Op weg naar toekomstbestendige huisartsenzorg, die zowel bereikbaar als betaalbaar blijft, is digitalisering een belangrijke afslag die genomen wordt. Maar, volledige digitaal is niet voor alle patiënten en situaties de meest ideale oplossing. Er zullen altijd momenten blijven dat persoonlijk contact, middels een fysieke afspraak of behandeling, nodig is. Hybride huisartsenzorg, een mix tussen fysieke zorg en digitale zorg op afstand, lijkt de ideale oplossing voor toekomstbestendige huisartsenzorg.
Door de toenemende vergrijzing en zorgvraag zal, als er geen stappen ondernomen worden, zal het huidige huisartsentekort waar sommige regio's mee kampen, de komende jaren fors toenemen, zo stelt het Nivel. Daarbij speelt niet alleen het tekort aan huisartsen een grote rol, de sector kampt ook met een groeiend tekort aan ondersteunend personeel en mantelzorgers. De noodzaak voor digitalisering en hybride huisartsenzorg groeit.
Als we één ding geleerd hebben van de coronapandemie, dan is het wel de meerwaarde digitalisering en zorg op afstand. Kort na de start van de coronacrisis had driekwart van de huisartsenpraktijken het gebruik van e-health toepassingen al opgeschaald. “Om de toenemende zorgvraag in de eerste lijn aan te kunnen, denk ik dat we alles wat digitaal kan, digitaal aan moeten bieden. Natuurlijk moeten we daarbij wel in het achterhoofd houden dat het opbouwen van een band met de patiënt en onderzoek niet puur digitaal kan. We zullen moeten blijven blenden”, zegt de Brabantse huisarts Geert Elbers.
Toekomstbestendige huisartsenpraktijk
Vandaag publiceert Medicinfo een whitepaper over de mogelijkheden, en urgentie, van hybride huisartsenzorg voor een toekomstbestendige huisartsenpraktijk. Daarin delen enkele huisartsen die al hybride werken, samen met experts, niet alleen hun visie op de noodzaak van digitaliseren, ze beschrijven ook hoe fysieke en digitale zorg gecombineerd zouden kunnen worden. Hybride huisartsenzorg verenigt het beste van twee werelden en is het passende antwoord op het toegankelijk en persoonlijk houden van de huisartsenzorg, zo stellen de experts en huisartsen in de whitepaper.
Daarbij moet echter het perspectief en de behoefte van de patiënt niet uit het oog verloren worden. Patiënten zijn tegenwoordig niet alleen mondiger, maar ook veeleisender en beter geïnformeerd. Ze willen ook meedenken en samen met de arts beslissen over de zorg. Op het juiste moment en de juiste plaats geholpen worden is het devies. In de praktijk als het nodig is, digitaal als het kan. Het is en blijft echter belangrijk, en noodzakelijk, dat patiënten daarbij goed ondersteund worden.
“De patiënt moet veel meer in positie worden gebracht. Hoe wil men digitaal ondersteund worden, op welk moment, op welke plek, via welk kanaal? We moeten huisartsen vragen hoe we hen kunnen ondersteunen en ontlasten. De zorgverzekeraars moeten kijken hoe ze die nieuwe processen kunnen faciliteren. En het ministerie moet het in beleid vastleggen. Dat moet allemaal tegelijkertijd gebeuren; anders komen we er niet”, aldus Lea Bouwmeester, voorzitter van de Redactieraad van ICT&health.
Whitepaper hybride huisartsenzorg
Het whitepaper beschrijft diverse manieren waarop een huisartsenpraktijk ondersteund kan worden met persoonlijke zorg op afstand. Dat varieert van een instapklare patiëntenapp, een live chatfunctie in een bestaand patiëntportaal of een digitale oplossing voor een gehele regio. De Medicoo-app, een initiatief van Medicinfo, is zo'n oplossing. Met deze app, die al door diverse huisartsenpraktijken ingezet wordt, kunnen patiënten via chat hun gezondheidsvraag stellen en krijgen zij een persoonlijk medisch advies van het medisch team van Medicinfo. De online huisartsenpraktijk Arene is een ander voorbeeld van hoe digitalisering een bijdrage kan leveren aan het oplossen van het huisartsentekort.
“Ik zie er naar uit dat veel meer huisartspraktijken ‘hybride’ worden. Digitaal waar het kan en voor patiënten die dat willen, maar natuurlijk ook met goed persoonlijk contact met de mensen in de huisartspraktijk”, vertelt Dianda Veldman, Directeur-bestuurder Patiëntenfederatie Nederland.