‘The revolution will not be televised. The revolution will be live’. Woorden uit het laatste couplet van het beroemde nummer van Gil Scott-Heron. De song werd aangehaald door plaatsvervangend secretaris-generaal van het ministerie van VWS, Abigail Norville, bij de afsluiting van de driedaagse ICT&Health World Conference 2024.
Dat die revolution nu wel live is, mag duidelijk zijn. Met een zon- en een schaduwzijde. De schaduwzijde werd bij vrijwel iedere presentatie wel even benoemd: overal in de zorg is nu al een personeelstekort, bij een stijgende zorgvraag omdat we nu eenmaal ouder worden met z’n allen. Dat wringt niet alleen, dat gaat per jaar harder wringen.
Groeiend tekort
In Nederland is nu een tekort van 50.000 arbeidskrachten in de zorg, over 5 jaar is dat 120.000. Doorgaan met hoe we het altijd al deden, is te vergelijken met op 1 kilometer hoogte uit een vliegtuig springen en na 950 meter vallen zonder je parachute te openen denken: “Ik heb dat ding helemaal niet nodig, het gaat toch nog steeds goed?”
De zonzijde is er ook. Technologie kan ons helpen. Móet ons helpen. Het zal geen verrassing zijn dat de meest besproken technologie op dit congres kunstmatige intelligentie was. Met van meerdere partijen, waaronder minister Conny Helder, de oproep: wacht niet, ga het gebruiken, om te ervaren wat het doet en wat je er mee kan.
Van basaal tot diepgaand
De sessies varieerden van basale uitleg door Stan Snijders over welke soorten AI er bestaan, tot complexere uitleg van bijvoorbeeld datascientist prof. André Dekker hoe AI kan leiden tot de ‘personal health train’, of van Tjerk Heijmens Visser en Niels van Gorp hoe we specifiek AI in de zorg kunnen gaan toepassen.
Aashima Gupta, global director van Google Healthcare, liet zien hoe AI al daadwerkelijk ingezet kan worden. En voor mij wat technischer, maar daarom niet minder razend interessant, was de oproep van Bart de Witte om werk te maken van een open source aanpak van AI ontwikkelingen.
En mocht u nou denken: ja, maar we hebben gewoon meer handjes aan het bed nodig! Dan denkt Xenia Kuiper al vast na over onze relatie met de robots die dat straks gaan doen. Inclusief de ethische vragen die dat op gaat roepen. Jazeker, the revolution will be live. Is live!
Give me my damn data!
Daarmee zijn we weer bij Gil Scott-Heron aangekomen. ‘The revolution will put you in the driver’s seat’. De conferentie kreeg voor mij rëunie-achtige kenmerken bij het optreden van Dave deBronkart, ePatient Dave. 13 jaar geleden was hij hier ook, op TedXMaastricht. Zijn slogans ‘give me my damn data’ en ‘let patients help’ waren voor mij toen de woorden die de revolution live maakten.
Natuurlijk was ik er al wel van overtuigd dat de patiënt de belangrijkste in het proces was. En dat die centraal en zo veel mogelijk in the lead moest zijn. Maar Dave maakte het inzichtelijker dan ooit, en maakte vooral duidelijk: die patiënt moet écht mee kunnen denken en dat kan niet zonder dat hij volledig inzicht in zijn data heeft. En dat betekent ook dat je soms meer mee moet bewegen dan de richtlijnen en protocollen lijken toe te staan. Een dagelijkse uitdaging, maar wel eentje die in mijn ogen de zorg beter maakt. Overigens was nu een van de zaken die hij aanstipte: die patiënt gebruikt uiteraard ook ChatGPT om mee te zoeken naar oplossingen.
Zo veel meer
Er valt nog zó veel meer over dit congres te vertellen. Over de roep om méér aan preventie te doen (en Lucien Engelen’s illustratie om dat zoveel mogelijk buiten de zorg te houden). Over Marinka Fintelman en Pascale Ooms die samen met Angelina Polonia lieten zien hoe belangrijk inclusiviteit is bij al deze ontwikkelingen. Over hoe technologie nu al wereldwijd voor miljoenen mensen gezondheidszorg bereikbaar maakt, die eerder niet geholpen konden worden, zoals in India en zoals uitgelegd door Alain Labrique, director digital health van de WHO. Over het ontstaan van digital market places die AI-oplossingen voor patiënten gaan ontsluiten, zoals uitgelegd door CK Andrade, CEO van Gartner.
Echt dus te veel om op te noemen en ik hoop dat alle bezoekers, net als ikzelf, van deze ICT&Health World Conference dan ook een tas vol mentale bagage meenemen om de uitdagingen van nu het hoofd te bieden.
Ik startte met Gil Scott-Heron, ik eindig met mijn favoriete soulnummer aller tijden: ‘A change is gonna come’, van Sam Cooke. Maar misschien is inmiddels qua songtitel Durand Jones wel meer op zijn plaats: Make a change!
