Gezondheidszorg moet digitaal fit gemaakt worden

6 oktober 2020
Dokter-Laptop-Tablet-Smartphone
Wetgeving
Nieuws

In een brief aan de Tweede Kamer vragen zorgverzekeraars aan minister voor Medische Zorg Tamara van Ark om de gezondheidszorg digitaal fit te maken voor de toekomst. Dit is volgens de zorgverzekeraars niet alleen patiëntvriendelijker maar ook bittere noodzaak. De brief is gestuurd naar aanleiding van het debat over gegevensuitwisseling en digitale zorg dat op 8 oktober gevoerd wordt.

De groei van met name de ouderenzorg, gekoppeld aan de oplopende personeelstekorten, zetten de zorg steeds verder onder druk. Door de gezondheidszorg digitaal fit te maken, onder andere met het inzetten van slimme, digitale oplossingen, kunnen patiënten ook in de toekomst verzekerd blijven van toegang tot goede zorg.

In de brief stellen de zorgverzekeraars ook dat het streven naar 'de juiste zorg op de juiste plek' alleen succesvol kan worden wanneer patiënten, zorgverleners, zorgaanbieders en financiers over de juiste informatie beschikken. Daarvoor moet er onder andere een einde gemaakt worden aan de versnippering die ontstaat door de talloze, vaak veelbelovende, initiatieven die nu nog als losse eilandjes blijven opereren.

Basisinfrastructuur voor de zorg

De verzekeraars pleiten daarom voor het ontwikkelen en implementeren van een zogenoemde non-concurrentiële basisinfrastructuur. Een dergelijk systeem bestaat al voor de bankenwereld. Dit zorgt ervoor dat alle banken voor het betalingsverkeer gebruik maken van dezelfde standaarden en basisinfrastructuur.

Met een non-concurrentiële basisinfrastructuur kunnen gegevens veilig en betrouwbaar uitgewisseld worden, innovaties sneller opschalen, desinvesteringen voorkomen worden, administratieve lasten voor zorgverleners aanzienlijk verminderen en betere (uitkomst gerichte) bekostigingssystemen ontwikkelen, zo stellen de zorgverzekeraars in de brief aan Minister van Ark.

De zorg digitaal fit in drie stappen

"De corona-uitbraak heeft ons laten zien dat het gebruik van digitale oplossingen in de zorg veel sneller kan dan we voorheen dachten. Die positieve ervaringen moeten we nu benutten", aldus de zorgverzekeraars. In de brief geven zij aan welke drie stappen volgens hen nodig zijn om de Nederlandse gezondheidszorg digitaal fit te maken.

  • Versnel gegevensuitwisseling door non-concurrentiële basisinfrastructuur. Deze infrastructuur biedt marktpartijen standaarden op basis waarvan zij kunnen innoveren zonder dat deze innovaties losse digitale eilandjes vormen. Zonder een basisinfrastructuur voor de Nederlandse gezondheidszorg kunnen patiënten en zorgverleners niet profiteren van de enorme innovatiemogelijkheden en dreigen de vijf kernprogramma’s van de gezamenlijke zorgpartijen te stagneren.
  • Stimuleer slimme zorg door de bekostiging ‘digi-proof’ te maken. Er zijn legio slimme, digitale oplossingen voor de gezondheidszorg op de markt. Maar opschaling en effectieve implementatie van innovaties vragen ook om (grote) aanpassingen van de organisatie van de zorg en de vaardigheden en gewoontes van zorgverleners. Het is belangrijk dat innovaties de zorg voor patiënten verbeteren en vereenvoudigen. Door de bekostiging verder ‘digi-proof’ te maken kunnen zorgverzekeraars en zorgaanbieders samenwerken aan een effectieve implementatie van innovaties en daarmee onnodig arbeidsintensieve zorg vervangen.
  • Aanpak administratieve lasten door automatisering en betere wetgeving. Binnen het (Ont)regel de Zorg-programma zijn veel onnodige administratieve lasten aangepakt en geschrapt. Aanvankelijk werd al duidelijk dat dit programma niet altijd even effectief was. Eerder dit jaar bleek uit onderzoek dat hetzelfde programma ook weer geleid heeft tot nieuwe administratieve lasten. Deels omdat afgeschafte regels niet consequent tot op de werkvloer worden afgeschaft. Maar ook omdat gewoon weer nieuwe administratieve lasten ontstaan in de plaats van de geschrapte administratieve lasten.

Wetgeving onder de loep

In de brief sluiten de zorgverzekeraars af met de constatering dat veel zorgaanbieders zorg leveren die vanuit meerdere wetten gefinancierd worden. Deze wetten, zoals Jeugdwet, Wmo, Wlz en Zvw, sluiten vaak echter niet naadloos op elkaar aan. Daardoor ontstaan voor deze zorgaanbieders onnodige administratieve lasten in de verantwoording.

Daarvoor moet zowel de huidige als nieuwe wetgeving aan een scherpe beoordeling onderworpen worden, waarbij goed gekeken wordt naar de uitvoerbaarheid en administratieve lasten die daarmee gepaard gaan. De volledige brief is hier (pdf-link) na te lezen.