar ook ethisch verantwoord en patiënt en medewerker gericht.”
Lees het hele artikel in de onlangs verschenen tweede editie van ICT&health.
