Procentueel blijven de ICT-kosten ten opzichte van de omzet de afgelopen jaren met 5,7% ongeveer gelijk. Toch is er wel degelijk iets aan de hand want in 2006 was dit nog slechts 4,2 %. Hiernaast stijgt de omzet waardoor de kosten absoluut gezien de pan uitrijzen. Een grote hap uit het budget wordt genomen door het EPD. “Bijna 50% van de softwarekosten valt onder het ‘primair zorgproces ziekenhuizen’, met name verklaarbaar door de kosten voor het EPD”, lezen we in het benchmarkrapport 2022 van M&I/Partners.
Hoewel in relatieve zin de ICT-kosten van ziekenhuizen niet stijgen, staat het er in absolute zin een stuk slechter voor. De echte kosten in euro's nemen door toenemende omzet zelfs razendsnel toe. Dit blijkt uit onderzoek van M&I/Partners. De kosten voor het EPD staat bij de deelnemende ziekenhuizen al enkele jaren bovenaan in de software top 10. Andere grootverbruikers op het gebied van softwarekosten zijn de Office applicaties, communicatie services met externe partijen, het ERP-systeem en Radiologie en nucleaire geneeskunde (PACS I).
Niet blind investeren in digitalisering
De verdere digitalisering van de zorg vraagt om de nodige nieuwe investeringen, terwijl er al zoveel ICT-kosten zijn. Voor het realiseren van onder meer virtual health is op basis van de benchmarkresultaten van M&I/Partners gemiddeld 1,2% van de totale omzet van het ziekenhuis beschikbaar als investeringsbudget voor ICT. Dat is een stijging van ongeveer 20% in vergelijking met boekjaar 2020. Voor een gemiddeld ziekenhuis met een omzet van 300 miljoen euro is dit een toename van het investeringsbudget met 600.000 euro. Maar het is volgens M&I/Partners zaak om dat geld verstandig te besteden want digitalisering blijkt steeds meer omvattend.
Toenemende ICT-kosten cybersecurity
MI&Partners waarschuwt dat alleen extra investeren in virtuele zorg niet de oplossing zal zijn. “We moeten blijven werken aan een optimale inzet van digitalisering. We staan voor grote uitdagingen in de zorg. Zoals toenemende vergrijzing, stijging van de zorgvraag, personeelstekorten en inflatie. Het is zaak dat digitale middelen optimaal worden ingezet om ziekenhuizen te ondersteunen in het omgaan met deze uitdagingen. Daarnaast breiden de gebieden van digitalisering zich verder uit voor onder andere: datagedreven werken, cybersecurity, integratie ICT en medische technologie. En ook daar zijn investeringen voor nodig.”
De steeds verdergaande digitalisering van zorg en werkprocessen stelt ook steeds hogere eisen aan de beschikbaarheid, performance en veiligheid van de digitale informatievoorziening. In de benchmark is deze trend zichtbaar. Proactieve maatregelen zijn nodig om naar hogere niveaus van procesvolwassenheid te komen om eventuele spanning tussen de eisen van eindgebruikers en de ICT-dienstverlening te voorkomen. Daarnaast vergroot een lagere volwassenheid op diverse processen het risico op verstoringen en incidenten van software en/of hardware.
Benchmarking is geen wedstrijd
In februari 2023 start M&I/Partners de volgende ronde voor de ‘ICT Benchmark Ziekenhuizen’. Meer hierover is te vinden op benchmark ziekenhuizen. Benchmarken is volgens betrokkenen een goede manier om te verbeteren door te vergelijken met anderen. Dat kan trouwens niet alleen op het gebied van ICT, maar ook op het gebied van behandelingen.
Wat betreft ICT-kosten gaat het bij benchmarking onder meer om inzicht krijgen in de eigen prijs/prestatie en inzicht krijgen op consistentie tussen strategie en kostenniveaus. Maar het gaat ook over het vergelijken ICT-kosten met andere deelnemers. Benchmarking is kortom geen wedstrijd wie er nu duurder of goedkoper uit is, maar beantwoordt vooral de vraag waarom de kosten zijn zoals ze zijn en welke keuzes er kunnen worden gemaakt. Door het analyseren ICT-kosten van verschillende ziekenhuizen, en die te vergelijken, kan inzicht verworven worden en uiteindelijk 'benchlearning' ontstaan.
