Digitale vaardigheden staan meer dan ooit centraal in de zorgsector. Digitalisering neemt snel toe aan zowel de voorkant (digitale toepassingen voor zorgverlening, e-health) als de achterzijde - het gebruik van computers en mobiele devices, benutten van ICT-toepassingen als informatiesystemen. Terwijl er steeds meer initiatieven komen om zorgprofessionals mee te nemen in deze digitalisering, blijkt volgens onderzoek van Ictivity de groei van ICT-kennis in deze doelgroep te stagneren.
Slechts de helft (52%) van de Nederlandse zorgmedewerkers bezit volgens de studie in opdracht van de automatiseerder meer ICT-kennis dan twee jaar geleden. De ontwikkeling van deze steeds vaker benodigde kennis heeft in deze periode voor veel zorgmedewerkers dus stilgestaan. Een gevolg is onder meer dat slechts 49 procent van de zorgverleners genoeg kennis van ICT denkt te hebben om hun werk goed te kunnen doen.
Staf meeste vertrouwen in ICT-kennis
De kennis binnen zorgorganisaties lijkt zich vooral te bevinden onder de stafmedewerkers (zie figuur 1). Hier heeft een bovengemiddeld aantal mensen het vertrouwen dat ze over afdoende ICT-kennis bedienen. Zo zegt 80 procent van de managers genoeg ICT-kennis in huis te hebben, versus eerdergenoemde 49 procent van de zorgverleners (die overigens ook steeds vaker kennis moeten hebben van e-health toepassingen). Overigens is het ontbreken van afdoende digitale kennis een probleem over de hele linie, ook bij managers en bij jongeren.
In het ontbreken van de benodigde kunde ligt een taak voor zorginstellingen, die volgens Ictivity nog niet altijd wordt opgepakt. Slechts 43 procent van alle zorgverleners voelt zich ondersteund door hun zorginstelling bij het vergroten van de ICT-kennis.
Wel komen er steeds meer (al dan niet lokale of landelijke) initiatieven. Zo is de door ’s Heeren Loo ontwikkelde website www.digivaardigindezorg.nl inmiddels voor landelijk gebruik opgeschaald. Ook worden er zogeheten digicoaches opgeleid die collega’s moeten ondersteunen in het opdoen van benodigde digitale vaardigheden, zo staat in een artikelreeks over digitale vaardigheden in ICT&health (lees hierover ook in de komende editie 5, eind augustus.
Drempels bij verwerven digivaardigheden
Bijna twee derde (65%) van de zorgverleners is er ook van overtuigd dat ICT-kennis steeds belangrijker wordt in de zorg. Om die kennis te behalen en te behouden zijn er echter wel enkele drempels te overwinnen.
- Zo gaat de ontwikkeling van ICT volgens driekwart van de medewerkers sneller dan de kennis reikt.
- Ook het bijbenen van ICT-kennis om mee te gaan met de digitalisering in de zorg is volgens 73 procent een belangrijke uitdaging.
- Daarnaast ziet 64 procent een uitdaging in het ontstaan van een wirwar aan applicaties.
Bart van Bokhoven, Segment Manager Zorg bij Ictivity, noemt het zorgwekkend dat de ICT-kennis van veel zorgmedewerkers niet is toegenomen in de afgelopen twee jaar. “ICT speelt een steeds belangrijkere rol in de zorg. Het succesvol inzetten ervan valt of staat met de digivaardigheid van medewerkers. Om nieuwe technologieën aan te wenden en er het maximale uit te halen, is het van belang medewerkers hierin te ondersteunen. Leg de focus op de behoeften, kennis en vaardigheden van de zorgmedewerker om alles uit de digitalisering te halen.”
Over het onderzoek
Ictivity heeft 523 zorgmedewerkers ondervraagd over ICT, digitale vooruitgang en administratieve handelingen. Nederlanders die werkzaam zijn in jeugd-, gehandicapten-, ouderen-, thuis-, en de geestelijke gezondheidszorg zijn door een onafhankelijk onderzoeksbureau ondervraagd. Daarnaast zijn de zorgmedewerkers om persoonlijke toelichting gevraagd om het gevoel achter de cijfers beter over te brengen en de stem van de zorgmedewerker luider te laten klinken. Het onderzoeksrapport is hier te downloaden.
