Huidkanker app roept vragen op

di 27 juni 2023 - 11:00
huidkanker
Onderzoek
Nieuws

Een app op de smartphone die huidkanker herkent kan mensen geruststellen en daarmee de druk op de zorg verlichten. Dermatoloog Marlies Wakkee en arts-onderzoeker Anna Smak Gregoor van de afdeling Dermatologie van het Erasmus MC hebben twee praktijkstudies gedaan waaruit blijkt dat de app zowel goedaardige als kwaadaardige plekjes herkent. In het eerste geval kunnen mensen direct worden gerustgesteld en hoeven ze niet meteen naar de huisarts. De app draagt daarmee ook bij tijdwinst voor (huis)artsen en voorkomt onnodige zorgkosten.

In 2022 zijn er 80.000 nieuwe patiënten met huidkanker geteld. De verwachting is dat dat aantal in 2023 gaat oplopen tot 99.300 patiënten waarbij huidkanker wordt geconstateerd. Direct zonlicht op de huid is een grote risicofactor voor huidkanker. Een app om een eerste check te doen op een verdacht plekje op de huid kan een waardevolle aanvulling zijn op de huidkankerzorg, concluderen de onderzoekers. Dermatoloog Marlies Wakkee zegt daarover: “Ik denk dat veel mensen in Nederland inmiddels wel weten dat ze bedacht moeten zijn op huidkanker, zeker vanaf een bepaalde leeftijd. En ze weten ook steeds beter waarop ze moeten letten en wanneer ze aller toeten zijn. De app is een prima instrument om te onderzoeken of ze met een plekje naar de huisarts moeten.”

Meer huidkanker gevonden

De app kan dus meehelpen om de huidkankerzorg toegankelijk te houden. Dat bleek uit de twee praktijkstudies waarin voor het eerst is onderzocht of een mobiele huidgezondheidsapp van toegevoegde waarde is als die wordt gebruikt door de algemene, gezonde Nederlandse bevolking. Dermatoloog Marlies Wakkee en arts-onderzoeker Anna Smak Gregoor bekeken daarvoor de declaratiegegevens van een zorgverzekeraar die de app vergoedt voor haar verzekerden. Daaruit bleek dat voor de app-gebruikers dertig procent meer declaraties voor behandeling van huidkanker werden ingediend dan voor mensen die de app niet gebruikten. Er kan dus worden geconcludeerd dat er meer huidkanker werd gevonden.

Smak Gregoor en Wakkee ontdekten ook dat de app zorgt voor meer drukte in het medisch circuit. De gebruikers van de app dienden drie keer zoveel declaraties voor huidzorg in. Het ging om declaraties voor zorg voor kwaadaardige huidtumoren, maar ook voor goedaardige moedervlekken en andere goedaardige huidtumoren.

App niet altijd betrouwbaar

Dat er extra vraag is naar zorg vanwege het app-gebruik vinden de onderzoekers niet vreemd. Ze vermoeden dat dat komt door de gevoeligheid van de app. Bij de geringste twijfel geeft de app namelijk het advies om het plekje door te arts te laten checken. Van alle huidkankers die het algoritme bekijkt, herkent het op dit moment negentig procent als kwaadaardig. Soms zit de app ernaast want dertig procent van de goedaardige plekjes wordt als kwaadaardig ingeschat. Dat zijn zogeheten foutpositieve beoordelingen. Daarom wordt de beoordeling van het algoritme altijd nagekeken door een zogeheten ‘teledermatoloog’.

Toch liever naar huisarts

In 2020 meldde de Consumentenbond na onderzoek al dat apps die verdachte huidplekjes scannen niet altijd betrouwbaar zijn. De bond heeft voor het onderzoek drie huid-apps door 21 personen laten testen. Daarbij zijn in totaal 45 ‘verdachte’ huidplekjes beoordeeld door zowel de apps als twee dermatologen. De 45 plekjes die met deze apps gescand zijn op huidkanker leverden per app wisselende resultaten op. De gebruikers zelf oordeelden ook verschillend over de apps. Van de 21 testpersonen gaven er uiteindelijk 16 aan dat zij met een verdacht plekje liever naar de huisarts gaan dan een app te gebruiken.

Druk wordt minder

Volgens Wakkee wordt de druk op de zorg naar aanleiding van het app-gebruik minder: “Zo’n app is in het begin nieuw en interessant en mensen hebben dan mogelijk nog de neiging om de app voor elk plekje op de huid te gebruiken. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Ze moeten alleen plekjes controleren waarvan ze denken: hé, deze vertrouw ik niet, ik ga ermee naar de huisarts.’ Op die manier kan gebruik van de app de druk op de huidkankerzorg verlagen, in lijn met de doelen van het Integraal Zorgakkoord (IZA).