Bij wijze van proef krijgen patiënten op de verpleegafdeling Geriatrie van het Albert Schweitzer ziekenhuis die vatbaar zouden kunnen zijn voor een delier, drie dagen lang tweemaal daags een EEG (hersenfilmpje) aangeboden. Of een delier dankzij EEG’s eerder kan worden herkend, zal de proef moeten uitwijzen. Eerder daartegen optreden zou dan mogelijk worden.
Bij een delier is er sprake van acute verwardheid, veelal bij ouderen. Deze kan bijvoorbeeld de kop opsteken na een operatie, bij een ontsteking in het lichaam of bij pijn. Een delier komt vaak pas aan het licht wanneer deze al ver is gevorderd. De patiënt krijgt dan te maken met onrust, verward gedrag, vallen, dwalen en zelfs agressie, maar ook door extreme teruggetrokkenheid. Mensen met dementie lopen een aanzienlijke grotere kans om een delier te krijgen dan gezonde mensen.
Veilig idee
Tijdens de proef beschikt de verpleging op de afdeling over apparatuur om het EEG zelf te kunnen maken. Het maken van een filmpje duurt ongeveer twee minuten. Daarbij ligt de patiënt dan stil en krijgt deze elektroden op het hoofd. Op een schaal van 1 tot 5 laat de apparatuur dan zien of een delier zich aan het ontwikkelen is.
“Aan de hand van de score kunnen wij in overleg met de arts bepalen of we medicatie gaan toedienen of andere maatregelen nemen. Vooral bij lagere scores zouden wij het delier meestal zelf nog niet herkend hebben”, vertelt verpleegkundige Manon Markesteijn. Zij geeft aan dat de meeste patiënten de extra controle ervaren als een veilig idee.
Delier belastend en potentieel gevaarlijk
Voor patiënten kan het belastend en potentiële gevaarlijk zijn dan een delier gemakkelijk over het hoofd kan worden gezien. Daarmee is het bovendien een uitdaging voor zorgverleners. Toch kan EEG-apparatuur, die datagolven van de hersenen meet, met grote nauwkeurigheid een delier vaststellen. “In nog maar een klein aantal ziekenhuizen wordt deze aanpak getest. Wij doen nu nog niet mee aan een wetenschappelijke studie, maar kiezen voor een proefopstelling. Als we de indruk hebben dat het effectief is, kunnen we de werkwijze voortzetten en alsnog aansluiten bij onderzoek”, vertelt geriater Etienne Meulen.
Heupfractuur
Tijdens de proef wil de afdeling in totaal zo’n honderd patiënten screenen. Daarvoor zullen in ieder geval ouderen met een heupfractuur na hun operatie in aanmerking komen, maar eveneens patiënten die eerder al een delier hadden of patiënten met andere klachten bij wie de geriater in consult wordt geroepen.
