De noodzaak om e-health in te zetten wordt inmiddels breed onderkend, zowel in de politiek als de zorgsector. Maar hoe krijg je artsen zover dat ze er daadwerkelijk mee aan de slag gaan? Jong geleerd, is oud gedaan zou je denken. Maar dat valt in de praktijk erg tegen.
Bij de online gezondheidsdienst Vital 10 komen regelmatig studenten geneeskunde werken die in de wachttijd zitten voor hun coschap. Telkens weer merken we dat ze enthousiast worden van de mogelijkheden die een dokter-on-demand biedt. Op afstand kunnen we kunnen patiënten 24/7 helpen, waarmee we de zorg toegankelijker maken en ziekenhuizen ontlasten. Maar diezelfde enthousiaste studenten vertellen ons dat ze in de collegebanken geen woord horen over e-health. Hoezo jong geleerd, oud gedaan?
Laat best practices zien
Een gemiste kans, want de huidige generatie artsen in opleiding is met een smartphone opgegroeid, juist zij staan open voor e-health. Hoe moeilijk kan het zijn om in de collegezaal een aantal best practices te laten zien? Bespreek voorbeelden van e-health die aanslaan of laat patiënten in de collegezaal of via videobellen vanuit huis vertellen wat een toepassing voor hen betekent.
Uit onze eigen praktijk komen voorbeelden als een vrachtwagenchauffeur met verhoogd risico op trombose, die dankzij het online bewaken van zijn bloedwaarden probleemloos internationaal kan rijden. Of chronisch zieke mensen die dankzij monitoring op afstand weer op vakantie kunnen. Als je laat zien wat die vrijheid met iemand doet, gaat e-health ook echt leven. Zet studenten aan de hand van best practices ertoe aan zelf mee te denken of iets met e-health te ondernemen. Dat lijkt me van wezenlijk belang als we willen dat e-health op grote schaal wordt toegepast.
Voed ook zittende artsen met voorbeelden
Hetzelfde geldt voor nascholing van zittende artsen. Na een lezing over de mogelijkheden van Vital 10, TromboVitaal of CardioVitaal volgen steevast positieve reacties van collega-artsen. Maar eenmaal terug in hun ziekenhuis, stappen ze ‘gewoon’ in het vaste stramien en vergeten de voordelen die e-health kan bieden weer.
Ook voor zittende artsen is het van belang dat ze vaker gevoed worden met best e-health practices. Wat mij betreft mag e-health scholing zelfs verplicht worden. Op mijn vakgebied - (vasculair) internist - moeten bij nascholing 150 van de 200 punten worden behaald binnen de eigen specialisatie. Indien je een buitenlandse nascholing wilt volgen buiten het vakgebied van de interne geneeskunde, dan wordt dit geaccrediteerd in de categorie ‘buiten eigen vakgebied’ (maximaal 50 punten in 5 jaar). Ik stel voor om de 50 punten die je in het buitenland ‘buiten eigen vakgebied’ kunt ontvangen, te verlagen naar 30 punten en de overgebleven 20 punten te relateren aan scholing op het gebied van e-health.
Niet meegaan met ontwikkeling is geen optie
Artsen kunnen naar mijn mening niet langer om de voordelen van e-health heen. We klagen allemaal over overvolle spreekuren en te weinig tijd voor de patiënt. Dan biedt
begeleide zelfzorg - let op: geen ‘zoek het zelf maar uit management’ - toch een enorme uitkomst? Mensen die zelf waarden meten en invoeren in een beveiligde omgeving en indien afwijkend kunnen chatten met de arts of op de poli kunnen komen. Bij normale uitslagen is een polikliniekbezoek overbodig, waardoor je meer tijd overhoudt voor degenen die het niet zelf kunnen. Ga als specialist eens na hoe vaak je een handshake consult hebt en wat je aan tijd had kunnen besparen, zowel aan jouw kant als die van de patiënt.
Huisvesting
Ik vraag me daardoor wel steeds af waarvoor al die verbouwingen van ziekenhuizen nog noodzakelijk zijn? Mogelijk omdat de bestuurders aan de milieunormen willen voldoen met een ‘eco-ziekenhuis’, waar gezondheid en duurzaamheid centraal staan. Stiekem hoop ik dat dit de reden is.
Wat de pre-coschappen bij Vital 10 betreft: ik hoop dat de studenten zo enthousiast worden dat ze na hun studie bij ons terugkomen en zeggen: “Ik ga niet in een ziekenhuis werken omdat ik zie dat we veel patiënten uitstekend op afstand kunnen bedienen”.