De ontwikkeling en uitrol van corona-apps voor tracking en tracing blijft een hobbelige weg. Terwijl in Duitsland zo'n corona-app na een dag al 6,5 miljoen maal gedownload is, wordt het gebruik van een vergelijkbare app in Noorwegen stopgezet wegens onevenredig grote impact op de privacy van gebruikers. In Nederland werkt VWS aan invoering van de app ergens na juni, als praktijkproeven eind deze maand succesvol blijken.
De Duitse Bondsminister voor Volksgezondheid, Jens Spahn, twitterde eind woensdagochtend vol optimisme dat de CoronaWarn-app al 6,5 miljoen maal is gedownload. Ontwikkelaar SAP had eerder op de dag al 6 miljoen downloads gemeld voor de corona-app. Spahn hoopt dat de motivatie onder andere Duitsers vergroot om de app ook te downloaden en te gaan gebruiken. "Het indammen van corona is teamwerk. Iedereen die de app gebruikt, maakt een verschil."
Bluetooth-technologie voor corona-app
De app is ontwikkeld in opdracht van het Robert Koch-Institut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM. Het RKI werkte daarvoor samen met SAP en telecomaanbieder Deutsche Telekom. De app werkt op basis van bluetooth-technologie, die kan aangeven of een gebruiker van de app op een bepaald moment in de buurt is geweest van iemand met een (inmiddels) bevestigde corona-besmetting. Alle contacten van de gebruiker krijgen daarna een waarschuwing zonder dat de gebruiker hierbij genoemd wordt.
Volgens Nu.nl hadden in 2018 ongeveer 52 miljoen van de 83 miljoen Duitsers een smartphone. Daarvan uitgaand, heeft nu ongeveer 11 procent van de smartphone-eigenaars de app gedownload. Volgens SAP en Deutsche Telekom moet de app veel gebruikers hebben om een succes te worden. Het RKI heeft niet aangegeven wat de ondergrens is om het gebruik van de app een succes te laten zijn.
Noorse corona-app offline
In Noorwegen heeft het het Instituut voor Publieke Gezondheid (FHI) deze week besloten om de in april geïntroduceerde ‘Smittestopp’-app offline te halen. Reden hiervoor is kritiek van de privacy-toezichthouder. Die gaf aan dat de toepassing in disproportionele mate de privacy van gebruikers bedreigt, onder meer door het continu uploaden van de locaties van gebruikers.
De toezichthouder had 23 juni als deadline gesteld voor het doorvoeren van verbeteren. De FHI besloot echter nu al om te stoppen met het uploaden van data via de app. Alle al vergaarde data wordt zo snel mogelijk verwijderd. FHI-directeur Camilla Stoltenberg geeft aan dat het gevolg is dat Noorwegen minder voorbereid zal zijn op verspreiding van het virus, aangezien er opnieuw tijd gestopt moet worden in het verder testen en ontwikkelen van de app.
De app werd in april gelanceerd met als doel bewegingsdata te verzamelen om zo verdere verspreiding van COVID-19 zo vroeg mogelijk te detecteren om verdere verspreiding zo goed mogelijk te beperken. Zo'n 600.000 Noren op een totale bevolking van 5,4 miljoen hebben de app inmiddels gedownload.
Centrale versus decentrale data-opslag
Een groot verschil met de Duitse (en nog te lanceren Nederlandse) app is dat er in Noorwegen gebruik gemaakt wordt van centrale data-opslag. In Frankrijk en het verenigd Koninkrijk wil men ook een app op deze basis inzetten.
In Nederland werd een eerdere corona-app mede afgeschoten omdat privacy-toezichthouder AP te weinig informatie had om te bepalen of de app de privacy van gebruikers niet zou schenden. De AP behoudt zich het recht voor om ook de nu in ontwikkeling zijnde app af te keuren.
Een aantal landen heeft met wisselend succes eerder al een corona-app gelanceerd, zoals Australië, Singapore en Letland. Duitsland heeft eerder de invoering van een app op basis van het PEPP-PT-model stopgezet om te gaan werken met een API van Apple en Google.
Nederland: praktijkproef 2e helft juni
In Nederland is VWS na het eerste mislukte ontwikkeltraject voor een tracking & tracing-app ter ondersteuning van bron- en contactonderzoek van GGD's nu met een nieuwe versie bezig. In diverse regio’s kan in de tweede helft van juni een eerste praktijkproef beginnen, liet minister Hugo de Jonge (VWS) begin juni weten.
Deze app maakt net zoals in Duitsland gebruik van de door Apple en Google ontwikkelde toepassing om bluetooth voor communicatie op korte afstand permanent op de achtergrond actief te laten zijn. Dit moet anonieme contactopsporing op basis van een programma van eisen van de GGD mogelijk maken.
Er zou ook met omringende landen - zoals Duitsland - samengewerkt worden: zowel in de technische evaluatie als in gesprekken met Apple en Google en ontwikkeling van de software. Interoperabiliteit over de grenzen heen moet het mogelijk maken via de Nederlandse app te worden gewaarschuwd als je in het buitenland op vakantie nabij een achteraf besmet gebleken persoon bent geweest.
Minder bereidheid tot gebruik app
Onlangs bleek onlangs uit onderzoek van drie universiteiten en het RIVM dat de bereidheid van Nederlanders voor het gebruik van een tracking- en tracing app de afgelopen weken afgenomen is. Een derde van de Nederlanders zou bereid zijn de app direct te installeren. Een derde zegt de app niet te zullen installeren en een derde twijfelt nog. Een dergelijk grote verdeeldheid hebben de onderzoekers nog niet eerder gezien, aldus het rapport.
In april concludeerde het Erasmus MC naar aanleiding van een onderzoek nog dat een corona-app door zes op de tien Nederlanders geïnstalleerd zou worden. Verder zou eens een kwart van de bevolking bereid zijn de app onder bepaalde voorwaarden te installeren, zoals snel toegang tot een coronatest.
